Tahran’dan Kahire ile “ilişkileri güçlendirme” sinyali

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (EPA)
TT

Tahran’dan Kahire ile “ilişkileri güçlendirme” sinyali

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (EPA)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan (EPA)

İranlı yetkililer Kahire ile "ilişkileri güçlendirmeye" yönelik yeni sinyaller verirken, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan "ülkesiyle Mısır arasındaki ortak paydalardan" bahsetti.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Kahire'deki çıkarları gözetme ofisinin "açık ve aktif" olduğunu kaydetti.
Diğer yandan İran ile ilişkiler dosyasına aşina olan Mısırlı bir kaynak, Şarku'l Avsat'a verdiği röportajda, İran’ın "sıfır sorun" girişimi ile ABD Başkanı Joe Biden'in önümüzdeki ayın ortalarında bölgeye yapacağı ziyaretin yaklaşması arasında ilişki kurdu. İran, özellikle Washington'un İran'la yüzleşmede bir ittifak kurmaya yönelik çabalar yürüttüğüne dair birçok söylentinin olduğu bir dönemde Kahire ile yakınlaşmak istiyor.
Abdullahiyan, önceki gün Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi ile yaptığı görüşmede "İran ile Mısır arasında ortak paydaların" olduğunu ve Tahran ve Kahire arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesinin bölgeye ve İslam dünyasına hizmet edeceğini söyledi.
Bu açıklama, dün görevinden ayrılan eski İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade'nin Kahire'deki İran’ın Mısır’daki Çıkarlarını Koruma Dairesi’nin faaliyetlerine ilişkin yaptığı açıklamayla aynı zamana denk geldi.
Hatipzade, “Kahire'deki, İran'ın Mısır'daki Çıkarlarını Koruma Dairesi açık ve şu anda aktif” dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı dün, Kahire'deki İran'ın Mısır'daki Çıkarlarını Koruma Dairesi Başkanı Nasır Kenani’nin, Hatipzade'nin yerine İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü olarak atandığını duyurdu.
İsminin açıklanmamasını isteyen Mısırlı bir kaynak, "İranlılar, ABD Başkanı'nın ziyaretinin ardından bölgedeki durumla ilgili olarak Mısır'la yeni bir sayfa açmaya çalışıyorlar" dedi.
Mısırlı kaynak şunları söyledi: “Kahire, İran'ın yakınlaşma çabalarının arkasında doğrudan kendi çıkarları olduğunun farkında. Ayrıca Mısır'ın bölgedeki çatışmada İsrail tarafından temsil edilen önemli bir tarafla doğrudan ilişkileri bulunuyor. Bu nedenle İran, Washington ile bir ilişkiye ek olarak, bölgedeki başlıca ülkelerle sorunları sıfırlama bağlamında açıklamalar yapıyor. Dikkat edilmesi gereken açıklanmamış bir hedef var; İran'la yüzleşmek için herhangi bir Arap ittifakı kurma girişimini Tahran engelleme veya erteleme çabasında. İran böyle bir ittifak girişiminin başlatılması halinde Mısır'ı bu yolda etkisiz hale getirmeyi hedefliyor.”
Üç ay önce Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri, İsrail'in ev sahipliğinde Necef’de (Negev) düzenlenen bakanlar toplantısına katıldı. Kahire'ye dönüşünde açıklamalarda bulunan Şükri, ülkesinin Necef toplantısına katılımını "herhangi bir tarafa karşı ittifak kurulması" olarak değerlendirmeyi reddetti.
Şükri, “Görüşme bölgede barış sürecinin konsolidasyonu ve konseptinin sağlamlaştırılması ile ilgilidir” dedi.
Bu açıklama, İsrail ve ABD'nin toplantının İran'la yüzleşmeyi amaçladığına dair tahminlerinin aksine geldi.
Kaynak, Kahire ve Tahran arasındaki önemli meselelerle ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: “İran ile Mısır arasında büyük bir anlaşmazlığa yer yok. Kahire'nin Tahran'dan Arap ülkelerinin işlerine karışmama dışında neredeyse hiçbir talebi yok” dedi.



Amerika, İsrail'e "Gazze Gücü" konusunda güvence verdi

Mısır'dan gelen insani yardım tırlarından oluşan bir konvoy dün Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ta yıkıma uğradı (DPA)
Mısır'dan gelen insani yardım tırlarından oluşan bir konvoy dün Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ta yıkıma uğradı (DPA)
TT

Amerika, İsrail'e "Gazze Gücü" konusunda güvence verdi

Mısır'dan gelen insani yardım tırlarından oluşan bir konvoy dün Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ta yıkıma uğradı (DPA)
Mısır'dan gelen insani yardım tırlarından oluşan bir konvoy dün Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ta yıkıma uğradı (DPA)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, dün Gazze Şeridi için kurulacak uluslararası güvenlik gücü konusunda İsrail'e güvence vermeye çalışarak, katılımcı ülkelerin "İsrail tarafından kabul edileceğini" ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planının "başarılı olmasını sağlamak için Washington'un üzerinde çalıştığı" başka bir alternatif olmadığını vurguladı.

Rubio'nun bu açıklamaları, İsrail'in güneyindeki Kiryat Gat'taki ABD-İsrail Gazze Koordinasyon Merkezi'ni ziyareti sırasında geldi. Bu açıklama, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın, diplomat Steve Fagin'in, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkesin uygulanmasını denetlemekle görevli askeri yetkili General Patrick Franke'ye katılacağını duyurmasıyla eş zamanlı olarak yapıldı.

Kahire'de, çeşitli Filistinli grupların bir araya geldiği toplantının ardından yapılan son açıklamada, "Filistin meselesindeki gelişmeler ve Başkan Trump'ın Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurma planının ikinci aşaması (güvenlik ve idari düzenlemeler dahil) ele alındı.Bu, ulusal projeyi korumak ve ulusal birliği yeniden tesis etmek için kapsamlı bir ulusal diyalog hazırlıklarının bir parçasıydı" ifadeleri yer aldı.

Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre katılımcılar, "Gazze Şeridi'nin yönetiminin, Gazze Şeridi'nden bağımsız teknokratlardan oluşan geçici bir Filistin komitesine devredilmesi ve Gazze Şeridi'nin yeniden inşasının finansmanı ve uygulanmasını denetleyecek uluslararası bir komite kurulması" konusunda anlaştılar.


Libya'nın Misrata kentinde çatışmalar yaşandı

Misrata'da hükümet güvenlik güçleri durumu kontrol altına aldı (Misrata sosyal medya sayfaları)
Misrata'da hükümet güvenlik güçleri durumu kontrol altına aldı (Misrata sosyal medya sayfaları)
TT

Libya'nın Misrata kentinde çatışmalar yaşandı

Misrata'da hükümet güvenlik güçleri durumu kontrol altına aldı (Misrata sosyal medya sayfaları)
Misrata'da hükümet güvenlik güçleri durumu kontrol altına aldı (Misrata sosyal medya sayfaları)

Libya'nın batısındaki Misrata şehrinde silahlı çatışmalar dün sabah erken saatlere kadar Misrata Uluslararası Havalimanı yakınlarında devam etti. Bu, silahlı gruplar arasında yaşanan bir dizi "güvenlik nüfuzu mücadelesinin" sonuncusu.

Libya'nın üçüncü büyük şehri Misrata, 2011 yılında merhum Devlet Başkanı Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana ilk kez silahlı gruplar arasında çatışmalara tanık oldu.

Abdülhamid Dbeybe liderliğindeki Geçici Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı iki silahlı grup arasında el-Sakt bölgesinde çatışmalar çıktı. Bunlardan ilki "Ortak Harekât Gücü", ikincisi ise Necip Gubak liderliğindeki "24. Piyade Taburu" ve bağlı gruplardı.Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre çatışmalar, güvenlik bölgeleri üzerinde nüfuz kurma rekabeti nedeniyle meydana geldi.


Gazze’de yeni yardım ağı planı: Hamas engellenecek

GHF'nin erzak noktalarını koruyan İsrail askerleri, yardım sırasındaki Filistinlileri katletmişti (Reuters)
GHF'nin erzak noktalarını koruyan İsrail askerleri, yardım sırasındaki Filistinlileri katletmişti (Reuters)
TT

Gazze’de yeni yardım ağı planı: Hamas engellenecek

GHF'nin erzak noktalarını koruyan İsrail askerleri, yardım sırasındaki Filistinlileri katletmişti (Reuters)
GHF'nin erzak noktalarını koruyan İsrail askerleri, yardım sırasındaki Filistinlileri katletmişti (Reuters)

ABD, savaştaki yardım dağıtım faaliyetleriyle tepki çeken Gazze İnsani Yardım Vakfı'nı (Gaza Humanitarian Foundation/GHF) kapatmayı değerlendiriyor.

Reuters'ın aktardığına göre Donald Trump yönetimi, ABD ve İsrail destekli GHF'nin yerine geçecek yeni bir yardım dağıtım ağı kurmayı planlıyor.

Bu kapsamda, 12 ila 16 yardım merkezinin koordineli şekilde çalışacağı "Gazze İnsani Yardım Kuşağı" ağının oluşturulması öngörülüyor.

Sözkonusu merkezlerde ayrıca Filistinli militanların silahlarını teslim etmeleri için özel başvuru tesisleri kurulacağı aktarılıyor. Gazze'ye konuşlandırılması planlanan uluslararası güvenlik gücünün de bu tesisleri ileride operasyon üssü olarak kullanabileceği ifade ediliyor.

Platform, Trump'ın barış planı kapsamında kurulan Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi (Civil-Military Coordination Center -CMCC) tarafından işletilecek. Gazze'de faaliyet gösterecek Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı örgütlerin ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) bu platformu kullanması istenecek.

Planda yardım dağıtım faaliyetlerinde Hamas'a karşı önlemler alınacağı da belirtiliyor:

CMCC, insansız hava araçlarıyla konvoyların güvenliğini takip edecek, Hamas'ın kamyonları durdurmasını engelleyecek.

İsrail ve ABD, Hamas'ı yardımları çalmakla suçluyor ancak Gazze'yi yöneten örgüt bu iddiaları reddediyor.

Yeni kurulacak sistemde Birleşik Arap Emirlikleri Kızılay Derneği ve Fas Kızılay Derneği'nin ABD merkezli Hıristiyan yardım kuruluşu Samaritan's Purse'le ortak çalışması planlanıyor.

GHF ise faaliyetlerini geçici olarak durdurdu ve en son 14 gün önce yardım dağıtımı yaptı. Ayrıca Gazze'de vakfa ait 4 yardım merkezinden biri kapatıldı. GHF'nin kasım sonuna kadar çalışabileceği belirtiliyor.

Diğer yandan kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir uluslararası yardım dağıtımı yetkilisi, yeni sistemin GHF faciasından farklı olmayabileceğine dikkat çekiyor. BM ve STK'lerin plana sıcak yaklaşmayabileceğini ifade ediyor.

Filistinli yetkililer, GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddediyor.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'nin (OHCHR) eylül raporuna göre, mayıs sonunda faaliyete geçen GHF tarafından işletilen tesislerin çevresinde ve yardım konvoyu güzergahlarında 2 bin 250'den fazla kişi öldürüldü.

Independent Türkçe, Reuters, Ynet