Ukraynalılar, Rusları "Stalinist soykırım" yapmakla suçluyor

Geçen yüzyılın otuzlu yıllarının başlarında “planlı büyük kıtlık” nedeniyle 8 milyon kişi öldü.

Zelenskiy ve eşi, dün Kiev'de "Holodomor" (açlıktan ölüm) kurbanlarını anıyor (Reuters)
Zelenskiy ve eşi, dün Kiev'de "Holodomor" (açlıktan ölüm) kurbanlarını anıyor (Reuters)
TT

Ukraynalılar, Rusları "Stalinist soykırım" yapmakla suçluyor

Zelenskiy ve eşi, dün Kiev'de "Holodomor" (açlıktan ölüm) kurbanlarını anıyor (Reuters)
Zelenskiy ve eşi, dün Kiev'de "Holodomor" (açlıktan ölüm) kurbanlarını anıyor (Reuters)

Doksan yıl önce, Kiev'in “soykırım” olarak gördüğü ve Stalinist rejimin kasıtlı olarak neden olduğu büyük kıtlıkta milyonlarca Ukraynalı hayatını kaybetti. Bugün Rusya'nın ülkelerini işgal etmesi ve dökülen kanla birlikte birçok Ukraynalı tarihin tekerrür ettiğine inanıyor.
"Holodomor" (açlıktan ölüm) kurbanlarının anısına düzenlenen bir törene katılan emekli Gana Pertçuk, “Geçen yüzyılın otuzlu yıllarında yaşananlar soykırımdı ve şimdi olanlar da soykırım, aralarındaki benzerlik çok açık” dedi.
Pertçuk, Dnipro Nehri'ne bakan bir tepede, Büyük Kıtlık kurbanlarının onuruna yapılan dev bir mum şeklindeki bir anıtın önünde dururken, onlarca Ortodoks rahip sıfır santigrat dereceye yaklaşan sıcaklıklarda donma tehlikesine rağmen açık havada ayin için hazırlandı.
Başpiskopos Patrik Filaret (93), tören başlamadan önce göğsüne bir demet buğday başağı tutan zayıflamış bir kızı tasvir eden bir anıtın önüne bir buket kırmızı karanfil bıraktı. Rahiplerden biri "Açlıktan ölenler için dua ediyoruz" derken, 12 kişilik bir koro "Anıları ebedidir" sloganları attı.
Kötülüğe karşı zafer
Şarku’l Avsat’ın Ukrayna Haber Ajansı Interfax-Ukraine’den aktardığı habere göre Filaret açıklamasında şunları söyledi: “Büyük kıtlık, kötü hasat nedeniyle olmadı; Bu, Ukrayna halkına yönelik kasıtlı bir imhaydı.” Kara toprağının bereketinden dolayı “Avrupa'nın buğday deposu” olarak nitelendirilen Ukrayna, tarihçilere göre 1932-1933 yıllarında meydana gelen ve Stalin’in yönettiği büyük kıtlıkta 4 ile 8 milyon arasında insanını kaybetmişti. Bu imhayı, eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden biri olan ülke için herhangi bir ulusal veya bağımsızlık özlemi duymamaları için gerçekleştirdiler.
Kiev ve birkaç Batılı ülke, bu trajediyi resmi olarak "soykırım" kabul ediyor ve bu, Moskova'nın şiddetle reddettiği bir tanım.
Pek çok Ukraynalı gibi Bayan Pertçuk’un da aile hatıraları var. O zamanlar küçük bir kız olan kayınvalidesi, "o sırada açlıktan deliye dönen komşular kendisini yemesin diye" ailesinin onu Kiev bölgesindeki bir köye nasıl sakladığını anlattı. Zira burada insanlar arasında yamyamlık vakaları görülüyordu.
61 yaşındaki eski hemşire gözlerinden yaşlar akarak "Bu dehşeti bir düşünün. Kötülüğe karşı bir zafer olacak zaferimiz için dua edin" dedi.
Rahip Alexander Shmoregin, "Bu kasıtlı bir kıtlık ve soykırımdı (...) Şimdi Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü bu büyük savaşı yaşadığımıza göre, tarihin tekerrür ettiğini görüyoruz" dedi.
Stalin’den sonra Putin
38 yaşındaki adam, açıklamalarına şöyle devam etti: "Ukraynalıları açlıkla yok ettikten sonra, bugün bizi ağır silahlarla" "barışçıl şehirleri" ve "enerji altyapılarını" bombalayarak yok ediyorlar.”
Savaşın bıraktığı askeri aksiliklerin ardından Rusya, Ekim ayından bu yana Ukrayna tesislerini ve altyapısını bombalıyor ve bu, ülkede kışın gelişiyle birlikte milyonlarca Ukraynalıyı elektrik, ısıtma ve sudan mahrum bırakıyor. Başkent Kiev, bu saldırılardan en çok etkilenen bölgelerden biri oldu. Son bombalama dalgasından iki gün sonra Cuma akşamı yaklaşık 600.000 evin elektriği kesildi.
Kıtlık kurbanlarını anmak için toplananlardan 39 yaşındaki avukat Andreich Savchuk, Ukrayna için bu "telafi edilemez" kayıp hakkında konuşarak şunları söyledi: "Stalin rejimi ve baskıcı devlet, Ukrayna'yı bir devlet olarak yok etmek istedi. Bugün Stalin'in çabalarının halen (Vladimir) Putin tarafından sürdürüldüğünü görüyoruz.”
1930'larda “Ukraynalıların kıtlığa karşı dayanabildiklerini”, bu nedenle şu anda da Moskova’ya karşı da “dayanacaklarını” sözlerine ekleyen Savchuk, “Sarsılmaz bir irademiz ve güvenimiz var ve tüm dünya yanımızda” dedi.



İran, Arakçi-Witkoff görüşmelerinden daha üst düzey bir toplantı yapılmasını reddetti

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün düzenlediği basın toplantısında (İran Dışişleri Bakanlığı internet sitesi)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün düzenlediği basın toplantısında (İran Dışişleri Bakanlığı internet sitesi)
TT

İran, Arakçi-Witkoff görüşmelerinden daha üst düzey bir toplantı yapılmasını reddetti

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün düzenlediği basın toplantısında (İran Dışişleri Bakanlığı internet sitesi)
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün düzenlediği basın toplantısında (İran Dışişleri Bakanlığı internet sitesi)

Tahran, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff arasında nükleer program konusunda devam eden müzakerelerden daha üst düzeyde bir toplantı yapılmasını reddetti.

İran ve ABD bu hafta başında Umman'da, her iki tarafın da yapıcı olarak nitelendirdiği Roma'daki ikinci turdan bir hafta sonra, yaklaşık altı saat süren teknik düzeydeki müzakereleri içeren üçüncü bir nükleer müzakere turu gerçekleştirdi.

Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi görüşmelerin önümüzdeki hafta da devam edeceğini ve 3 Mayıs'ta ‘üst düzey bir toplantının’ daha planlandığını söyledi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Ummanlı bakanın ‘üst düzey’ toplantıdan neyi kastettiğine ilişkin bir soruya cevaben, “Kastedilen, İran Dışişleri Bakanı ve ABD Özel Temsilcisi’nin başkanlık edeceği dördüncü tur müzakerelerdir” dedi.

Ülkesinin müzakereleri yakın bir tempoda sürdürmeye hazır olduğunu belirten Bekayi, uygulanan yaptırımların her İran vatandaşının günlük yaşamını hedef aldığını ve Tahran'ın bu yaptırımların kaldırılması için ciddi çaba sarf ettiğini kaydetti.

Bekayi, “Başından beri ciddiyetimizi beyan ettik. Haksız yaptırımları kaldırabildiğimiz her günün İran halkının yararına olacağına inanıyoruz. Bu yaptırımlar her birimizin hayatını etkiliyor” ifadelerini kullandı.

“Müzakerelerin ilerleyişine herhangi bir kısıtlama getirmiyoruz ve karşılıklı mutabakat sağlanması koşuluyla müzakerelerin daha kısa bir tempoda yürütülmesine de itirazımız yok” diyen Bekayi, ‘yaptırımların amacının İran halkına baskı yapmak olduğunu ve yaptırımlarla yüzleşmek ve bunları kaldırmak konusunda ciddi olduklarını’ vurguladı.

Bekayi olağan basın toplantısında gazetecilere yaptığı açıklamada, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'ndan (UAEA) bir teknik ekibin nükleer uzmanlarla görüşmelerde bulunmak üzere ülkeye geldiğini söyledi.

Bekayi, “Heyet İran'a ulaştı ve bugün İranlı uzmanlarla güvenlik önlemleri de dahil olmak üzere teknik görüşmelerde bulunacak” dedi.

Cumartesi günkü görüşmelerin tamamlanmasının ardından İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, UAEA'dan uzmanların cumartesi günü yapılması beklenen bir sonraki tura katılabileceğini belirtti.

UAEA Direktörü Rafael Grossi 17 Nisan'da Tahran'a yaptığı ziyaret sırasında ajansının müzakerelerde olumlu bir sonuca ulaşılmasına yardımcı olabileceğini söyledi.

Trump, İran ile dünyanın önde gelen güçleri arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan 2018 yılında çekilmiş, bunun üzerine İran anlaşmada öngörülen uranyum zenginleştirme sınırlarını aşmış ve UAEA denetimini kısıtlamıştı.

Geçtiğimiz şubat ayında UAEA, Tahran'ın uranyumu yüzde 60 saflığa, yani silahlar için gereken seviyeye yakın bir oranda zenginleştirmesiyle mevcut durumu ‘son derece endişe verici’ olarak tanımlayan bir rapor yayınladı. Tahran ise nükleer silah elde etmeye çalıştığını sürekli olarak reddediyor.