Yeni teknoloji işitme kaybı olanlara dokunarak müzik dinleme imkanı sunacak

"Gönderilen asıl uyarana farklı bir tepki almak için sinir sistemini 'hacklemek' gibi"

(Malaga Üniversitesi)
(Malaga Üniversitesi)
TT

Yeni teknoloji işitme kaybı olanlara dokunarak müzik dinleme imkanı sunacak

(Malaga Üniversitesi)
(Malaga Üniversitesi)

Bilim insanları, işitme kaybı olanların dokunarak müzik dinlemelerine imkan tanıyacak yeni bir teknolojinin prototipini geliştirdi.
LNCS akademik dergisinde tanımlanan bu prototip, "dokunsal illüzyonlar" kullanıyor ve monofonik müziği titreşime dayalı somut uyaranlara dönüştüren bir algoritmadan oluşuyor.
İspanya'daki Malaga Üniversitesi'nden araştırmacılar yaptıkları açıklamada, "Gönderilen asıl uyarana farklı bir tepki almak için sinir sistemini 'hacklemek' gibi" dedi.
Araştırmacılar çalışmada, müziğe ilişkin özellikleri ve yapıları "titreşim dokulu uyaranlara" dönüştüren bir algoritma geliştirdi.
The Independent'ta yer alan habere göre bu algoritma müziğin özelliklerini ve yapılarını, sesin "sembolik tasvirlerini" yaratan Müzik Enstrümanları Dijital Arabirimi (MIDI) dosyalarından alıyor.
Çalışmanın ortak yazarı Paul Remach, "Bu, müziği haritalamaya benzer bir şey" açıklamasını yaptı.
50'den fazla gönüllünün katıldığı çalışmada, "dokunsal illüzyonların" düzeninin katılımcılarda olumsuz duygulara göre daha fazla olumlu duygu tetiklediği ve orijinal müziğinkinden farklı bir duygusal tepki uyandırdığı öne sürülüyor.
Araştırmada bilim insanları, "Ritim, tempo ve melodi gibi müziğe ilişkin özellikler çoğunlukla dokunsal illüzyonların düzeninde tanımlanabilse de orijinal sesinkinden farklı bir duygusal tepkiye sebep oldu" açıklamasını yaptı.
Bilim insanları daha sonraki çalışmalarda titreşimin yönündeki ve konumundaki değişiklikler de dahil algoritmanın işlediği müzik özelliklerinin yelpazesini geliştirip genişletmeyi umuyor.
Araştırmacılar, "Cildin algılanabilir frekans aralığı işitme sistemininkinden daha düşük olduğu için zorlu bir süreç, bu da müziğin bazı özelliklerinin kaybına yol açabilir" diye açıkladı.
Bilim insanları prototipin, konserlere rahatça getirilebilecek akıllı telefonlar gibi teknolojik cihazlara kolayca aktarılabilecek, taşınabilir bir terminalin önünü açacağına inanıyor.
"Uzun vadede başarmak istediğimiz şey, duymayan insanların müzik 'dinleyebilmesi'" diyen Dr. Remach, bu teknolojinin ruhsal bozukluklara yönelik terapi ve ağrı tedavisi için de geliştirilebileceğini ekledi.



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging