Hubble Uzay Teleskobu, uzayın karanlığındaki dev kozmik 'anahtar deliğini' ortaya çıkardı

Hubble teleskobunun yakaladığı eski görüntülere yeni bir bakış, uzak bir nebuladaki boşluğun gaz ve tozun içinden uzayın karanlığına doğru uzanan büyük bir delik olduğunu gösteriyor

Yansıma nebulası NGC 1999, Orion takımyıldızında Dünya'dan yaklaşık 1350 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen bu görüntüde merkezdeki mürekkep karası "anahtar deliği" görülüyor (ESA/Hubble & NASA, K. Noll)
Yansıma nebulası NGC 1999, Orion takımyıldızında Dünya'dan yaklaşık 1350 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen bu görüntüde merkezdeki mürekkep karası "anahtar deliği" görülüyor (ESA/Hubble & NASA, K. Noll)
TT

Hubble Uzay Teleskobu, uzayın karanlığındaki dev kozmik 'anahtar deliğini' ortaya çıkardı

Yansıma nebulası NGC 1999, Orion takımyıldızında Dünya'dan yaklaşık 1350 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen bu görüntüde merkezdeki mürekkep karası "anahtar deliği" görülüyor (ESA/Hubble & NASA, K. Noll)
Yansıma nebulası NGC 1999, Orion takımyıldızında Dünya'dan yaklaşık 1350 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor ve Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen bu görüntüde merkezdeki mürekkep karası "anahtar deliği" görülüyor (ESA/Hubble & NASA, K. Noll)

Hubble Uzay Teleskobu'ndan yeni yayımlanan bir görüntü, yıldızların arasında dumanla kaplı bir anahtar deliğini ortaya çıkardı.
The Independent'ta yer alan habere göre teleskop, Orion takımyıldızında yaklaşık 1350 ışık yılı uzaklıkta yer alan ve "yansıma nebulası" diye adlandırılan oluşumun bir görüntüsünü elde etti. Avrupa Uzay Ajansı'nın görüntü hakkındaki blog yazısına göre, yansıma nebulaları yalnızca içeriden aydınlatıldığında görülebiliyor ve bu olayda ışığı yeni doğan bir yıldız sağlıyor.
V380 Orionis diye bilinen genç yıldız, dumanlı bir odadaki lamba gibi davranarak etrafında kıvrılan gaz ve toz bulutlarını aydınlatıyor ki bu bulutlar, yıldızın oluşumundan arta kalan malzemeler. Görüntünün merkezinde, karanlık bir odaya açılan bir anahtar deliği gibi görünen mürekkep karası bir bölge var.
Avrupa Uzay Ajansı'na (ESA) göre, Hubble teleskobu 1999'da bu görüntüyü ilk kez çektiğinde, görünen anahtar deliğinin nebulaya ait malzemenin içinden geçen gerçek bir delik mi yoksa özellikle soğuk gaz ve tozdan oluşan bir kütle mi olduğu net değildi. ESA'nın 2009 ve 2013 arasında aktif olan ve Hubble'dan daha güçlü optiklere sahip Herschel Uzay Gözlemevi adlı uzay teleskobunun yaptığı sonraki gözlemler, anahtar deliğinin gerçekten de bir delik olduğunu ve nebulanın diğer tarafındaki uzaya bakılmasını sağladığını doğruladı.
ESA'ya göre bilim insanları nebuladaki anahtar deliği boşluğunun kökenini henüz anlamış değil.
ESA'nın sosyal medya platformu Twitter'daki Hubble teleskobu hesabı, anahtar deliği görüntüsünü pazartesi sabahı paylaştı.

Yeni James Webb Uzay Teleskobu, rekor derece güçlü optikleriyle mümkün kıldığı yeni uzay görüntüleriyle bilim insanlarını ve kamuoyunu şaşırtmayı sürdürüyor. Ancak Hubble teleskobu ve diğer uzay gözlemevleri de evrenin bilimsel açıdan önemli ve bazen de güzel manzaralarını sunarak görevlerine devam ediyor.
Webb teleskobu eski uzay teleskoplarının yerini almak yerine, genellikle onlarla birlikte çalışıyor. Bu işbirliği sayesinde ya kozmik fenomenlerin alternatif görünümleri elde ediliyor ya da bilim insanları uzak nesnelerin daha eksiksiz bir resmini oluşturmak için birleştirilmiş görüntüler oluşturabiliyor. Gökbilimciler kısa süre önce Webb teleskobu ve Hubble verilerini birleştirerek uzak bir galaksi çiftinin çarpıcı görüntülerini oluşturmuştu. Hubble ve Webb verilerinin NASA'nın Chandra X-ışını Gözlemevi'nin gözlemleriyle birleştirilmesi de Webb teleskobundan elde edilen ilk görüntülerin bazılarına yeni bir derinlik katmıştı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT