Oxfam araştırması: Pandemi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı

Araştırmaya göre her 33 saatte bir milyon kişi de 2022'de yoksulluğun pençesine düşebilir

Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
TT

Oxfam araştırması: Pandemi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı

Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)
Bir adam ABD dolarını sayıyor (Reuters)

Birleşik Krallık merkezli yardım kuruluşu Oxfam'ın hazırladığı Acıdan Kâr Elde Etmek (Profiting From Pain) başlıklı yeni rapora göre Kovid-19 pandemisi her 30 saatte bir yeni dolar milyarderi yarattı ve 2022'de milyonlarca kişi aynı hızla yoksulluğa sürüklenebilir. 
Araştırmaya göre gıda ve enerji sektörlerindeki milyarderler servetlerini her iki günde bir milyar dolar artırdı. Bu hızlı zenginleşmenin sebebiyse yaşam için gerekli olan temel ürünlerin maliyetlerinin 2000'lerde fırlaması. 
Rapor, iki yıldır çevrimiçi olarak gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu'nun (World Economic Forum) Davos'ta yeniden yüz yüze düzenleneceği sırada kamuoyuyla paylaşıldı.
Dünya liderlerinin 22 ve 26 Mayıs arasında İsviçre'de bir araya geldiği sırada Oxfam yoksullara yardım etmek amacıyla zenginlerin vergilendirilmesi gerektiğini savundu. 

Zenginler kârlarını katlarken, işçilerin ücretleri değişmedi
Yardım kuruluşu, pandeminin yarattığı sıkıntılara artan fiyatların eklenmesi nedeniyle bu yıl 263 milyon kişinin aşırı yoksulluğa sürükleneceğini tahmin ediyor. Bu da her 33 saatte bir milyon kişinin yoksullukla karşı karşıya geleceği anlamını taşıyor. 
Öte yandan pandemi döneminde her 30 saatte bir kişi, yani 573 kişi milyoner haline geldi. 
Oxfam International'ın yöneticilerinden Gabriela Bucher şu ifadeleri kullandı:
"Milyarderler servetlerindeki inanılmaz artışı kutlamak için Davos'a geliyor. Pandemide ve şu anda gıda ve enerji fiyatlarında yaşanan keskin artışlar, basitçe söylemek gerekirse, onlar için bir lütuftu. Aşırı yoksullukla ilgili onlarca yıllık ilerleme şimdi tersine dönüyor ve milyonlarca kişi sadece hayatta kalmak için gereken maliyetlerde karşılaması imkansız artışlarla karşı karşıya."
"Milyarderlerin servetleri artık daha akıllı oldukları veya daha çok çalıştıkları için artmadı. İşçiler daha az ücretle ve daha kötü koşullarda daha çok çalışıyor" diyen Bucher ayrıca şunları dile getirdi:
"Süper zenginler sistemi ceza almadan kendi çıkarlarına göre değiştirdi ve şimdi bunun faydasını görüyor. Özelleştirme ve tekeller yasal düzenlemelerin ve işçi haklarının yok edilmesinin bir sonucu olarak dünya servetinin şoke edici bir kısmına el koyarken nakitlerini vergi cennetlerinde saklıyor. Hepsi de hükümetlerin suç ortaklığıyla gerçekleşiyor." 
Milyarderler Kovid-19 pandemisinin ilk 24 ayında, önceki 23 yılda kazandıkları servetten fazlasını kazandı. Dünya milyarderlerinin toplam serveti artık küresel GSYİH'nin yüzde 13,9'unu oluşturuyor. Bu, 2000'deki yüzde 4,4'lük miktarın üç katına tekabül ediyor. 

"Musk servetinin yüzde 99'unu kaybetse de en zenginler arasında yer alabilir"
Araştırma, tekellerin kontrolü altındaki enerji, gıda ve ilaç sektörlerinde rekor kârlar elde edildiğini ortaya koyuyor. Bununla birlikte işçilerin aldığı ücretler neredeyse hiç değişmedi. 
Son iki yılda gıda ve enerji milyarderlerinin serveti 453 milyar dolar veya her iki günde bir milyar dolar arttı. Dünyanın en büyük enerji şirketlerinden 5'i olan BP, Shell, TotalEnergies, Exxon ve Chevron her saniye 2 bin 600 dolar kâr elde ederken, 62 yeni gıda milyoneri ortaya çıktı. 
Rapor ayrıca dünyanın en zengini Elon Musk'ın servetini 2019'dan bu yana yüzde 699 artırdığını ve servetinin yüzde 99'unu kaybetse bile yine de dünyanın en zenginleri arasında yer alabileceğini belirtiyor. 
Bununla birlikte dünyanın en zengin 10 erkeği, dünyanın en yoksul yüzde 40'ından daha fazla servete sahip. 



Financial Times: Trump ile Şi arasındaki yaklaşan toplantı fentanil ticareti ve akışına odaklanacak

ABD Başkanı Donald Trump ile Çinli mevkidaşı Şi Cinping arasında daha önce yapılan bir görüşme (Arşiv- Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ile Çinli mevkidaşı Şi Cinping arasında daha önce yapılan bir görüşme (Arşiv- Reuters)
TT

Financial Times: Trump ile Şi arasındaki yaklaşan toplantı fentanil ticareti ve akışına odaklanacak

ABD Başkanı Donald Trump ile Çinli mevkidaşı Şi Cinping arasında daha önce yapılan bir görüşme (Arşiv- Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ile Çinli mevkidaşı Şi Cinping arasında daha önce yapılan bir görüşme (Arşiv- Reuters)

Financial Times gazetesinin dünkü haberine göre Çin, ABD Başkanı Donald Trump'ı Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile Pekin'de yapılacak zirveye resmen davet etti, ancak Beyaz Saray'dan henüz bir yanıt gelmedi. Çünkü iki ülke arasında fentanil ticareti ve akışı konusunda hâlâ çok büyük farklar var.

Gazete, bilgili kaynaklara dayandırdığı haberinde, ABD ile Çin arasındaki görüşmelerde yeterli ilerleme kaydedilememesinin Pekin'de zirve yapılma ihtimalini azalttığını, Trump ile Şi'nin ekim ayında Güney Kore'de düzenlenecek Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) forumunda daha az dikkat çeken bir görüşme yapma olasılığını artırdığını belirtti.


Çin'de Tesla'ya kritik yasak

Tesla Model S'in kapı kolu (Wikimedia Commons)
Tesla Model S'in kapı kolu (Wikimedia Commons)
TT

Çin'de Tesla'ya kritik yasak

Tesla Model S'in kapı kolu (Wikimedia Commons)
Tesla Model S'in kapı kolu (Wikimedia Commons)

Yerel haberlere göre Çinli düzenleyiciler, Tesla'nın geliştirdiği gizli kapı kollarına sektör genelinde yasak getirmeyi düşünüyor.

İlk olarak Mingjing Pro medya kuruluşu tarafından duyurulan bu önlemler, gömme tasarımla ilgili arıza oranları ve güvenlik sorunları hakkındaki endişeleri takip ediyor.

Yeni kısıtlamalar yürürlüğe girerse, Çin'de satılan tüm yeni araçlar Temmuz 2027'den itibaren mekanik kollara sahip olmak zorunda kalacak. Tesla'nın gelirinin beşte birinden fazlasının geçen yıl Çin'den gelmesi, ABD'li firma için bu özelliğin tamamen yeniden tasarlanması anlamına gelebilir.

Tesla, yenilikçi kol tasarımını ilk olarak 2012'de lüks Model S serisinde kullandı ve o zamandan beri birçok elektrikli araç üreticisi de bu kolların versiyonlarını benimsedi.

Bu kollar genellikle araç kilidi açıldığında araç kapısından çıkıyor ve araç hareket halindeyken tekrar içeri giriyor.

Wired'ın 2018  tarihli haberine göre yöneticilerin ilk itirazlarına rağmen Tesla patronu Elon Musk, müşterilere "geleceğin bir parçası oldukları" hissini vermek için otomatik kapı kollarının aracın tasarımına entegre edilmesinde ısrarcı oldu.

Otomobil üreticileri, gizli kapı kollarının yalnızca şık bir tasarım sağlamakla kalmayıp aynı zamanda yüksek hızlarda sürtünmeyi de azalttığını iddia ediyor.

Çinli medya organının haberinde, aerodinamikteki iyileştirmelerin minimum düzeyde olduğu ancak güvenlik sorunlarının önemli ölçüde arttığı belirtiliyor.

Bir elektrikli araç üreticisinden alınan veriler, kapı kolu arızalarının onarımların yüzde 12'sini oluşturduğunu gösteriyor.

Ayrıca, elektrikli kapı kollarının kısa devre yaparak yolcuları araçlarda mahsur bıraktığına dair birkaç haber de var.

Bu tür olaylar, onları kurtarma ekipleri için olası bir engel haline getiriyor. Çin Sigorta Otomotiv Teknolojisi Araştırma Enstitüsü (C-IASI) tarafından yapılan testler, elektronik kapı kollarının yandan çarpma sonrası yüzde 33 oranında arızalandığını gösteriyor.

Mekanik kapı kollarında bu türden arıza oranıysa yüzde 2.

Bazı Tesla kullanıcıları, kapı kolları donduğunda kapılarını açamadıkları için duydukları hayal kırıklığını da dile getiriyor.

The Independent, cevap hakkı için Tesla'yla iletişime geçti.

Independent Türkçe


Ons altın, tarihinde ilk kez 3 bin 600 doları aştı

Sidney'deki EBC rafinerisinde eritme kalıplarından çıkarılan altın külçeler (AFP)
Sidney'deki EBC rafinerisinde eritme kalıplarından çıkarılan altın külçeler (AFP)
TT

Ons altın, tarihinde ilk kez 3 bin 600 doları aştı

Sidney'deki EBC rafinerisinde eritme kalıplarından çıkarılan altın külçeler (AFP)
Sidney'deki EBC rafinerisinde eritme kalıplarından çıkarılan altın külçeler (AFP)

Altın fiyatı bugün tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşarak ons başına 3.600,46 dolara çıktı. Bu artış, geçen hafta beklentilerin altında kalan istihdam verilerinin ardından Fed'in bu ay faiz indirimi yapacağına dair beklentilerin artmasından kaynaklandı.

Spot altın, saat 01:21'de ons başına 3.586,81 dolardan işlem görüyordu. Altın, cuma günü 3.599,89 dolar ile rekor seviyeye yükselmişti.

Aralık teslimi ABD altın vadeli işlemleri yüzde 0,7 düşüşle 3.626,10 dolara geriledi.

Capital.com analisti Kyle Rodda, “Ana faktör, ABD istihdam verileri ve eylül ayında 50 baz puanlık faiz indirimi beklentisi. Bu ihtimal düşük olsa da istihdam verileri öncesindeki durumdan temel bir değişiklik anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.

Rodda, “Genel olarak, tüm faktörler şu anda altın fiyatını yukarı çekiyor. Bu haftaki sürpriz enflasyon verilerine rağmen, 3 bin 600 dolar seviyesinin iyi bir şekilde test edileceğini göreceğiz” dedi.

Geçtiğimiz ağustos ayında ABD'de istihdam artışı keskin bir şekilde zayıfladı ve işsizlik oranı yüzde 4,3 ile neredeyse dört yılın en yüksek seviyesine çıktı. Bu durum, işgücü piyasasının zayıfladığını teyit ediyor ve Fed'in önümüzdeki hafta faiz indirimi yapma olasılığını güçlendiriyor.

CME Group'un FedWatch aracına göre, altın fiyatı şu anda bu ay 25 baz puanlık bir indirim beklentisini yansıtıyor ve yüzde 8 olasılıkla 50 baz puanlık daha büyük bir indirim bekleniyor.

Düşük faiz oranları, altın tutmanın fırsat maliyetini azaltır ve doları zayıflatır, bu da diğer para birimlerini elinde bulunduran yatırımcılar için altını daha ucuz hale getirir.

Şimdi gözler, Fed'in beklenen faiz indiriminin boyutu hakkında daha fazla netlik sağlayabilecek olan perşembe günkü ABD enflasyon raporuna çevrildi.

Altın, zayıf dolar, merkez bankalarının alımları, para politikasındaki gevşeme ve hâkim jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerin etkisiyle 2024'te yüzde 27 değer kazandıktan sonra, bu yıl şimdiye kadar yüzde 37 değer kazandı.

Çin Halk Bankası, geçtiğimiz ağustos ayında altın rezervlerini artırarak, değerli metali on ay üst üste satın almaya devam etti.

Bu arada altın yatırımcıları 2 Eylül'de sona eren haftada net uzun pozisyonlarını 20.740 kontrat artırarak 168.862 kontrata çıkardı.

Gümüşün spot fiyatı ise yüzde 0,5 düşüşle ons başına 40,75 dolara gerilerken, platin yüzde 0,1 artışla 1.374,35 dolara yükseldi. Paladyum ise 1.109,71 dolarda sabit kaldı.