Mısır: Rosetta Taşı’nın keşfinin 200. yıldönümü kutlanıyor

Mısır’da, Rosetta Taşı'nın keşfinin 200. yıldönümü münasebetiyle kutlamalar başladı. Rosetta Taşı, British Museum'da sergilenmeye devam ediyor

British Museum'da Rosetta Taşı (British Museum web sitesi)
British Museum'da Rosetta Taşı (British Museum web sitesi)
TT

Mısır: Rosetta Taşı’nın keşfinin 200. yıldönümü kutlanıyor

British Museum'da Rosetta Taşı (British Museum web sitesi)
British Museum'da Rosetta Taşı (British Museum web sitesi)

Mısır, 1802'den beri British Museum'da sergilenen ve Mısır'ın en önemli tarihi eserlerinden biri olan Rosetta Taşı'nın keşfedilmesinin 200. yıl dönümünü münasebetiyle kutlamalar düzenliyor.
Mısır Kültür Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlıklarının katılımıyla çeşitli etkinlikler, arkeolojik ve sanatsal sergiler, farkındalık ve tanıtım kampanyaları ile başlayan kutlamalar 27 Eylül’e kadar devam edecek.
Etkinlikler arkeoloji ve sanat sergilerinden oluşuyor. Mısır müzeleri etkinliklere, üç farklı sergiyle katıldı. Bu sergiler; Eski Mısır uygarlığına ışık tutan bir dizi eseri öne çıkaran arkeolojik sergi, Mısır Tarihi Eserler Kayıt Merkezi ve Tahrir'deki Mısır Müzesi'nden bir grup arşiv fotoğrafını içeren 19. yüzyıl Mısır antikalarına ait fotoğraf sergisi, Mısır'da çalışan yabancı arkeolojik misyonların katıldığı bir fotoğraf sergisi; Mısır'ın insan uygarlığının ortaya çıkışındaki rolünü vurgulayan bir dizi afiş ve poster içeriyor.
Rosetta Taşı’nın tarihi milattan önce 196 yılına kadar uzanıyor. Taş, 15 Temmuz 1799'da Napolyon Bonapart'ın ordusundaki askerler tarafından, Nil Deltası'ndaki Rosetta kenti yakınlarında kale yapılması için temel kazılırken tesadüfen bulundu. Napolyon Bonapart'ın Mısır'daki seferinin başarısız olmasından sonra, taş, 1801'de İskenderiye Antlaşması'nın şartları uyarınca, Fransızların Mısır'da kaldıkları süre boyunca buldukları diğer tarihi eserlerle birlikte İngiltere'nin mülkü oldu. Taş İngiltere'ye nakledildi ve 1802'de Londra'daki British Museum'da sergilenmeye başladı. Rosetta Taşı’nın şifresi, 27 Eylül 1822'de Fransız arkeolog Jean-François Champollion tarafından deşifre edildi.
Mısır Bilimi araştırmacısı Dr. Basim eş-Şima'ya göre, zaman zaman British Museum'dan Rosetta Taşı'nın iadesini talep eden kültürel ve arkeolojik kampanyalar var. Ancak bu sefer onu geri almak için umut var. Eş- Şima Şarku’l Avsat’a konuyla alakalı şunları söyledi:
“Bazı ülkeler, büyük ülkelerdeki tarihi eserlerini geri alabildi. Bu yüzden Rosetta Taşı’nı geri alma konusunda büyük umudumuz var. Mısır hükümeti, Rosetta taşını almak için British Museum'a resmi bir talepte bulunmalı ve Birleşmiş Milletler'de uluslararası kampanya yürütülmeli.”
Mısır Kültür Bakanlığı, Ulusal Uygarlık Müzesi'ndeki iki serginin de aralarında bulunduğu bir dizi etkinlikle kutlamalara katılıyor. Bunlardan biri, Rosetta Taşı'nın şifrelerinin çzöülmesiyle ilgili Mısır Ulusal Arşivleri'ndeki nadir belgelerla Alman fotoğrafçı Lennert Landrock'un Mısır, uygarlığı ve simge yapıları hakkında bir grup nadir fotoğraftan oluşan bir sergiyi içeriyor.
Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı, sosyal medya platformları aracılığıyla, keşfedilen en önemli ve seçkin eseri vatandaşlara tanıtmak ve farkındalık oluşturmak için kampanyalar başlattı. Bu kapsamda, hiyeroglif yazının en önemli işaret ve sembollerini, anlamını ve sembollerinin doğada neyi temsil ettiğini göstermek için ‘Antik Mısır Dili’ kampanyası başlatıldı.



Yerleşimciler Filistinlilerin evlerini yakmaya çalıştı

El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)
El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)
TT

Yerleşimciler Filistinlilerin evlerini yakmaya çalıştı

El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)
El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'da bir grup yerleşimcinin provokatif gezisi (Arşiv- WAFA)

Bir grup silahlı yerleşimcinin Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil kenti yakınlarındaki Masafer Yatta'da Filistinlilere ait bazı evleri ateşe vermeye çalışması ve Filistinlilere yönelik saldırılarında bile kendilerini koruyan İsrail ordu araçlarına saldırmasının ardından askeri çevreler dün bu saldırıların, kaosa ve bedeli kanla ödenecek aşırı gerginliğe yol açabileceği uyarısında bulundu.

dfvg
Yerleşimciler Batı Şeria'nın kuzeyindeki bir kontrol noktasını bloke ediyor (Arşiv - DPA)

Bu çevreler, dün İbrani medyasında yayınlanan açıklamalarında, çarşamba günü Ramallah bölgesindeki "Oz Zion" yerleşim karakolunu yıkmaya gelen ordu güçlerine yönelik saldırılara aralarında onlarca maskeli kişinin de bulunduğu yaklaşık 200 yerleşimcinin katıldığını bildirdi. Yerleşimcilerin, bir ordu komutanının içinde bulunduğu aracı parçaladıklarını, diğer askerlerin gözlerine biber gazı sıktıklarını, ordu araçlarına Molotof kokteyli attıklarını ve taş attıklarını belirttiler.

Şarku’l Avsat’ın ulaştığı kaynaklar, tüm bu saldırıların yerleşimci liderlerini, Başbakanı, Savunma Bakanını veya herhangi bir bakanı etkilememesi nedeniyle büyük öfkelerini dile getirdi.

Yediot Aharonot'a göre üst düzey bir ordu komutanı, Filistinlilere saldırı düzenlediklerinde bile askerlerinin yerleşimcileri korumak için hayatlarını riske attığını, ancak yerleşimcilerin orduya açık bir düşmanlıkla davrandığını ve "parlayan gözlerle askerlere saldırdığını" söyledi. Hem Filistinlilerin hem de İsraillilerin hayatını tehdit eden tehlikeli bir kaos yaratıyorlar.

Askeri komutanlık, Filistinlilerin yerleşimcilerin ordu güçleriyle çatıştıktan sonra El Halil'in güneyindeki Masafer Yatta'daki mevcut Filistin kasabalarında intikam operasyonları yürütmek üzere harekete geçtikleri yönündeki şikayetlerini doğruladı. Masafer Yatta'da Filistin toprakları üzerine inşa edilen Ma'on yerleşim kavşağının yakınlarında Filistin araçlarına taş atarak, İbrahim Ceberin'in aracının camlarını kırdılar.

cfgtrhy
Yerleşimciler pazar günü işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde Filistinlilere ait tarım arazilerini ateşe verdi (WAFA)

Şimon sömürge karakolundan gelen sömürgeciler, el-Musafir'deki Um el-Khair topluluğunu besleyen su hattını tahrip edip kestiler. Bu bölgede yaklaşık 30 ev ve konut bulunmaktadır. Birkaç evi ateşe vermeye çalıştılar ve koyunları çaldılar.

cdfvgth
İsrail ordusu Beytüllahim'in doğusundaki Beyt Ta'amar köyünde şehit Muhammed Zavahra'nın ailesinin evini yıktı (WAFA)

İsrail ordusu Batı Şeria halkına karşı acımasız bir savaş yürütüyor; düzinelerce köy ve kasabaya her gün baskınlar düzenliyor, birçok saldırıda yerleşimcilere eşlik ediyor ve açık bir ikiyüzlülükle büyük çaplı yıkımlar gerçekleştiriyor. Örneğin, El Halil'in doğusundaki Birin köyünde sadece perşembe günü dokuz ev yıkıldı.

Birin Köy Meclisi Başkanı Farid Burgan, işgal buldozerlerinin Filistinli vatandaşlara ait dokuz tuğla ve teneke evi yıktığını doğruladı.

Konutlar, işgal makamlarının inşaat ya da arazi ıslahını yasakladığı ve Batı Şeria'nın yaklaşık yüzde 60'ını oluşturan C Bölgesi'nde yer alıyor.

Duvar ve Yerleşim Direniş Otoritesine göre, 2024 yılının ilk yarısında işgal makamları Kudüs dâhil Batı Şeria'da yaklaşık 318 ev ve tesisi yıktı. Bu yıkımlardan 292'si çocuk, 199'u kadın olmak üzere, 632 vatandaş yıkımlardan etkilendi.

İsrail ordu güçleri, perşembe günü evlerine baskın düzenleyip arama yaptıktan sonra El Halil vilayetinden iki vatandaşı, İdna beldesinden serbest bırakılan mahkûm Sadi Zalta ve Dura kasabasından Yusuf Ahmed al-Harub'u tutukladı.

Şarku’l Avsat’ın görüştüğü kaynaklar, işgal güçlerinin sahipleri bilinen birkaç eve baskın düzenlediğini belirtti: İdna beldesinden serbest bırakılan tutuklu Tamer Naim Beşir ve El-Halil kentinden Muhammed İzzet El-Hatib'in evi. Tulkarim kentine yapılan baskın sırasında bir kadın ve kentin doğusundaki Ezbet el-Cerad'dan genç bir adam gözaltına alınırken, işgalci güçler el yapımı bir cihazla hedef alındı.

grthyjukı
İsrail askerleri Batı Şeria'nın Tulkarim kentine baskın düzenledi (EPA)

Filistin Esir Kulübü, işgal güçlerinin birkaç araçla şehre baskın düzenlediğini, birkaç mahalle ve sokakta dolaştığını ve şehirdeki evine baskın düzenledikten sonra Bayan Raşa Gassan Hicazi'yi gözaltına aldığını doğruladı. Ayrıca genç Said el-Gazai'yi de Ezbet al-Cerad'daki evine baskın düzenledikten sonra gözaltına aldılar. Ordu güçleri Tulkarim şehir merkezinde Imad Abu Saleh ve çocuklarına ait sivil matbaaya baskın düzenleyerek, kapısını kırdıktan sonra içindekileri tahrip etti ve şehirden çekildi.

Resim: İşgal altındaki Batı Şeria'da, Kudüs'ün eteklerinde bulunan İsrail yerleşim yeri Maale Adumim'in 28 Haziran'da çekilmiş fotoğrafı (AFP)

Çok sayıda askeri araçla takviye edilen güçler, yakın kasabalara baskın düzenledi. Sebastya kasabasında evler basıldı. Nablus Valiliği'nde gençlerle yaşanan çatışmalar sırasında, Yasmina mahallesindeki El-Hadra Camisi'ne baskın düzenledi.

İsrail güçlerinin El Halil kentinin merkezinde darp ettiği genç bir adam yaralandı. Tıbbi kaynaklar, işgal güçlerinin Wisam el-Karaki adlı gence El-Halil kentinin merkezindeki eski belediye binasının bahçesindeyken saldırıldığını, elinden yaralandığını ve vücudunun farklı yerlerinde morlukların olduğunu, ardından El-Halil Devlet Hastanesine nakledildiğini bildirdi. Yaralanmasının orta derecede olduğu ifade edildi.