عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Ortadoğu'daki ilk spinal ligasyon ameliyatı Birleşik Arap Emirlikleri’nde gerçekleştirildi

Dubai. (Reuters)
Dubai. (Reuters)
TT
TT

Ortadoğu'daki ilk spinal ligasyon ameliyatı Birleşik Arap Emirlikleri’nde gerçekleştirildi

Dubai. (Reuters)
Dubai. (Reuters)

BAE’de doktorlardan oluşan ekip, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinin ilk spinal ligasyon ameliyatını başarıyla gerçekleştirdi.
DPA’nın bildirdiğine göre Dubai'deki Burjeel Hastanesi doktorları, omurgasında bilinmeyen bir nedenden dolayı eğrilik olan Ürdünlü 13 yaşındaki bir kızı ameliyat etti.
Hastanede ortopedi cerrahı olan Dr. Firas Hasban, ortaokul üçüncü sınıf öğrencisi olan Ürdünlü Selma'nın göğüs ve bel eğrisinin 65 derece olduğunu ve bu durum nedeniyle kısa gövdeli, alt kamburlu, düzensiz pelvisli ve sırt ağrısı olan sırt deformitesi bulunduğunu bildirdi. Doktor çarşamba günü yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Omurga eğriliğini düzeltmek için geleneksel seçenek, spinal füzyon cerrahisidir. İki veya daha fazla omur, vidalar kullanılarak kalıcı olarak tek bir yapıya birleştirilir. Ancak bu ameliyat omurganın hareketini ve büyümesini sınırlar.”
Dr. Hasban, 2019'da ABD Gıda ve İlaç İdaresi'nin, omurganın hareketini ve esnekliğini korurken omurların kaynaşmasını engellemeden sürekli büyümesine izin veren minimal invaziv bir teknik olan vertebral cisim ligasyonu adı verilen yeni bir omurga eğriliği tedavisini onayladığını belirtti.
Ayrıca ameliyatın nasıl gerçekleştiğine dair şunları söyledi:
 “Sırtın kesilerek omurilik ve sinir köklerinin manipüle edilmesini içeren omurilik ameliyatlarından farklı olarak, eğri dışında omurgaya elastik bir kord üzerine kemik vidaları ile tutturulduğu endoskop aracılığıyla karında gizli kesiler yapıyoruz.  Bu ameliyatın avantajı, hastanın ameliyat sonrası çok miktarda kan kaybetmesini veya şiddetli ağrı yaşamasını engellemesi ve spinal füzyon ameliyatına göre daha hızlı iyileşmesidir. Ameliyattan sonra Selma'nın durumu oldukça iyi. Dört hafta sonra spor da dahil olmak üzere tüm aktivitelerini herhangi bir kısıtlama olmaksızın yapabilecek.”

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
TT
TT

Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)

İnsan beyninin daha fazla büyüyen bölgelerinin daha hızlı yaşlandığı saptandı. 

6 ila 7 milyon yıl önce ortaya çıkan insanları, yakın akrabaları olan diğer primatlardan ayıran en önemli özelliklerden biri büyük bir beyne sahip olması. 

Milyonlarca yıllık evrim sürecinde büyümekle kalmayıp karmaşık bir yapıya da bürünen insan beyni, dille iletişim kurmaktan geleceği planlamaya kadar pek çok avantaj sağlıyor.

Öte yandan hakemli dergi Science Advances'ta yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, bütün bunların bir bedeli de var. 

İnsan ve diğer primatların beyninin nasıl yaşlandığını gözlemlemek isteyen araştırmacılar, 480 insan ve 189 şempanzenin beyin taramalarını inceledi. 

Şempanzeler, insanların atası değil fakat iki tür de ortak bir atadan evrimleşti. İnsan beyni ise, şempanzelerinkinin üç katı büyüklükte.

Bilim insanları iki beyinde de 17 ayrı bölge olduğunu kaydetti. Bunların bazıları eşit boyuttayken, bir kısmı insanlarda daha geniş bir alana yayılmıştı. 

Bunlardan biri de gözlerin hemen arkasında yer alan ve karar vermede kritik rol oynayan orbitofrontal korteksti. 

Ardından yaşlanma sürecini inceleyen ekip, iki türün beyninin de zaman içinde küçüldüğünü gözlemledi. 

Ancak bazı kısımlar daha hızlı küçülürken, insan beynindeki en hızlı yaşlanmanın, orbitofrontal korteks ve evrimsel süreçte daha fazla büyümenin görüldüğü diğer bölgelerde gerçekleştiği bulundu.

Araştırmacılar ayrıca babun ve Hint şebeğinin beynini de şempanzelerle karşılaştırdı. Öte yandan bu kıyaslarda, beyin genişlemesi ve yaşa bağlı gerileme arasında bir ilişki saptanmadı. 

Heinrich Heine Düsseldorf Üniversitesi'nden ve çalışmanın yazarlarından Dr. Sam Vickery, beynin en hızlı genişleyen bölümlerinin, en karmaşık işlerden sorumlu olduğunu söylüyor. Bu durum, sözkonusu bölgelerin daha çabuk yıpranıp küçülmesini açıklayabilir.

Ancak insan beynindeki daha büyük kısımların neden daha hızlı küçüldüğünü açıklamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. 

Çalışmada yer almayan bazı uzmanlar da bulguların daha fazla katılımcıyla desteklenmesi gerektiğini düşünüyor. University College London'dan antropolog Dr. Aida Gomez-Robles "İnsanlardaki yaşlanmaya ilişkin benzer çalışmalar genellikle binlerce kişiyi içeriyor" diyerek ekliyor:

Bulgular, bu bölgelerin bazıları için geçerli ancak hepsi için geçerli olup olmadığını bilmiyoruz.

Bulguların kesin bir şekilde doğrulanması halinde ilginç bir durum da ortaya çıkıyor: İnsanların hayatta kalma şansını artırarak şempanzelerden daha uzun ömürlü olmasını sağlayan bölgeler, aynı zamanda ilk yaşlanan kısımlar.

Yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan bazı sorunlar, evrimin bir avantajla beraber bir dezavantaj da getirmesinin sonucu olabilir. Dr. Vickery şu ifadeleri kullanıyor:

Böyle muhteşem bir beynimiz var ama bunun bir bedeli de var.

Independent Türkçe, Science Alert, New York Times, Science Advances