ABD’den su sorununun çözümünde Mısır-Sudan-Etiyopya işbirliğine destek

Washington Nahda Barajı Konusunda taraf ülkeler arasında üçlü işbirliğini destekliyor ancak herhangi bir çözüm dayatmaktan kaçınıyor

ABD Başkanı Joe Biden, Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah el-Sisi ile bir araya geldi. (Kaynak: Mısır Cumhurbaşkanlığı)
ABD Başkanı Joe Biden, Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah el-Sisi ile bir araya geldi. (Kaynak: Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

ABD’den su sorununun çözümünde Mısır-Sudan-Etiyopya işbirliğine destek

ABD Başkanı Joe Biden, Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah el-Sisi ile bir araya geldi. (Kaynak: Mısır Cumhurbaşkanlığı)
ABD Başkanı Joe Biden, Mısırlı mevkidaşı Abdulfettah el-Sisi ile bir araya geldi. (Kaynak: Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Washington, Nahda Barajı anlaşmazlığına dair herhangi bir çözüm dayatmayacağını, ancak Mısır, Sudan ve Etiyopya’nın bu konuda ortak bir mutabakata varmalarına destek vereceğini açıkladı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah el-Sisi ile mevkidaşı Joe Biden arasında Cumartesi günü gerçekleşen görüşme sonrasında yapılan açıklamada “Mısır'ın barajın doldurulması ve işletilmesi sürecine yönelik kendi su güvenliği ve üç ülkenin ortak çıkarlarını koruyacak şekilde bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasının gerekliliği konusundaki kararlı tutumuna destek olunduğu” vurgulandı.
Mısır’ın bu konudaki kararlı tutumunun donma noktasına gelen müzakerelerin tekrar başlamasına neden olabileceği bekleniyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Bölgesel Sözcüsü Geraldine Gassam Griffith, ABD'nin söz konusu kriz ile ilgili olarak herhangi bir çözüm dayatmasının mümkün olmadığını belirterek, "Amerika Mısır, Sudan ve Etiyopya'ya çözüm için destek vermeye hazır" dedi.
Griffiths, Mısır’ın uydu üzerinden yayın yapan Al Kahera Wal Nas (Kahire ve İnsanlar) TV kanalına verdiği röportajda ABD’nin söz konusu ülkeleri kalıcı bir çözüme ulaşmak için iş birliği yapmaya davet ettiğini, ayrıca ülkesinin Afrika Birliği (AfB) gözetiminde devam eden müzakere sürecinde gözlemci sıfatıyla teknik yardım sağlamaya hazır olduğunu vurguladı.
Kahire, yıllardır Nil Nehri'nin ana kolu üzerinde bulunan ve Mısır'ın su kaynağını tehlikeye atabileceğini iddia ettiği Nahda Barajı ile ilgili kalıcı bir anlaşmaya varmaya çabalıyor.
Mısır ve Sudan, Mart 2021'de, sorunun çözümü için Birleşmiş Milletler, ABD, Avrupa Birliği ve Afrika Birliği'nin müdahalesini talep etmişti.
Mısır, söz konusu krizi halkının su ihtiyacının karşılanmasına yönelik bir tehdit olarak gördüğü için çözümü hayati olarak tanımlıyor. Zira Mısır halkı halihazırda tatlı su ihtiyacının yüzde 97'sini sağlayan Nil Nehri’ne bağımlı durumdalar.
Mısır, Sudan ve Etiyopya arasındaki müzakerelerin son oturumu Nisan 2021'de gerçekleşti. Ancak barajı doldurma ve işletme süreci üzerinde bir anlaşmaya varılamadı. Bu nedenle Mısır ve Sudan söz konusu krizi BM Güvenlik Konseyi'ne taşıdı.
Etiyopya, Mısır ve Sudan’ın itirazlarına rağmen barajın inşaat sürecinin yaklaşık yüzde 88'ini tamamladı.
Uluslararası Hukukçu Dr. Muhammed Mehran, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Mısır’ın konuya yönelik baskısının müzakereleri yeniden başlatarak Etiyopya'yı bir anlaşmaya varmaya zorlayabileceğini ifade etti. Mehran konuyla ilgili olarak “Sisi, Addis Ababa'ya diplomatik olarak baskı yapıyor. Mısır, uluslararası toplumu Etiyopya'ya karşı harekete geçmeye ve konuyu tüm uluslararası platformlarda gündeme getirmeye davet ediyor” dedi. Mehran, Mısır’ın konuyla ilgili birçok dış hamlesi olduğuna ve birçok ülkenin Mısır'la dayanışma içinde olduğuna dikkat çekti. Ayrıca birçok ülkenin bu bağlamda Mısır'ın Nil sularındaki meşru haklarını teyit eden açıklamalarda bulunduğunu belirtti.



İsrail medyası: İsrail'in askerlerini çekme konusunda taviz vermesinin ardından Gazze görüşmelerinde ilerleme kaydedildi

İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)
İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)
TT

İsrail medyası: İsrail'in askerlerini çekme konusunda taviz vermesinin ardından Gazze görüşmelerinde ilerleme kaydedildi

İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)
İsrail, Gazze Şeridi'nden çekilme planına ilişkin yeni haritalar sundu. (AFP)

Jerusalem Post gazetesi, İsrail'in ek tavizler içeren yeni çekilme haritaları sunmasının ardından Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmelerinde önemli bir ilerleme kaydedildiğini bildirdi.

Gazete, Mısırlı ve Katarlı arabuluculara sunulan yeni haritalara göre, İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus ile Refah arasındaki Morag Koridoru’nun kontrolünü fiilen bıraktığını belirtti.

Gazeteye konuşan bir kaynak, “Şu anda odak noktası Morag Koridoru değil, Refah bölgesindeki İsrail varlığıdır. Bu, mevcut tartışmalarda odak noktası olan konu” ifadelerini kullandı.

Kahire el-İhbariyye televizyon kanalı dün erken saatlerde, Mısır ve Katar'ın arabuluculuk çabaları ve Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakerelerinde anlaşmazlık konusu olan maddeler üzerinde bir çözüme yaklaşıldığı konusunda iyimserlik olduğunu duyurdu.

İsrail, şu anda tartışılan 60 günlük ateşkes süresince Gazze Şeridi'ndeki varlığını önemli ölçüde azaltmayı kabul etti. Arap bir diplomat ve arabuluculuk çabalarına katılan bir kaynak, Times of Israel gazetesine verdikleri demeçte, bu tavır değişikliğinin önümüzdeki günlerde bir anlaşmaya varılmasına kapı açtığını ifade etti.

Kaynaklar, ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un baskısı üzerine İsrail'in, ateşkes süresince Gazze Şeridi'nden kısmi çekilme konusunda en katı taleplerinden vazgeçmeyi kabul ettiğini belirtti. Kaynaklar, Witkoff'un baskısı sayesinde İsrail'in sunduğu yeni haritalarda, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus şehirlerini ayıran Morag Koridoru’nda kalmasının öngörülmediğini de bildirdi.

İsrail ayrıca, Gazze Şeridi sakinlerinin bir araya getirilip güvenlik taramasından geçirileceği ve bölgeden ayrılmalarının engelleneceği tartışmalı bir ‘insani yardım şehri’ kurmayı umduğu Refah'taki varlığını azaltmayı da kabul etti.

Arap diplomat, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilme konusundaki güncellenmiş önerisinin, İsrail'in ‘insani yardım şehri’ planını uygulama yeteneğini engelleyeceğini söylüyor.

Müzakerelere katılan kaynağa göre, arabulucular şu anda Doha'da Hamas müzakerecileriyle bir araya gelerek İsrail'in en son haritalarını inceliyorlar. Kaynak, bu haritaların Hamas'ın İsrail ordusunun 2 Mart'ta önceki ateşkesin çökmesinden önce işgal ettiği konumlara çekilmesi talebiyle büyük ölçüde uyumlu olduğunu belirtti.

Bu arada Hamas, İsrail'in kalıcı ateşkes taahhüdü talebinden vazgeçmeye hazır olduğunu; bunun karşılığında ABD Başkanı Donald Trump'ın, taraflar kalıcı ateşkes konusunda anlaşmaya varana kadar ateşkesin devam edeceğini kişisel olarak garanti etmesini istedi.

Hamas'ın kalıcı ateşkes talebinden vazgeçmesi ve İsrail'in geri çekilme kapsamından taviz vermesi ile arabulucular, Doha'da devam eden görüşmelerdeki en zorlu engellerin aşıldığına inanıyor. Bununla birlikte, Arap diplomat, tarafların insani yardım dağıtım mekanizmaları ve iki aylık ateşkes süresince serbest bırakılacak Filistinli mahkûmların sayısı ve kimlikleri konusunda anlaşmaya varmaları gerektiğini belirtiyor. Buna karşılık, on İsrailli esir canlı olarak serbest bırakılacak ve öldürülen on sekiz esirin cesetleri teslim edilecek.