Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Etiyopya’nın Nahda (Hedasi) Barajı’na yönelik müzakerelerinde arabulucu olmaya çalışıyor.
Abu Dabii Kahire, Addis Ababa ve Hartum olmak üzere konuyla ilgili taraflarla siyasi olarak yakınlaşıyor.
Şarku’l Avsat’a konuşan yerel bir kaynak, “BAE bu sıkıntılı konuda bir atılım sağlanması, dondurulan müzakerelerin yeniden başlamasını sağlayacak bir noktaya ulaşılması ve üç ülkenin çıkarlarını sağlayan bir anlaşmanın imzalanması umuduyla -bir süredir- kendisini dolaylı bir arabulucu olarak sunuyor” ifadelerini kullandı.
BAE’nin Birleşmiş Milletler Daimi Misyonu, Mısır, Etiyopya ve Sudan’ı Nahda Barajı’nı ‘iyi niyetle’ müzakere etmeye devam etmeye çağırdı. Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin Arap üyesini temsil eden heyet çarşamba günü, Afrika Birliği’ne desteğini ve üç ülkenin katılımdaki müzakerelere olan bağlılığını vurguladı.
BAE açıklaması, Mısır’ın BM Güvenlik Konseyi’ni Etiyopya’nın aldığı tek taraflı önlemlere yönelik sorumluluklarını üstlenmeye çağırmasından yaklaşık bir hafta sonra geldi. Etiyopya’nın tek taraflı kararı en sonuncusu Mısır ve Sudan ile bir anlaşma olmaksızın üçüncü kez Nahda Barajı rezervuarını doldurmaya dayanıyordu.
BAE açıklaması, Etiyopya’nın barajın rezervuarını doldurma eylemini eleştirmedi ve bu da bazı soruların gündeme gelmesine neden oldu. Mısır’ın Eski Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Dr. Muhammed Nasrettin Allam BAE’nin açıklaması ile ilgili olarak “Bir yanda Mısır ve Sudan, diğer yanda Etiyopya’ya eşit yaklaşıyor. Etiyopya’nın uluslararası hukukun gereklilikleri karşılayan bir anlaşmaya giden tüm yollara engel olduğunu bilinmesine rağmen, üç ülkenin de bir anlaşmaya varmak için aynı isteğe sahip olduğunu iddia ediliyor” dedi. Mısırlı kaynak ise Şarku’l Avsat’a “Abu Dabi’nin Mısır ve Sudan’ın tarafını tutması gerekmiyor, aksine tarafsız konuma sahip olması, Addis Ababa’ya müzakerelere gözetmenlik yapması konusunda daha fazla güven verebilir ve herkese aynı mesafede olması sebebiyle daha sonra bir arabulucu olarak çözüm önerilerinin kabul edilmesini sağlayabilir” dedi.
Kaynak, Etiyopya’nın BAE’yi Mısır tarafını tutmakla suçlamasının ardından, eski Başkan Donald Trump döneminde ABD arabuluculuğunun başarısız olduğunu belirtti.
Mısır ve Sudan, Etiyopya’nın Nil Nehri’nin ana kolu üzerinde inşa ettiği ve söz konusu iki ülke için su miktarının azalmasının yanı sıra diğer çevresel ve ekonomik zararları da tehdit eden barajın doldurulmasını ve işletilmesini düzenleyen bağlayıcı bir yasal anlaşma imzalanmasını talep ediyor.
BAE’nin dolaylı arabuluculuğu, Nahda Barajı ile ilgili 2015 yılında imzalanan ve BAE bildirisinde ‘hala temel bir referans’ olarak tanımlanan İlkeler Bildirgesi’ne dayanıyor. BAE’nin üç tarafın bir anlaşmaya varması, kendileri ve halkları için kazanımları en üst düzeye çıkarmak üzere anlaşmazlıkların çözülmesi hedefine verdiği desteği vurguladı.
Kaynak, BAE arabuluculuğunun başarılı olmasının, uluslararası desteğin yanı sıra tüm taraflarla seçkin ilişkilere sahip olan Suudi Arabistan ve Katar gibi dengeli Arap ülkelerinin daha fazla destek vermesini gerektirdiğini belirtti.
BAE’nin rolünü vurgulayan ABD’nin açıklamasına göre, yaklaşık iki hafta önce, ABD'nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Mike Hammer “Nahda Barajı dosyasıyla ilgili sorunlara diplomatik bir çözüme ulaşmak” amacıyla Mısır, BAE ve Etiyopya’yı ziyaret etti.
Ziyaretin doğrudan sonuçları açıklanmamış olsa da, Mısırlı kaynak sadece şimdi değil yıllar önce de çatışma hattına güçlü bir şekilde müdahale eden BAE’nin, Addis Ababa’daki nüfuzunu ve oradaki yatırımlarını, herhangi bir önerinin kabul etmesi için baskı yapmak üzere kullanabileceğini böylece Mısır ile güçlü bir ilişkiye sahip olabileceğini belirtti.
Arap medyası, taraflar arasında ortak bir anlayışa varmak amacıyla Mart ayında Abu Dabi’de gizli görüşmeler yapıldığını bildirmişti.
Mısır, Etiyopya ve Sudan son üçlü müzakere oturumu geçen yıl Nisan ayında Afrika Birliğin gözetimi altında gerçekleştirildi. Bunu takiben, üç ülke bir anlaşmaya varamadıklarını açıkladı.
Uluslararası kamu hukuku uzmanı Dr. Muhammed Mahmud Mehran, Mısır’ın taleplerinin meşru ve yasal olduğuna inanıyor. Mehran Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalarda, Mısır’ın sadece Etiyopya’nın uzlaşmazlığa son vermek ve söz konusu anlaşmazlığı, barajın doldurulması ve işletilmesine ilişkin adımların uluslararası hukuka uygun bir şekilde tüm taraflar için bağlayıcı bir yasal anlaşmaya vararak çözmek istediğini açıkladı.
Mehran, Mısır’ın Uluslararası Komite’nin belirttiği üzere 2013 yılında yaşanan sorun sebebiyle barajda ciddi teknik kusurlar ve çatlaklar olduğu, Etiyopya’nın bugüne kadar güvenlik çalışmaları sağlamadığını ve barajın çökerek Mısır ve Sudan için bir felakete neden olabileceği için daha az hasarı kabul ettiğini belirtti.
BAE’nin rolü ile ilgili olarak, Mehran, “Mısır, bölgede dengeyi sağlayan çok önemli bir ülkedir” dedi. Mısır’ın su güvenliğinin, Arap su güvenliğinin ve tüm bölgenin güvenliğinin ayrılmaz bir parçası olduğunu ve Mısır’ın uğrayacağı herhangi bir zararın herkes için onarılamaz zararlara yol açacağını vurguladı. Abu Dabi’ye Etiyopya’yı aynı havzayı onunla paylaşılan Mısır ve Sudan’ın çıkarlarını müzakere etmeye ve dikkate almaya zorlamaya çağırdı. Mısır, 26 Temmuz’da Etiyopya’dan Nahda Barajı rezervuarını sel mevsiminde doldurmaya devam edeceği belirtilen bir mektup aldığını açıklamıştı.
Kahire, Nahda Barajı konusunda BAE’nin arabuluculuğundan ümitli
BAE’nin kendini ‘tarafsız bir arabulucu’ olarak sunmasına güveniliyor
Kahire, Nahda Barajı konusunda BAE’nin arabuluculuğundan ümitli
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة