Dünya çapındaki Filistinli sayısı Nakba’dan bu yana 10 kat arttı

Fotoğraf (AA)
Fotoğraf (AA)
TT

Dünya çapındaki Filistinli sayısı Nakba’dan bu yana 10 kat arttı

Fotoğraf (AA)
Fotoğraf (AA)

Filistin Merkezi İstatistik Bürosu (PCBS) verilerine göre, 1948’de İsrail’in kuruluşu ve Filistin halkının topraklarından sürgün edilmesini temsil eden Nakba’dan bu yana dünya çapındaki Filistinli sayısı (diaspora) yaklaşık 10 kat arttı.
Nakba, 1948 yılında tarihi Filistin’de bin 300 köy ve kasabada yaşayan 1.4 milyon Filistinliden 800 bininin yerinden edilmesiyle sonuçlandı.
PCBS Başkanı Ola Avad, “1948’de 800 binden fazla Filistinlinin ve 1967 savaşından sonra 200 binden fazla Filistinlinin çoğu Ürdün’e olmak üzere yerinden edilmesine rağmen, 2021 sonuna gelindiğinde dünyadaki toplam Filistinli sayısı yaklaşık 14 milyona ulaştı” dedi.
Avad, 1,7 milyonu 1948’de işgal edilen topraklarda olmak üzere, bunlardan 7 milyonunun tarihi Filistin’de yaşadığını söyledi.
Nüfus tahminleri, 2021 yılı sonunda Kudüs dahil Batı Şeria’daki nüfusun 3,2 milyon olduğunu ve Gazze Şeridi’nde 2,1 milyon civarında Filistinli olduğunu gösteriyor. 
Kudüs Valiliği’ne göre, buradaki Filistinlilerin sayısı 2021 sonunda yaklaşık 477 bine ulaştı. Bunun yaklaşık yüzde 65’i (yaklaşık 308 bin) Kudüs’ün 1967’de İsrail tarafından işgal edilen bölgelerinde yaşıyor.
Veriler, 2021 sonunda tarihi Filistin’de yaşayan nüfusun yüzde 49,9’unu Filistinlilerin, yüzde 50,1’ini ise Yahudilerin oluşturduğunu gösterdi.
İsrail işgali, 27 bin kilometrekarelik tarihi Filistin bölgesinin yüzde 85’i üzerindeki kontrolünü sürdürüyor.
Filistin’de Nakba öncesi Yahudi sayısı ne kadardı?
PCBS verilerine göre, 1914 yılında Filistin’in nüfusu yüzde 8’i Yahudi olmak üzere 690 bin civarındaydı.
1932 ve 1939 yılları arasında 225 bin Yahudi Filistin’e geldi. 1940 ile 1947 arasında da 93 binden fazla Yahudi Filistin’e akın etti. 
1948’de 2 milyonluk nüfusun yüzde 31,5’i Yahudi oluşturuyordu.
Filistinli mültecilerin durumu
Birleşmiş Milletler Yardım ve Çalışma Ajansı’nın (UNRWA) 2020 tarihli kayıtları, Filistinli mültecilerin toplam sayısının yaklaşık 6,4 milyon olduğunu gösterdi.
Bunların yüzde 28.4’ü UNRWA’ya bağlı 58 kampta (10 Ürdün, 9 Suriye, 12 Lübnan, 9 Batı Şeria ve 8 Gazze Şeridi) yaşıyor.
Ancak tahminlere göre, çoğu kayıtlı olmadığı için mülteci sayısı bundan çok daha fazla. 
UNRWA’nın mülteci tanımı, 1967’den sonra göç eden veya savaş nedeniyle yerinden edilen kayıtlı mülteci olmayan Filistinlileri kapsamıyor.



Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

TT

Irak'ta bir alışveriş merkezinde çıkan yangında yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetti

Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Irak İçişleri Bakanlığı tarafından bugün yapılan açıklamaya göre, Bağdat'ın 170 km güneydoğusundaki Vasıt vilayetinin merkezinde beş katlı bir ticaret merkezinde çıkan yangında 61 kişi hayatını kaybetti.

Irak televizyonlarında yer alan haberlere göre Kut kentindeki alışveriş merkezinde çıkan yangında yaşamını yitirenlerin sayısı 77'ye yükseldi.

Vasıt vilayetindeki yerel yetkililer daha önce kentteki bir alışveriş merkezinde gece çıkan yangında yaklaşık 50 kişinin hayatını kaybettiğini ve yaralandığını açıklamıştı.

ukılo
Irak Sivil Savunma İdaresi ekipleri, Kut yangınını söndürmeye ve mahsur kalan vatandaşları kurtarmaya çalışıyor. (INA)

Şarku’l Avsat’ın Irak Haber Ajansı’ndan (INA) aktardığına göre Vali Muhammed Cemil el-Meyyahi yaptığı açıklamada, “Vasıt vilayetindeki büyük bir ticaret merkezinde meydana gelen trajik yangında şehit olan ve yaralananların sayısı yaklaşık 50 kişiye ulaştı” ifadelerini kullandı.

3 günlük yas ilan edildi

Eyalette 3 günlük yas ilan edildiğini belirten Vali, ‘ilgili makamların yangının nedenlerini araştırmaya devam ettiğini ve ilk sonuçların 48 saat içinde açıklanacağını’ kaydetti.

Vali, “Yerel makamlar olayla ilgili olarak bina sahibi ve alışveriş merkezi hakkında yasal işlem başlattı” dedi.

Kut'taki bir AFP muhabiri, ilk raporların yangının altı katlı binanın birinci katında çıktığını ve büyüyerek son kata kadar yayıldığını gösterdiğini belirtti.

AFP muhabiri, şehirdeki bir hastanede yanmış cesetler gördüğünü, hastanenin sabah saat 4’e kadar yaralı taşıyan ambulanslarla dolu olduğunu ifade etti.

Çoğu zaman güvenlik standartlarının göz ardı edildiği ülkede son yangın dün geç saatlerde çıktı. Raporlara göre yangın, 5 katlı binada bulunan Corniche Hipermarket’in birinci katında çıktıktan sonra tüm binaya yayıldı. Yangının nedeni henüz bilinmiyor, ancak kurtulanlardan biri AFP'ye yaptığı açıklamada bir klimanın patladığını söyledi.

ıdfgbh
Yangında hayatını kaybeden kurbanların cenaze töreninden... 17 Temmuz 2025. (Reuters)

51 yaşındaki Ali Kazım, alışveriş merkezi ile kurbanların nakledildiği hastane arasında gidip geldi ve kaybolan akrabasını, eşini ve üç çocuğunu aradı. Alışveriş merkezinde, kurtarma ekipleri enkaz altında kurbanları ararken, bir ambulans da yakınlarda bekliyordu. Akrabasının cep telefonunun olayın başından beri kapalı olduğunu söyleyen Kazım, “Ailesi dünden beri ona ulaşmaya çalışıyor ama başaramıyor. Onlara ne olduğunu bilmiyoruz” dedi. AFP muhabiri olay yerinde yangının kontrol altına alındığını, ancak binanın cephesinin kül olduğunu bildirdi. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Bu acı yangın, çoğu yoğun duman nedeniyle boğularak hayatını kaybeden 61 masum vatandaşın hayatına mal oldu. Bunların arasında kimliği bilinmeyen 14 yanmış ceset de bulunuyor” denildi.

kıloşp
Yangında hayatını kaybedenlerin cenaze törenine katılan yakınları... 17 Temmuz 2025 (Reuters)

“Kaçamadık”

INA daha sonra bir sağlıkçı kaynaktan ‘kurbanların sayısının 63 ölü ve 40 yaralı olduğunu’ aktardı. AFP’ye konuşan bir sağlıkçı kaynak, kimliği belirlenemeyen çok sayıda ceset olduğunu doğruladı. İçişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, sivil savunma ekiplerinin restoran ve süpermarket bulunan binada mahsur kalan ‘45'ten fazla kişiyi’ kurtardığını belirtti. AFP muhabiri, adli tıp kurumunda sevdikleri hakkında bilgi almak için bekleyen kurbanların yakınlarını gördüğünü bildirdi. Bazıları yıkılmıştı. Yerde oturan bir adamın kendine vurup bağırdığı görüldü. 50'li yaşlarında bir doktor olan Nasır el-Kureyşi, yangında 5 aile ferdini kaybettiğini söyledi. AFP’ye konuşan el-Kureyşi, “Başımıza bir felaket geldi... Evdeki elektrik kesintilerinden kaçmak için akşam yemeği yemek üzere alışveriş merkezine gittik... İkinci katta bir klima patladı, ardından yangın çıktı ve kaçamadık.”

Gevşek güvenlik kuralları

45 yaşındaki Mutaz Kerim, üç akrabasının kayıp olduğunu öğrendikten sonra gece yarısı alışveriş merkezine koştu. Saatler sonra, ikisinin cesetleri yanmış haldeyken kimliklerini tespit etti. Bunlardan biri, üç gün önce bu alışveriş merkezinde çalışmaya başlamıştı. Adli tıp kurumunun önünde, kayıp olan üçüncü akrabası hakkında bilgi almak için beklerken öfkeyle şöyle dedi: “Yangınları söndürmek için bir sistem yok.”

df bgfr
Yanmış binanın dışından bir fotoğraf... 17 Temmuz 2025 (AFP)

Son günlerde sıcaklıkların yükselmesi ile Irak'ın çeşitli bölgelerinde mağaza ve depolarda yangınlar çıktı.

Petrol kaynakları açısından zengin olan Irak'ta, özellikle inşaat ve ulaştırma sektörlerinde güvenlik kurallarına çoğu zaman uyulmuyor. Ayrıca ülke, on yıllardır süren çatışmaların sonucu olarak çökmüş bir altyapıya sahip ve bu da sık sık yangınların ve diğer ölümcül felaketlerin meydana gelmesine neden oluyor.

Eylül 2023'te, Irak'ın kuzeyindeki Kerkük’te bir düğün salonu yangını çıktı ve 134 kişi hayatını kaybetti. Yetkililer, yangının havai fişekler ve yanıcı inşaat malzemeleri nedeniyle çıktığını bildirdi.