İsrail: Netanyahu'nun hükümet kurmak için son bir şansı var

Netanyahu'nun 13 Eylül seçimlerinden bir kare (AP)
Netanyahu'nun 13 Eylül seçimlerinden bir kare (AP)
TT

İsrail: Netanyahu'nun hükümet kurmak için son bir şansı var

Netanyahu'nun 13 Eylül seçimlerinden bir kare (AP)
Netanyahu'nun 13 Eylül seçimlerinden bir kare (AP)

İsrail’de Likud Partisi’nin üst düzey yöneticileri, sağcı bloğun Kasım ayı başlarında yapılması planlanan seçimlerde çoğunluğu elde edememesi halinde, dört yıldan az bir sürede altıncı tur seçimlerden kaçınmanın tek yolu olarak parti lideri Benjamin Netanyahu'yu devirmeyi planlıyor.
Şarku’l Avsat’ın The Times of Israel haber sitesinden aktardığı habere göre üst düzey parti yetkilileri siteye “Netanyahu'nun bir sonraki seçimlerde başarısız olursa, partinin neredeyse tam kontrolünün kendisine verileceğini, ancak hükümetin bir parçası olamayacağını” ifade etti. Parti yetkilileri Likud'un merkez sağ partiler ve eski Başbakan Netanyahu ile ittifak kurmayı reddeden mevcut partilerden bir koalisyon hükümeti kurulmasına izin vereceğini belirtti.
Likud ile ittifak yapmaktan çekinmeyen, ancak Netanyahu ile ittifak yapmayan parti liderlerinin var olduğu biliniyor.
Netanyahu’nun arkasından hazırlanan plana göre, Netanyahu Likud partisinin başında kalacak ve İsrail meclisinin önde gelen bir üyesi olacak, ancak Benny Gantz, Gideon Sa'ar ve diğer potansiyel ortaklarla oluşturulacak hükümetin bir parçası olmayacak.
Bu senaryoda Netanyahu, Gantz'ın da onayladığı bir Likud üyesini vekil başbakan olarak seçecek.
Plan, İsrail'deki kamuoyu yoklamalarının yaklaşan seçimlerde olası bir siyasi çıkmaza işaret ettiği bir zamanda hazırlandı.
Netanyahu'nun İsrail genelinde aktivistlerle buluşmayı, mitingler düzenlemeyi ve popüler videolar yayınlamayı içeren güçlü seçim kampanyasına rağmen, Cuma günü Maariv gazetesi tarafından yayınlanan bir anket, iki rakip kampın da yaklaşmakta olan meclis seçimlerini kendi lehlerine çözemeyeceğini gösterdi. Çünkü ikisi de 61 meclis üyesi barajını aşamadı.
Netanyahu liderliğindeki sağ parti kampı 59 üyeye sahipken, İsrail Başbakanı ve Yeş Atid partisi Yair Lapid liderliğindeki koalisyonu oluşturan partilerin kampı 57 sandalye aldı.
The Times of Israel'e verdiği demeçte, planı destekleyen ismi açıklanmayan kıdemli bir Likud üyesi, "Kimse altıncı bir seçim istemiyor. Netanyahu başka bir seçimin nedeni olarak görülmek istemiyor. En iyi çözüm bu. Netanyahu'nun meclisin Dış İlişkiler ve Savunma Komitesi'nin başkanlığını yapmasına, Likud partisinin liderliğini sürdürmesine, seçimleri kazanmış gibi bakanları seçmesine olanak sağlayacak bir anlaşmaya varacağız. O kendi yolunda yine davasına devam edebilecek. Biz buna mani değiliz” diye belirtti.
Geçmişte, buna benzer planları reddeden Netanyahu'nun böyle bir adımı kabul edip etmeyeceği belli değil. Ayrıca Netanyahu yakın zamanda, bir hükümet kurmayı başaramasa bile sağcı bloğa liderlik etmeye devam edeceğine dair anlaşmaya vardı.
Yetkili, böyle bir anlaşmanın, önceki iki partili koalisyonda başbakanlık görevinden alındıktan sonra Netanyahu ile bir daha asla masaya oturmayacağına söz veren Gantz ile Netanyahu'yu tatmin edeceğini umduklarını söyledi.
Yetkili, Netanyahu'nun bakan olarak görev yapmasına izin verilmediğinde Aryeh Deri'nin yaptığı gibi hükümet dışından bakanların çalışmalarını izleyeceği bilgisini verdi.
Burada asıl soru, Gantz ve arkadaşlarının Netanyahu'nun yolundan gitmeyi kabul edip etmeyecekleri ve tekrar aldatılma endişesi yaşayıp yaşamayacakları sorusu. Şarku’l Avsat’ın aktardığına göre yetkili bu soruya, “Sanırım yapabilirler. Onları ikna edebilecek şey, Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir'in bu hükümetin bir parçası olmamasıdır” şeklinde yanıt verdi.
Ancak yetkili, diğer Likud üyelerini, rakiplerinden birini başbakan olarak görebilecekleri bir senaryoyu kabul etmeye ikna etmenin zor olabileceğini söylüyor. Bu da başka engellerin de varolduğunu gösteriyor.
Yetkili, "Tek çekişme noktası, alternatif başbakanın kimliği üzerinde olacak. Yariv Levin parti ön seçimlerini kazandığı için kabul edilebilir bir aday olabilir, ancak geçici bir görevden bahsediyor olsak bile, Nir Barkat veya Yisrael Katz gibi üst düzey yetkililerin buna izin vereceğinden emin değilim" şeklinde açıklama yaptı.
Rapora göre, Likud partisinden bazıları bu girişime şimdiden karşı çıktı. Nir Barkat'ın ortakları, Netanyahu'nun 61 sandalyeye ulaşamaması durumunda Likud liderliği için ön seçim yapılması çağrısında bulundu.
Barkat'ın ismi bildirilmeyen bir siyasi yardımcısı, bu hafta başında Zman Yisrael'e şunları söyledi: "Likud liderliği altıncı seçimlerle ilgilenmiyor. Bu olmayacak. Netanyahu çoğunluğa ulaşamazsa, yeni bir ön seçim talep edeceğiz. Bu, bayrağın varisine devredildiği bir monarşi değil. Böylesi bir ön seçimde Barakat herkesi büyük bir farkla geçecek”.
Yetkili, Netanyahu'nun böylesi bir ön seçimde rekabete girip kazanırsa ne olacağıyla ilgili soruya yanıt olarak, "Netanyahu, hükümeti kuramazsa, Likud ön seçimlerinde başka bir tura katılmayacak" dedi.
Yeni girişimden haberdar olan bir Likud yetkilisine göre, İsrail partilerindeki üst düzey yetkililer, olası senaryoları tartışmak için geçen Perşembe günü bir araya geldi. Toplantıya Likud Partisinden Levin, Ulusal Birlik Partisinden Ze'ev Elkin ve Birleşik Tevrat Yahudiliği Partisinden Yitzhak Pindros katıldı. Ancak üçü, böyle bir toplantının yapıldığı bilgisini yalanladı.



ABD elçisi Tom Barrack Lübnan konusunda konuştu: Trump'ın sabrının da bir sınırı var

ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (AFP)
ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (AFP)
TT

ABD elçisi Tom Barrack Lübnan konusunda konuştu: Trump'ın sabrının da bir sınırı var

ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (AFP)
ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack (AFP)

ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Lübnan'da kendi ifadesiyle ‘Başkan Trump'ın sabrına bağlı’ sınırlı bir zaman dilimi olduğunu vurguladı.

Barrack, New York'ta düzenlediği ve Şarku’l Avsat'ın da davet edildiği basın toplantısında şunları söyledi: “Trump sabrıyla tanınsa da bu sabır sınırsız değil. Lübnan'ı çok seviyor ve belki de Dwight Eisenhower'dan bu yana hiçbir ABD başkanı bu sevgiyi göstermemiştir. Bu ülkeye yönelik samimi takdirlerini ifade etti. Ancak Lübnanlılar harekete geçmeli. Bu fırsatı değerlendirmek zorundalar. Aramızda bir etkileşim var, bu nedenle zaman zaman biraz hayal kırıklığına uğrasam da iyimserim.”

Hizbullah'ın silahları konusunda Barrack, kabine içinde ve üç başkan (Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Meclis Başkanı) arasında bir uzlaşmaya varılırsa ve Hizbullah ağır silahlarını yavaş yavaş bırakmayı kabul ederse bunun bir başlangıç olacağını söyledi. Barrack sözlerini şöyle sürdürdü: “Lübnan'da herkes hafif silahlar taşıyor ama burada söz konusu olan İsrail'i etkileyebilecek silahlar. Bu desteklenmesi gereken bir süreç ve Lübnan ordusunun silah toplama işini yapabilmesi için güçlendirilmesi gerekiyor. Sorun şu ki orduya bir süredir ödeme yapılmıyor ve bu da engellerden biri. Tüm bu unsurların aynı anda gerçekleşmesi gerekiyor. Lübnanlılar arasında büyük saygı gören Lübnan ordusunun silahların nasıl iade edileceği ve bir iç savaşa yol açmadan nasıl toplanacağı konusunda Hizbullah ile yumuşak bir müzakere yürütmesi için güçlendirilmesi lazım. Çünkü bu silahlar yeraltı garajlarında, mahzenlerde ve evlerin altında saklanıyor.”

Barrack, Lübnan hükümetinin Hizbullah'ın silahlarıyla ilgili olarak gecikmesinin sebebinin iç savaş korkusu olduğuna inanıyor.

ABD elçisi, Suriye ile İsrail arasındaki herhangi bir normalleşmenin doğal olarak Lübnan, İsrail, Irak ve nihayetinde İsrail arasında da normalleşmeyi gerektireceğini belirtti. Barrack, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, İsrail'in düşman olmadığını ve mevcut sorunlara çözüm bulmak için İsrail'le görüşmeye ve müzakereye açık olduğunu söylerken tutumunda netti. Bu süreç diğer komşu ülkelerde olduğu gibi kademeli adımlarla başlayacak” ifadelerini kullandı.

Barrack, “Başkan Trump'ın İran'ın bombalanmasına verdiği destek gibi attığı cesur adımlar kısa vadeli de olsa bir fırsatı temsil ediyor. Çünkü İran, Hamas, Hizbullah ve Husiler şu anda geçici bir geri çekilme durumunda. Geri kalan ülkelerin kendilerini yeniden tanımlama şansı var” dedi ve kararın kendilerine bağlı olduğunu vurguladı. Barrack, “Bu adımların zaten atılmakta olduğuna ve herkesin bu yönde ilerlemek için sorumlulukla hareket ettiğine inanıyorum” diyerek sözlerini noktaladı.