Libya Başkanlık Konseyi’nden Avrupa'ya terörle mücadelede Sahel ülkelerini destekleme çağrısı

Libya Temsilciler Meclisi, Merkez Bankası Müdürü Hibri’yi görevden alıp yerine geçici olarak Berasi’yi atadı

Bakanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni, Tunus'ta düzenlenen Libya ve Sahel Ülkeleri Arasında Sınır İş birliğine İlişkin Bölgesel Konferans’a başkanlık yaptı (Başkanlık Konseyi)
Bakanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni, Tunus'ta düzenlenen Libya ve Sahel Ülkeleri Arasında Sınır İş birliğine İlişkin Bölgesel Konferans’a başkanlık yaptı (Başkanlık Konseyi)
TT

Libya Başkanlık Konseyi’nden Avrupa'ya terörle mücadelede Sahel ülkelerini destekleme çağrısı

Bakanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni, Tunus'ta düzenlenen Libya ve Sahel Ülkeleri Arasında Sınır İş birliğine İlişkin Bölgesel Konferans’a başkanlık yaptı (Başkanlık Konseyi)
Bakanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni, Tunus'ta düzenlenen Libya ve Sahel Ülkeleri Arasında Sınır İş birliğine İlişkin Bölgesel Konferans’a başkanlık yaptı (Başkanlık Konseyi)

Libya Başkanlık Konseyi, Avrupa Birliği’ni (AB) Sahel ülkelerine ‘geniş sınırlarında güvenliği sağlamaları ve sınırlarını teröristlerden ve kaçakçılardan korumaları’ için yardım etmeye çağırdı. Öte yandan Libya Temsilciler Meclisi'nin (TM) Merkez Bankası Müdürü Ali Muhammed Salim el-Hibri’yi görevden alıp yerine Mar’i Miftah el-Berasi’yi geçici olarak atamasının ardından, ülkenin doğusunda kamuoyu önünde bir gerginlik yaşandı.
El-Beyda'daki Merkez Bankası, TM Birinci Başkan Yardımcısı Fevzi en-Nuveyri tarafından dün sabah duyurulan, Hibri’nin görevden alınıp yerine Berasi’nin atanması kararını kınadı. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, banka çalışanlarının, TM’nin kararıyla başlayan tartışma sona erene ve Hibri, yeniden görevine iade edilene kadar iş bırakma kararı aldıkları belirtildi.
Trablus’taki Merkez Bankası'nın başkanı ise Sıddık el-Kebir.  TM, Kebir’i daha önce iki kez görevden aldı. Bu yüzden TM, Kebir’in Merkez Bankası başkanlığını tanımıyor. Hibri ise hakkındaki ‘yolsuzluk şüpheleri’ nedeniyle görevden alınana karar verene kadar ülkenin doğusundaki Merkez Bankası’nın başkanı olarak görevini sürdürdü.
TM Başkanı Akile Salih, henüz açıklanmayan nedenlerden ötürü Hibri’nin görevden alınması ve yerine Berasi’nin atanması için düzenlenen meclis oturumlarına katılmazken oturumlar Salih’in birinci yardımcısı Nuveyri tarafından yönetildi. Nuveyri, Berasi'nin Bingazi ve Derna İstikrar Komitesi Başkanlığı görevlerinin yanı sıra el-Beyda’daki Merkez Bankası’na geçici olarak atanmasını ve Merkez Bankası Başkanı’nın görevlerini vekaleten yürütmesi kararını onayladı.
TM, Devlet Denetim Bürosu’nu iki komitenin kurulduğu günden bugüne kadar tüm mali ve idari faaliyetlerini incelemesi için görevlendirdi. TM, ayrıca işlenen suçlarla ilgili her türlü yasal tedbirin alınması ve bu suçlarla ilgili ön soruşturmanın başlatılması için Başsavcılığa başvurulması kararı aldı.  Buna karşın el-BEyda Merkez Bankası, ‘ülkenin mali kalesi’ olarak nitelediği Merkez Bankası’nı korumak amacıyla TM Başkanlığı'ndan konuyla ilgili açıklama talebinde bulundu.
Öte yandan Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayih, dün Trablus'ta Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Mukim Temsilcisi Marc-Andre Franche ile uluslararası toplumun seçimleri yönetme ve düzenleme konusunda Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu’nu desteklemesinin yollarını tartıştı. Franche, ‘uluslararası toplumun Libya'da seçimlerin düzenlenmesi için verdiği desteğin devam ettiğini’ vurguladı.
Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah el-Lafi, dün Başkanlık Konseyi ofisinde İsviçre’den gelen diplomatlardan oluşan bir heyet ile bir araya geldi. Başkanlık Konseyi’nden yapılan açıklamaya göre görüşmede, ulusal uzlaşı dosyası, yasadışı göç dosyası ve Libya'nın bu alanlardaki çabalarının yanı sıra yasadışı göçün AB ülkeleri ile iş birliği içinde azaltılması, insan hakları dosyası ve Libya'nın bu konuda attığı adımlar ele alındı.
Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni, Afrika Sahel bölgesi ülkelerinin (Burkino faso, Mali, Moritanya, Nijer, Senegal, Çad, Batı Nijerya, batı Kameron) ‘kontrol edilmesinin neredeyse imkansız’ olduğunu vurguladıkları geniş sınırlarında güvenliği sağlayabilmeleri için ekonomik yardıma ihtiyaçları olduğunu açıkladı.
Dün Tunus'ta düzenlenen ‘Libya ve Sahel Ülkeleri Arasında Sınır İş birliğine İlişkin Bölgesel Konferans’a başkanlık yapan Koni, “Sahel bölgesi ülkeleri olarak, AB’nin Libya'nın güvenliğini kolayca sağlayamadığı güney sınırlarını denetlememiz için gerekli teknolojiyi temin edecek yardımına büyük ihtiyaç duyuyoruz. Çünkü, bu sınırlar çok geniş ve kontrol edilemez boyuttalar” ifadelerini kullandı.
Koni, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hepimiz, terör örgütlerin geçit vermemek için halkımıza karşı sorumluluklarımızı üstlenmeliyiz. Milliyeti ne olursa olsun insan kaçakçıları arasında bu ülkelere istikrarsızlık tohumları ekmeye çalışanlar var. Hepimizin zarar gördüğü terör ülke, sınır ve din tanımıyor.”
Sınırlardaki hareketliliği izlemek için ortak operasyon odaları oluşturulması gerektiğini vurgulayan Koni, terörün sınırları ve kıtaları aştığını, nerede oldukları bilinmeyen liderlerinin olduğunu belirterek, “Sorumluluklarımızı üstlenebilmemiz için AB ve ilgili ülkelerle iş birliği içinde uygulanabilir bir strateji geliştirmemiz gerekiyor” şeklinde konuştu.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times