Cezayir, İspanya ile 20 yıllık dostluk ve iyi komşuluk anlaşmasını askıya aldı

İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)
İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)
TT

Cezayir, İspanya ile 20 yıllık dostluk ve iyi komşuluk anlaşmasını askıya aldı

İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)
İspanya-Cezayir anlaşması yirmi yıl önce sonuçlandı (arşiv)

Cezayir, Batı Sahra sorununda politikasını Fas'tan yana değiştiren İspanya ile 20 yıllık geçmişi olan dostluk ve iyi komşuluk anlaşmasını "ivedilikle askıya alma" kararı aldı.
Cezayir Cumhurbaşkanlığınca yayımlanan mesajda, İspanya'daki sol koalisyon hükümetinin, Batı Sahra'da Fas tezini savunan "haksız politika değişikliğinden" dolayı, 8 Ekim 2002'de İspanya ile imzalanan iş birliği, iyi komşuluk ve dostluk anlaşmasının ivedilikle askıya alındığı duyuruldu.
Söz konusu mesajda, "İspanya makamları, İspanya Krallığı üzerinde bölgesel bir idari gücün yükü gibi gördükleri Batı Sahra'da benimsedikleri konumu haklı çıkarmak için, yasal, ahlaki ve siyasi yükümlülüklerini ihlal eden, bir kampanya başlattı. İspanya hükümetinin bu tutumu, yönetim gücü olarak statüsünün dayattığı uluslararası hukuku ihlal ediyor ve bölgedeki durumun kötüleşmesine doğrudan katkıda bulunuyor." ifadeleri kullanıldı.
Diğer yandan İspanya Dışişleri Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, "İspanya hükümetinin Cezayir'in aldığı karardan üzüntü duyduğu, komşu ve dost olarak gördüğü Cezayir ile iyi ilişkileri, her iki halkın yararına geliştirmeye devam ederek, iyileştirmeye çalışacağını" bildirdi.
İspanya hükümeti ayrıca Cezayir ile ilişkilerde, "özellikle Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ve uluslararası hukuk ilkelerine saygı konusunda, içeriğine tam taahhüdünü yeniden teyit ettiğini" vurguladı.
İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, bugün mecliste yaptığı konuşmada, İspanya'nın Fas ile ilişkileri normalleştirmek için Batı Sahra politikasında yaptığı değişikliği savunarak, Fas'ın Batı Sahra için önerdiği planın "ciddi, inanılır ve gerçekçi temellere dayandığını, diğer yandan İspanya'nın bu bölge halkının davasından vazgeçmediğini" söylemişti.
Sanchez konuşmasında, Cezayir ile ilişkiler konusunda hiçbir değerlendirmede bulunmamıştı.

İspanya-Cezayir ilişkileri
İspanya hükümeti, yaklaşık 10 ay süren Fas ile yaşadığı diplomatik krizi düzeltmek ve ikili ilişkileri normalleştirmek için mart ayında harekete geçmişti.
Başbakan Sanchez, Fas Kralı 6. Muhammed'e gönderdiği mektupta, Batı Sahra sorununda Fas'ın ortaya attığı özerklik planını desteklediğini açıklamış, ardından 7 Nisan'da Rabat'a giderek ikili ilişkilerin normalleştirme sürecine girmesini sağlayan ikili anlaşmalara imza atmıştı.
Bu gelişmelerin ardından Cezayir de Madrid'deki büyükelçisini istişare için merkeze çekmişti.
İspanya'nın doğal gaz ihtiyacının yüzde 47'sine yakını Cezayir'den sağlanıyor.



Şam'da Şera ile SDG lideri Abdi arasında Barrack'ın da katıldığı bir toplantı gerçekleşiyor

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera (Reuters)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera (Reuters)
TT

Şam'da Şera ile SDG lideri Abdi arasında Barrack'ın da katıldığı bir toplantı gerçekleşiyor

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera (Reuters)
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera (Reuters)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi başkanlığındaki Kürt heyeti arasında, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın da katıldığı görüşme Şam'da başladı.

Görüşme, eş-Şera ve Abdi'nin 10 Mart'ta ABD himayesinde imzaladıkları ve ‘sınır kapıları, havaalanı, petrol ve doğalgaz sahaları dahil olmak üzere Suriye'nin kuzeydoğusundaki tüm sivil ve askeri kurumların Suriye devletinin idaresine dahil edilmesini’ öngören bir dizi maddeden oluşan anlaşmadan dört ay sonra gerçekleşti.

Ancak Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi daha sonra anayasal deklarasyon ve çeşitliliği yansıtmadığını söylediği bir hükümetin kurulması nedeniyle Suriye yönetimini eleştirdi. Geçtiğimiz ay Kürt güçleri ‘demokratik ve adem-i merkeziyetçi’ bir devlet talep etmiş, Şam da buna yanıt olarak ülkede ‘bölücü bir gerçeklik dayatma girişimlerini’ reddettiğini açıklamıştı.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre  adının açıklanmasını istemeyen bir Kürt kaynak, “SDG liderinin başkanlığındaki bir Kürt heyeti bugün DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu (DMUK) temsilcilerinin eşliğinde Şam'a gitti ve şu anda Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşüyor. Görüşmede ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack da yer alıyor” ifadelerini kullandı.

Toplantının gündemi hakkında bilgi sahibi olan kaynak, ‘görüşmelerde dört ana dosyanın ele alındığını, bunların Suriye devletinin yapısı, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile Şam hükümeti arasındaki ilişki, ekonomi ve askeri güç olduğunu’ söyledi.

Çatışmaların patlak vermesinden önce onlarca yıl ötekileştirme ve dışlanmaya maruz kalan Kürtler, yeni yönetimin karar alma mekanizmasını merkezileştirme ve kilit unsurları geçiş sürecinin yönetiminden dışlama girişimini eleştiriyor.

Abdi, mayıs sonunda bir televizyon kanalına verdiği röportajda, “Şam ile vardığımız mutabakata bağlıyız ve şu anda uygulama komiteleri aracılığıyla bu anlaşmayı hayata geçirmek için çalışıyoruz” dedi. Abdi ayrıca, tüm bileşenlerin tam haklarla yaşadığı ve hiç kimsenin dışlanmadığı adem-i merkeziyetçi bir Suriye’ye olan bağlılığını vurguladı.

Eş-Şera'nın Şam'a gelişinden kısa bir süre sonra tüm silahlı askeri grupları dağıtacağını açıklamasına rağmen, ABD destekli Kürtler, 2019'da son kalesinden çıkarılana kadar DEAŞ'la mücadelede etkili olduğunu kanıtlayan organize askeri güçlerini korumakta ısrar ediyor.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi, Şam'ın ihtiyaç duyduğu büyük petrol ve doğalgaz sahaları da dahil olmak üzere kuzey ve doğu Suriye'nin büyük bölümünü kontrol ediyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani daha önce Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile imzalanan anlaşmanın şartlarının uygulanmasının ‘ertelenmesinin’ ülkedeki ‘kaosu uzatacağı’ uyarısında bulunmuştu.