Fanatik Yahudi yerleşimcilerin Doğu Kudüs'teki provokatif "bayrak yürüyüşü" sona erdi

Fotoğraf: Getty Images
Fotoğraf: Getty Images
TT

Fanatik Yahudi yerleşimcilerin Doğu Kudüs'teki provokatif "bayrak yürüyüşü" sona erdi

Fotoğraf: Getty Images
Fotoğraf: Getty Images

Aşırı sağcı fanatik Yahudi yerleşimcilerin, 1967'de İsrail'in Doğu Kudüs'ü işgal etmesi dolayısıyla gerçekleştirdikleri provokatif "bayrak yürüyüşü" sona erdi.
İsrail polisine göre 3 binden fazla polisin bulunduğu yürüyüşe yaklaşık 70 bin kişi katıldı. Yedioth Ahranoth gazetesiyse bu rakamı 25 bin olarak açıklamıştı.
Fanatik Yahudi yerleşimciler, gruplar halinde işgal altındaki Doğu Kudüs'teki Eski Şehir'in Şam Kapısı'ndan geçerek ve zaman zaman "Araplara ölüm" gibi ırkçı sloganlar atarak Burak (Ağlama) duvarına yürüdü.
Yerleşimci grupların, Eski Şehir'de yaşayan Filistinlilere biber gazıyla saldırdığı, tahrik edici sloganlar attığı ve taraflar arasında arbede çıktığına ilişkin görüntüler gün boyunca sosyal medyada yer aldı.
Fanatik Yahudi yerleşimci gruplar, yürüyüşün sonunda Eski Şehir'in Yafa Kapısı'ndan çıkarak Batı Kudüs'e doğru hareket etti.
Filistin Kızılayından yapılan yazılı açıklamaya göre, İsrail polisi ve Yahudi yerleşimcilerin Doğu Kudüs'teki Eski Şehir ve çevresinde Filistinlilere yönelik saldırıları sonucu 79 kişi yaralandı, biri gerçek mermiyle olmak üzere 28 yaralı hastanede tedavi altına alındı.
İsrail polisinden yapılan açıklamaya göre gün içindeki olaylarda 50'den fazla kişi gözaltına alındı. Filistinli sivil toplum kuruluşu Esirler Cemiyeti ise bu rakamı 56 olarak açıkladı.
İsrail polisinin, işgal altındaki Doğu Kudüs ve çevresinde yoğun varlığı gün içine göre azalmasına rağmen devam ediyor.

Yürüyüş günü fanatik Yahudi yerleşimcilerden Aksa'ya baskın
İsrail polisi, sabah namazının ardından Mescid-i Aksa'ya baskın düzenleyerek içeridekilere müdahale etmişti.
Polis, bazı gruplara kauçuk kaplı mermiyle müdahale ederken Filistinlilerin sığındığı Kıble Mescidi'nin kapılarını da demir zincirlerle kapatmıştı.
Filistinlilere karşı provokatif söylemi ve eylemleriyle tanınan İsrailli aşırı sağcı milletvekili Itamar Ben-Gvir de sabah saatlerinde Mescid-i Aksa'ya baskın düzenlemişti.
Mescid-i Aksa'ya baskın düzenleyen 1600'den fazla fanatik Yahudi yerleşimcinin, Aksa'da İsrail bayrağı açması ve yere yatarak dini ritüellerini gerçekleştirmesi, Filistin sokağında büyük tepkiye neden olmuştu.

Yürüyüş gününde Eski Şehir bölgesi Filistinlilere kapatıldı
Aşırı sağcı fanatik Yahudi yerleşimciler, 1967'de İsrail'in Doğu Kudüs'ü işgal etmesi dolayısıyla her yıl mayıs ayında provokatif "bayrak yürüyüşü" düzenliyor.
İsrail polisi, bugün gerçekleşecek yürüyüş öncesinde Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresinde çok sayıda barikat kurmuş, Filistinlilerin bölgeye girişi engellenmişti.
Doğu Kudüs'ün Eski Şehir yakınlarındaki Selahaddin Caddesi'nde Filistin bayrağıyla yürümeye çalışanlara sert müdahale eden İsrail polisi, Filistinlileri, göz yaşartıcı gaz, kauçuk kaplı mermi, ses bombası ve atlı polislerle müdahale ederek dağıtmıştı.

Yerleşimcilerden çevredeki Filistinlilere saldırı
Fanatik yerleşimci gruplar, Doğu Kudüs ve Eski Şehir bölgesinde ilerlerken çevredeki Filistinlilere saldırmıştı.
Bazı yerleşimciler, Eski Şehir bölgesindeki esnafı darbetmiş ve Filistinlilere göz yaşartıcı gaz sıkmıştı. Bir yerleşimci de silahını çekerek Filistinlilere doğrultmuştu.
Sosyal medyaya yansıyan ve tepki çeken görüntülerde de fanatik Yahudilerin Filistinli yaşlı bir kadını tekmeleyerek yüzüne biber gazı sıktığı görülmüştü.
Öte yandan, Doğu Kudüs'ün Şeyh Cerrah Mahallesi'nde yerleşimci bir grup göz yaşartıcı spreylerle Filistinlilere saldırmıştı. Yahudi yerleşimciler, çevredeki ev ve araçlara taş atmış, bir aracı da ateşe vermişti.

Geçen yıl "yürüyüş" İsrail'in Gazze saldırısıyla sonlanmıştı
Geçen yılki provokatif yürüyüşte Yahudi yerleşimciler "Araplara ölüm" sloganları atmış, İsrail polisi de bölgedeki Filistinlilere güç kullanarak müdahale etmiş ve onlarca kişiyi yaralamıştı.
Yürüyüş, abluka altındaki Gazze Şeridi'nden fırlatılan roketler ve Kudüs'te çalan sirenlerle yarıda kesilmişti.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne 10 Mayıs 2021'de başlattığı ve 21 Mayıs'ta sona eren saldırılarında 250'den fazla Filistinli hayatını kaybetmiş, binlerce Filistinli de yaralanmıştı.
İsrail hükümeti ve güvenlik birimleri, bu yıl da "bayrak yürüyüşünün" Eski Şehir'deki sembolik Şam Kapısı'ndan ve Filistin mahallelerinden geçmesine izin veren rotasını onaylamıştı.
Filistin yönetimi ve direniş grupları ise "bayrak yürüyüşü provokasyonuna" karşı İsrail'e uyarılarda bulunmuştu.



Finansman kaynakları tükenen Hamas, gençleri silah altına almaya yöneldi

Hamas, savaşın uzamasıyla birlikte ağır krizlerle karşı karşıya kaldı (AFP)
Hamas, savaşın uzamasıyla birlikte ağır krizlerle karşı karşıya kaldı (AFP)
TT

Finansman kaynakları tükenen Hamas, gençleri silah altına almaya yöneldi

Hamas, savaşın uzamasıyla birlikte ağır krizlerle karşı karşıya kaldı (AFP)
Hamas, savaşın uzamasıyla birlikte ağır krizlerle karşı karşıya kaldı (AFP)

Hamas Hareketi, Gazze Şeridi’nde 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana aralıksız devam eden savaşın uzamasıyla birlikte İsrail'e karşı savaşı finanse etmek için kaynaklarının tükenmesi sorunuyla karşı karşıya kaldı. Bu durum, Hamas’ın 40 yıllık tarihinde en büyük zorlukları yaşayarak savaşmaya devam etmek ve Gazze'nin işlerini yönetmek zorunda kalmasına neden oluyor.

İsrailli eski ve mevcut yetkililer, Hamas'ın askeri kanadının zayıflaması ve mali kaynaklarının tükenmesi nedeniyle savaşçılarına yeterli maaş ödeyemez hale gelmesi üzerine gözetleme ve İsrail askerlerinin kullandığı yollara patlayıcı yerleştirme gibi görevler için gençleri silah altına almaya çalıştığını öne sürdüler.

Şarku’l Avsat’ın ABD merkezli Washington Post gazetesinden aktardığı ha bere göre, Hamas'ın tarihindeki en kötü mali ve idari krizi yaşadığını ve İsrail'e karşı savaşmaya devam etmek ve Gazze Şeridi'ni yönetmek için gerekli kaynakları sağlamakta büyük zorluk çekiyor. Gazeteye göre Hamas, İsrail güçleri tarafından tahrip edilen tünelleri ve yeraltı komuta merkezlerini de telafi edemedi. İsrailli eski bir üst düzey istihbarat subayı olan Oded Ailam gazeteye verdiği demeçte, Hamas'ın tünellerini yeniden inşa edemediğini ve yüksek eğitimli savaşçılarına maaş ödemediğini, sadece hayatta kalmaya çalıştıklarını söyledi.

Ailam, Filistin polisi ve Gazze'den iki kaynak, Hamas yönetiminin 2007 yılından beri iktidarda olduğu Gazze'de polis ve bakanlık çalışanlarının maaşlarını ve öldürülen üyelerinin ailelerine ölüm tazminatı ödemelerini sürdüremez hale geldiğini vurguladı.

Filistinli yazar İbrahim el-Medhun, Washington Post’a yaptığı açıklamada, Hamas’ın bir yıldan fazla sürecek bir savaşa hazırlıklı olmadığını belirterek bazı temel hizmetleri sürdürmeye çalışırken ve iktidarının imajını korumak amacıyla, çöp toplama ve jeneratör yakıt yönetimi gibi temel yerel hizmetleri sunan acil durum komiteleri kurarken, idari harcamaları ve maaşları düşürmek gibi kemer sıkma önlemleri almak zorunda kaldığını belirtti.

Hamas, 7 Ekim 2023'te İsrail'e saldırarak Gazze'de yıkıcı bir savaş başlattı. Bu saldırı sonucunda yaklaşık bin 200 kişi öldü ve 250 kişi esir alınarak Gazze'ye rehin olarak götürüldü. O tarihten beri İsrail'in Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaş çoğu kadın ve çocuk olmak üzere58 binden fazla Filistinlinin ölümüne yol açtı.

İsrailli askeri yetkililer, Hamas'ın çatışmalar sırasında liderlerinin ve silah stoklarının yüzde 90'ını kaybettiğini söylüyor. Savaşın ilk aşamasında Hamas, para ve malzemeleri yeraltında depolamak gibi bir önlem alsa da bu kaynaklar tükenmeye başladı. İsrail ordusunun WhatsApp grubunda geçtiğimiz yılın mart ayında yayınlanan bir açıklamaya göre İsrail askerleri Gazze'nin kuzeyindeki Şifa Hastanesi'nin altındaki tünellerden 3 milyon dolardan fazla para ele geçirdi.

Arabulucular, Hamas Hareketi ve İsrail arasında 60 günlük ateşkesin sağlanması için müzakereleri sürdürürken bir yandan İsrail, Hamas üzerindeki baskısını korumak garantilemek istiyor, diğer yandan Hamas bir çıkış yolu arıyor. Tüm taraflar müzakerelerde ilerleme kaydedildiğini vurgulasa da anlaşmaya varılması halen uzak bir ihtimal olarak görünüyor.