Biden’ın Ortadoğu'yu ilk ziyaretinde Körfez ve Arap liderlerle görüşmesi bekleniyor

Biden, Ortadoğu'ya istikrar ve barış getirmek konusunda çabaladığını vurguladı.

ABD Başkanı Joe Biden dün Beyaz Saray’da açıklamalarda bulundu. (AP)

ABD Başkanı Joe Biden, Ortadoğu'ya daha çok istikrar ve barış getirmek konusunda çabaladığını vurguladı. Ortadoğu ziyaretiyle ilgili planlamasının henüz netleşmediğini belirten Biden, bu ay sonundaki seyahatinde İsrailli ve Arap liderler ile görüşmeyi tasarladığını söyledi.  
Biden, Delaware'de gazetecilerin sorularını yanıtladı. İsrail ve Avrupa gezisi kapsamında Suudi Arabistan'ı da ziyaret edip etmeyeceği sorulan Başkan Biden şu ifadeleri kulandı:
“Bu konuda şu an için nihai bir planım yok. Ancak şunu söylemeliyim ki Orta Doğu'ya daha çok istikrar ve barış getirmek konusunda görüşmelerimiz var. Bu gezimde hem İsrailli hem de Arap liderlerle görüşme ihtimalim var ve buna Suudi Arabistan’ın da dahil olması muhtemel. Benim görevim, yapabiliyorsam barış getirmek. Ben de bunu yapmaya çalışacağım."  
Biden, Suudi Arabistan ziyaretinde Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile görüşüp görüşmeyeceği sorusuna "Görüşürsek yapmak istediğim; İsrail ile Arap ülkeleri arasındaki manasız çatışmanın ve savaşın sürmesini engellemek. Buna odaklanacağım" yanıtını verdi. Beyaz Saray heyetinin Suudi Arabistan ziyaretinin olumlu sonuçları olduğunu belirten Biden, “Ekibim petrol üretim hacmindeki azalma konusu hakkında konuştu, üretimi artıracaklarını aktardılar” dedi.
Biden’ın gazetecilere yaptığı açıklamalarda, ABD’nin Suudi Arabistan’la ilişkileri yeniden güçlendirmek istediği yönünde işaretler vardı. Beyaz Saray’ın son zamanlarda stratejik müttefikleriyle ilişkilerini güçlendirme eğilimi sergilediği değerlendiriliyor. ABD basınında yapılan birçok yorumda Başkan Biden’ın muhtemelen Suudi Arabistan’ı ziyaret edeceğini belirtildi. Ancak Beyaz Saray yetkilileri olası ziyareti ne doğruladı ne de yalanladı. Yetkililer Biden’ın ziyaret planının henüz nihai olarak tamamlanmadığını ve üzerinde çalıştıklarını ifade ettiler.  
Beyaz Saray sözcüsü Karine Jean-Pierre, Suudi Arabistan'ın Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) içinde fikir birliğine varılmasındaki rolünden takdirle söz etti. Kral Selman ve Veliaht Prens'in Birleşmiş Milletler liderliğinde Yemen’deki ateşkesi uzatmadaki çabalarını ve liderliğini övdü. 
Bazı kaynaklar, Biden yönetimi yetkililerinin, güvenlik ve petrol fiyatları konusundaki ortak stratejik çıkarları tartışmak için Suudi mevkidaşlarıyla perde arkasından çalıştıklarını aktardı. Suudi Arabistan-ABD müttefiklik ilişkisi son seksen yılda inişli çıkışlı süreçlerden geçti ancak hiçbir zaman tamamen kopmadı. Bunun başlıca nedeni ise iki ülke liderlerinin, bu ilişkinin son bulmaması ve olumsuz süreçlerden etkilenmemesi için gösterdikleri çabalardı.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın 2016-2018 yıllarında ABD’ye yaptığı ziyaretler, Washington-Riyad arasındaki stratejik ilişkilerin pekiştirilmesine ve ivme kazanmasına katkı sağladı. İki ülkenin, savunma, ekonomi ve yatırım alanlarında güçlü ortak çıkarları bulunuyor. Suudi Arabistan, karşılıklı saygıya dayalı stratejik ortaklığın ve ortak çıkarların, iki dost ülke ve halklar arasındaki bu köklü ilişkinin temeli olduğuna ve böyle de kalacağına inanıyor. Suudi Arabistan Krallığı ve Amerika Birleşik Devletleri, özellikle iklim değişikliği bağlamında, karbon emisyonlarıyla mücadele çabalarını destekleme konusundaki ortak endişeleri ışığında, iki ülke arasındaki stratejik ilişkileri güçlendirme çabalarını daha da önemli kılan küresel enerji pazarında kilit oyuncular olarak n plana çıkıyor. Suudi Hem Arabistan Krallığı hem de ABD, bölgenin ve dünyanın karşı karşıya olduğu birçok endişeyi ve sorunu paylaşıyor. İki ülke güçlü liderlikleri ve dayanıklı ekonomileri ile, güvenlik ve ekonomide uluslararası barışın tesis edilmesinde belirleyici rol üstlenebiliyor.  
Joe Biden’ın başkanlığındaki ilk yurt dışı ziyaretini, İsrail Başbakanı Naftali Bennett'in davetlisi olarak İsrail'den başlatması planlanıyor. ABD’nin bu ziyarette, iki devletli çözüm önerileri ve barışın tesis edilmesine odaklanması bekleniyor. Diplomatik kaynaklar, Biden’ın Ortadoğu ziyaretinde, Mısır, Irak ve Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin liderleriyle de görüşeceğini öngörüyor. Tel Aviv'deki siyasi kaynaklar, Biden'ın İsrail gezisine 23 Haziran'da başlayacağını ve ertesi gün Filistin topraklarına hareket edeceğini, ayrıca Körfez ülkelerinin liderleriyle de görüşebileceğini bildirdi.
İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Eyal Hulata, geçtiğimiz günlerde Washington’ı ziyaret etti. Hulata, Başkan Joe Biden’ın ziyaretinin ayrıntıları konusunda ABD'li yetkililerle anlaştığını doğruladı. İsrail kaynakları, Beyaz Saray'ın bu ziyareti duyurmakta gecikmesinin İsrail'deki siyasi krizden ve ziyaret tarihine kadar hükümetin düşmesi ihtimalinden kaynaklanabileceğini aktardı.  
Analistler, Biden'ın Ortadoğu ziyareti sırasında Prens Muhammed bin Selman’la görüşme olasılığı konusunda iyimserler. Nitekim olası bir görüşme, küresel petrol piyasalarına olumlu bir mesaj gönderecektir. Ayrıca ABD'deki benzin tüketicilerine de umut vadedecektir. Analistler, Biden ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın muhtemel görüşmesinin, ABD (dünyanın en büyük ekonomik ve askeri gücü) ile Suudi Arabistan (dünyanın en büyük petrol ihracatçısı) arasındaki ortaklığı güçlendireceğini öngörüyor.  
Başkan Biden ve Demokratlar, önüzdeki kasım ayında yapılacak ara seçimlere hazırlanırken Amerikalı seçmenler, yüksek fiyatlar ve enflasyon oranları nedeniyle öfkeli.  
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Ortadoğu Sorumlusu Brett McGurk ve Dışişleri Bakanlığı enerji güvenliği danışmanı Amos Hochstein’in de içinde yer aldığı bir heyet on gün önce Suudi Arabistan’ı ziyaret etmişti. Suudi yetkililerle yapılan görüşmelerde, enerji güvenliği, küresel petrol fiyatları ve enerjide fiyat istikrarını sağlamanın yolları ele alındı. ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, Suudi Arabistan'ın Yemen ateşkesinin iki ay uzatılmasına yol açan Yemen'i istikrara kavuşturma çabalarını görüşmek üzere birkaç kez Riyad'ı ziyaret etti. ABD Başkanı bu çabaları takdir etti ve Yemen'deki savaşan taraflar arasında kalıcı bir çözüme ulaşmak için tüm diplomatik çabaları gösterme sözü verdi. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu da petrol üretimini temmuzda günlük yaklaşık 648 bin varil artırma kararı aldı.