Williams, siyasileri ‘fırsatçılıkla’ suçlayarak UNSMIL görevinden ayrılıyor

Libya ‘Tecdid’ (Yenilik) Partisi Başkanı, BM Genel Sekreteri'nin yeni BM elçisinin adını birkaç gün içinde açıklamasını beklediğini söyledi

Williams, yerine biri gelene kadar UNSMIL Başkanlığı’nı yürütecek olan Risdon Zninga ile birlikte (UNSMIL)
Williams, yerine biri gelene kadar UNSMIL Başkanlığı’nı yürütecek olan Risdon Zninga ile birlikte (UNSMIL)
TT

Williams, siyasileri ‘fırsatçılıkla’ suçlayarak UNSMIL görevinden ayrılıyor

Williams, yerine biri gelene kadar UNSMIL Başkanlığı’nı yürütecek olan Risdon Zninga ile birlikte (UNSMIL)
Williams, yerine biri gelene kadar UNSMIL Başkanlığı’nı yürütecek olan Risdon Zninga ile birlikte (UNSMIL)

Bölünme ve güvenlik ile ilgili gerilim havasının hakim olduğu çalkantılı bir durumda, ABD’li üst düzey diplomat Stephanie Williams bugünün sonunda Libya'daki Birleşmiş Milletler Destek Misyonu’ndaki (UNSMIL) BM Genel Sekreteri danışmanı görevinden ülke seçim yolunda ileriye doğru herhangi bir adım atmazken arkasında ‘ağır bir yük’ bırakarak ayrılacak.
Artan siyasi çatışmayı sona erdirmek için gerçek bir atılım olması umuduyla ülkeye sekizinci BM elçisinin atanması beklenirken Libya'daki BM Ofisi, Williams'ın Temmuz ayı sonunda görevinden ayrılacağını duyurmuştu. Williams’ın yerine kimin geçeceği merak konusu.
BM Genel Sekreteri Sözcü Yardımcısı Ferhan Hak dün akşam New York'taki BM merkezinde düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularına karşılık “Mümkün olan en kısa sürede Williams'ın yaptığı görevleri yerine getirecek geçici bir kişi belirlemeye çalışıyoruz. Ancak şu anda elimizde bir isim yok” ifadelerini kullandı.
Libya ‘Tecdid’ (Yenilik) Partisi Başkanı Süleyman el-Buyudi, BM Genel Sekreteri'nin yeni BM elçisinin adını birkaç gün içinde açıklamasını beklediğini söyledi. Buyudi ‘yeni elçinin büyük ülkelerin güvenini ve desteğini aldığını ve prensipte anlaşmanın sağlandığını’ öne sürdü. Buyudi “Yeni elçinin planı Libya seçimlerinin yapılmasına odaklanacak. Makamına gelişi, çatışma sonrası durumu hale yola sokmak için sınırlı bir şiddet patlamasıyla aynı zamana denk gelebilir” dedi.
Cuma günü BM Güvenlik Konseyi, Libya'daki BM misyonunun görev süresini 3 ay daha uzattı. Ancak yerel ve uluslararası düzeyde bu sürenin kısa olması kınandı ve misyona verilen görevlerin ne derece yerine getirilebileceği sorgulandı.
Williams’ın görevinden ayrılmasından ötürü oluşabilecek boşlukla ilgili olarak Hak, Libya'daki BM misyonunun devam ettiğini ve Williams'ın yerine gelecek kişi açıklanana kadar çalışmaları Risdon Zninga'nın üstleneceğini kaydetti.
Hak, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in Williams'ın görevinden ayrılmasıyla ilgili herhangi bir yorumunun olup olmadığı konusunda şu ifadeleri kullandı:
“Williams harika bir iş çıkardı. Aslında biz BM’deki görev süresinin Temmuz ayı sonundan daha ilerisine uzatılabileceğini umuyorduk. Ancak kendisinin başka sorumluluklarının da olduğu açıklandı. Başarılarının üstüne kat çıkarak yerine gelecek kişiyi aramaya devam edeceğiz. Kendisinin Libya'nın birleşik kurumlara sahip olmasını ve organlarının birlikte çalışmasını sağlamak için yaptığı muazzam çalışmayı biliyorsunuz. Çözüm bulmak için herkesin yapabileceği her şeyi yaptı.”
Williams, Libya'da yaklaşık dört buçuk yıl çalıştı. 2020-2021 yılları arasında Gassan Selame’den sonra UNSMIL Başkanı, BM Genel Sekreteri'nin Libya Özel Temsilci Vekili ve 2018-2020 yılları arasında UNSMIL'nin Özel Temsilci Yardımcısı olarak görev yaptı.
Birçok Libyalı politikacı, ‘krizi oradan oraya taşıyarak’ ‘olayları karmaşıklaştırmaktan’ UNSMIL’yi sorumlu tutuyor. Ancak Williams'ın ayrılışının ‘kritik bir durumda’ geldiğini söyleyenler “Williams farklılıkların doğasının farkındaydı. Atanmasından itibaren Libya'daki Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi (DYK) ile anlaşmaya çalıştı. Ancak şimdi arkasında ağır bir yük bırakıp gidiyor” dediler.
Williams yaptığı son açıklamada Libya'daki siyasi seçkinlerle olan ilişkisinden bahsederek ‘geçen yılın sonunda seçimlerin iptal edilmesinden sonra, siyasi sınıfın ülkeyi seçim yoluna sokmak yerine koltuk kapmaca oyunu oynayacağı ve bu pastayı alıp üyeleri arasında pay edeceği konusunda herkesi uyardığını’ söylemişti.
Williams dün ‘el-Hades’ kanalına verdiği röportajda “Bazıları Libya'daki siyasi geleceği gasp etti. Bu yüzden birçok genç durumu protesto etmek için sokaklara döküldü. Son dört buçuk yıldır Libya dosyası üzerinde çalıştığım süreyi göz önünde bulundurarak, Libya'daki siyasi sınıfı fırsatçı ve kendi çıkarları peşinde koşan bir sınıf olarak tanımlayabilirim” ifadelerini kullandı.
Williams, Twitter hesabından yaptığı son paylaşımıyla Libyalıların hicri yılbaşını kutlayarak ‘yeni yılın Libyalılara tam anlamıyla iyilik, barış ve istikrar getirmesini’ temenni ettiğini belirtti. Williams BM Genel Sekreter danışmanı olarak çalıştığından beri ‘ülkede barış ve istikrarı sağlamanın tek yolunun kapsamlı, özgür ve şeffaf ulusal seçimler yapmaktan geçtiğini’ vurguluyor. Ancak Williams’ın genel seçimleri yapmak için gerekli olan ‘anayasal zemin’ konusunda ülkenin siyasi partileri arasında fikir birliği sağlamaya yönelik çabaları sonuç vermedi. Bu da gelecek elçinin ülkeyi istikrara kavuşturup seçimlerin düzenlenmesini sağlayıp sağlayamayacağına ilişkin soruları gündeme getiriyor.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.