İran: Seller nedeniyle ölü sayısı 53'e yükselirken kurtarma ekipleri kayıp 30 kişiyi arıyor

İran Kızılayı kurtarma ekipleri Tahran'ın kuzeybatısında selden etkilenen bir köyde çalışıyor (AFP)
İran Kızılayı kurtarma ekipleri Tahran'ın kuzeybatısında selden etkilenen bir köyde çalışıyor (AFP)
TT

İran: Seller nedeniyle ölü sayısı 53'e yükselirken kurtarma ekipleri kayıp 30 kişiyi arıyor

İran Kızılayı kurtarma ekipleri Tahran'ın kuzeybatısında selden etkilenen bir köyde çalışıyor (AFP)
İran Kızılayı kurtarma ekipleri Tahran'ın kuzeybatısında selden etkilenen bir köyde çalışıyor (AFP)

İran'da sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 53'e yükseldi. Kurtarma ekipleri, sağanak yağışların neden olduğu sellerin boyutunun artmasıyla birlikte taşan nehirlerde ve moloz yığınlarında heyelan sonrası kaybolan kişileri bulmak için çalışma başlattı.
Devlet medyası, İran Kızılay Kurumu başkanının ülke genelinde kurbanların sayısının 53'e yükseldiğini ve yaklaşık 16 kayıp kişiyi arama çalışmalarının devam ettiğini söylediğini aktardı.
Yetkililer vatandaşların dikkatli olmaları gerektiğini ifade ederek 31 eyaletten 21’inin selden etkilenmesinin beklendiğini açıkladılar. Kızılay Acil Durum Operasyonları Başkanı Mehdi Velipur, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Son günlerde İran'ın 18 eyaletinde 100 kasaba ve 300 köy selden etkilendi. Ülkenin otoyollarının çoğu kapatıldı” dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre, Tahran Valisi Muhsin Mansuri, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, “Cuma günü yağışlardan en çok etkilenen bölge, Tahran'nın kuzeydoğundaki Elburz Dağları'nın eteklerinde bulunan ve en az on kişinin öldüğü Firuzkuh. Şehirde selden dolayı kaybolan 16 kişi de henüz bulunamadı” ifadelerini kullandı. Mansuri, sağanak yağışların Cuma günü Tahran’ın kuzey bölgelerini etkilemeye devam ettiğini, tekrarlanan uyarılara rağmen gezinti ve piknik yapanların hala Firuzkuh'a gittiğini de sözlerine ekledi.
Tahran'a yaklaşık 140 kilometre uzaklıkta bulunan serin Firuzkuh kasabası, yaz sıcaklıklarında gözde bir tatil beldesi. Çiçeklerle süslü, yeşil caddeleri yürüyüş yapanlarla dolup taşıyor. Mansuri, başkentin yaklaşık 130 km doğusundaki bu dağlık bölgenin kaya erozyonundan en çok etkilenen bölge olduğunu açıkladı. İran'ın geniş bölgeleri, Çarşamba gününden bu yana, sellere ve toprak erozyonuna neden olan şiddetli yağmurlardan etkileniyor.
İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi, Cuma günü yaptığı açıklamada, Tahran'ın yanı sıra Mazenderan, Elburz, Markazi, İsfehan, Yezd eyaletleri de dâhil olmak üzere ülkenin 31 eyaletinden 18’inin şiddetli yağmurlara maruz kaldığını belirtti. Fransız Haber Ajansı’na göre (AFP), Cuma günü Yezd'e giden İçişleri Bakanı Vahidi, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki kentin, özellikle tarihi merkezindeki yollarının sular altında kaldığını açıkladı.
Devlet medyası, Perşembe günü, Tahran’ın kuzeybatısında yer alan İmamzade Davud köyünde şiddetli yağışların yol açtığı sel ve toprak kayması sonucu en az 8 kişi hayatını kaybettiğini ve 14 kişinin de kayıp olduğunu, ayrıca yağışların orada bulunan bir türbeyi tahrip ettiğini açıkladı.
Güneyde bulunan Fars eyaletinde, Cumartesi günü meydana gelen selde 22 kişi hayatını kaybetti.
Güney ve orta İran'da iklim büyük ölçüde kuru. Ancak, bu bölgeler, sonuncusu geçen hafta olmak üzere, birden fazla sel felaketine tanık oldu. Yetkililer, Cumartesi günü, Fars Eyaletinde sağanak yağışlar sonucu en az 22 kişinin öldüğünü duyurdu.
Ocak ayında, şiddetli yağışların yol açtığı seller sonucu çoğu Fars eyaletinde olmak üzere en az sekiz kişi hayatını kaybetmişti.
İran'da 2019 yılının Mart ve Nisan aylarında meydana gelen büyük ölçekli sel felaketleri, 76 kişinin ölümüne ve yaklaşık 2 milyar dolar olduğu tahmin edilen maddi hasara neden oldu.
Bilim adamları, fırtına ve yağmur yoğunluğunun artması ve kuraklık dahil iklim değişikliğinin belirtilerinin arttığına inanıyor.
​​İran Kızılayı yaptığı yazılı açıklama, İranlıları beklenen yağışlardan dolayı Pazartesi gününe kadar nehir yataklarına yaklaşmamaya ve dağlarda yürüyüş yapmaktan kaçınmaya çağırdı.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times