عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Malezya Maliye Bakanlığı'na da kendisini atayan Başbakan İbrahim'in kabinesi tartışılıyor

Hakkında 47 yolsuzluk davası olan Ahmed Zahid Hamidi, Başbakan Yardımcısı oldu

Malezya Başbakanı Enver İbrahim (sağda) ve Başbakan Yardımcıları Ahmed Zahid Hamidi (ortada) ve Fadıllah Yusuf, 3 Kasım'da yemin ederek göreve başladı (AFP)
Malezya Başbakanı Enver İbrahim (sağda) ve Başbakan Yardımcıları Ahmed Zahid Hamidi (ortada) ve Fadıllah Yusuf, 3 Kasım'da yemin ederek göreve başladı (AFP)
TT
TT

Malezya Maliye Bakanlığı'na da kendisini atayan Başbakan İbrahim'in kabinesi tartışılıyor

Malezya Başbakanı Enver İbrahim (sağda) ve Başbakan Yardımcıları Ahmed Zahid Hamidi (ortada) ve Fadıllah Yusuf, 3 Kasım'da yemin ederek göreve başladı (AFP)
Malezya Başbakanı Enver İbrahim (sağda) ve Başbakan Yardımcıları Ahmed Zahid Hamidi (ortada) ve Fadıllah Yusuf, 3 Kasım'da yemin ederek göreve başladı (AFP)

Malezya'da yeni hükümet göreve başlarken, Maliye Bakanı koltuğuna da oturan Başbakan Enver İbrahim'in kabine tercihleri tartışma yarattı.
Umut İttifakı galibiyetiyle sonuçlanan seçimlerin ertesinde bakanlar 3 Kasım'da yemin ederken, eleştirilerin başında, Birleşik Malay Ulusal Örgütü (UMNO) Başkanı Ahmed Zahid Hamidi'nin hakkındaki 47 yolsuzluk davasına rağmen Başbakan Yardımcısı olması geliyor.
Eski başbakan ve ana muhalefet olan Umut İttifakı lideri Muhyiddin Yasin, yıllardır rekabet halinde olduğu yeni başbakana şöyle yüklendi:
"Enver'in adımları açıkça ülkenin itibarını kendi başbakan olma arzusu için satmaya eşdeğer."
Malezya parlamentosunun 222 üyeliği için 19 Kasım'da yapılan seçimlerde, İbrahim'in ittifakı 82 milletvekilliği kazanarak birinci olurken, Yasin'i destekleyenler 73 koltuk elde etmişti.
Koalisyon pazarlıklarında, Güneydoğu Asya ülkesinin en köklü siyasi kuruluşu UMNO'nun liderliğine rağmen sadece 30 vekilli kazanabilen Ulusal Cephe rotayı İbrahim'e çevirince, Malezya İslam Partisi ve bölgesel partilerin desteklediği Yasin'in başbakanlık ihtimali kalmamıştı. 
Ancak hükümete katılıp katılmamak UNMO içinde sert tartışmalara sebep oldu.
Eski Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanı Refide Aziz de halefi olarak, aday olduğu Kuala Selangor'da seçimi kaybeden Zefrul Aziz'in atanmasına tepki gösterdi. 
Kazandığı 40 meclis koltuğuyla Enver'in ittifakının omurgasını oluşturan Demokratik Eylem Partisi (DAP) lideri ve Ulaştırma Bakanı Antoni Loke, UNMO liderinin kabinede yer almasının yolsuzluk karşıtı tutumlarını değiştirmeyeceğini savundu. 
Umut İttifakı'nın 2018'deki hükümetinde oturduğu İletişim Bakanlığı'na dönmesi beklenen DAP milletvekili Gobind Sing, Enver'in teklifini geri çevirdi. 
Diğer yandan, Malezya Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu üyesi A.T. Kumararajah, İbrahim'in hem Başbakan hem de Maliye Bakanı olmasına sevindiğini dile getirdi:
"Maliye Bakanı olmasının yurtiçi piyasalarında ve yatırımcılar üzerinde olumlu etkisi olacağını umuyoruz. Çünkü 2023'teki ekonomik zorluklar çok büyük olacak ve en az iki yıl onun tecrübesine ihtiyacımız var. Bütçenin hazırlanmasında bütün paydaşlar arasında denge sağlamak da tecrübe gerektirir."
Independent Türkçe, Straits Times, Sun Daily

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
TT
TT

Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)

İran’ın Dini Lideri (Rehber)Ayetullah Ali Hamaney'in oğlu olan Mücteba Hamaney, babasının başkanlık ettiği dini kurumlarda en etkili şahsiyetlerden biri ve ülkenin liderliğini devralması muhtemel adaylar arasında gösteriliyor.

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı. Hamaney'in 1989 yılından beri liderliğini yaptığı, İran'ı korumakla görevli Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ile yakın ilişkileri olan muhafazakâr bir isim.

Huccetu’l-İslam unvanına sahip olan Mücteba (55), İran hükümetinde hiçbir resmi görevde bulunmadı. İranlı gözlemcilere göre babasının muhafızı olarak perde arkasında nüfuzunu kullandı.1979'da ABD destekli Şah'ı deviren bir ülkede, aile siyasetine herhangi bir atıfta bulunulmasını reddeden eleştirmenler ve Hamaney'in kendisinin aile veraseti fikrine karşı olduğunu ifade etmesi nedeniyle, rolü İran içinde tartışmalara neden oldu.

ABD yaptırımları

ABD Hazine Bakanlığı, 2019 yılında Mücteba Hameney’i yaptırımlar uygulanan kişiler listesine ekledi ve onun, babasının ofisinde çalıştığı dönem dışında hiçbir zaman seçilmediği veya atanmadığı halde resmi olarak en üst düzey isim olduğunu vurguladı.

Bakanlığın internet sitesinde, Hamaney'in bazı sorumluluklarını, DMO’nun yurtdışı kolu Kudüs Gücü ve Besic Güçleri komutanlarıyla yakın iş birliği içinde çalıştığı belirtilen Mücteba'ya devrettiği bildirildi.

Kaynaklar, 20 yıl boyunca Devrim Muhafızları ile yakın ilişkiler kurduğunu ve bu sayede siyasi ve güvenlik kurumlarında ilave nüfuz kazandığını belirtti. Mücteba, 2009 yılından bu yana, özellikle 2022 yılında ülkedeki katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla gözaltına alınan bir genç kızın polis nezaretindeyken ölmesi üzerine İran'ın dört bir yanında başlayan ayaklanmalar sırasında, protestocuların öfkesinin hedefi olmuştu.

Mücteba, rejimi destekleyen toplantılarda boy gösterdi, ancak kalabalığın önünde nadiren konuştu. 2024 yılında, Kum'da verdiği İslam hukuku derslerini askıya aldığını duyurduğu birçok kez paylaşılırken, bu açıklamanın nedenleri hakkında spekülasyonlar başladı.

Dini niteliklerin eksikliği

Babasına çok benzeyen Mücteba, siyah takke takıyor, bu da onun seyyidlerden olduğunu, yani ailesinin Hz. Muhammed'in soyundan geldiğini gösteriyor. Mücteba’yı eleştirenler, onun en yüksek liderlik pozisyonu için gerekli dini niteliklerden yoksun olduğunu söylüyorlar, çünkü Huccetu’l-İslam rütbesi, babasının ve İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Ruhullah Humeyni'nin ulaştığı Ayetullah rütbesinden daha düşük bir rütbedir.

Liderliğe giden yol

2007 yılında yazılan ve WikiLeaks tarafından yayınlanan bir Amerikan diplomatik telgrafında, üç İranlı kaynağın Mücteba'yı Hamaney'e ulaşmanın yolu olarak tanımladığı ve Mücteba'nın Batı ile iş birliğini tercih eden ve eski cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Hasan Ruhani gibi isimlerin temsil ettiği İranlı reformistlere karşı çıktığı belirtildi. Mücteba Hamaney’in 2005 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhafazakâr aday Mahmud Ahmedinejad'ın ani yükselişinin arkasında olduğu düşünülüyordu. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre 2005 seçimlerinde aday olan reformist din adamı Mehdi Kerrubi, o dönemde Hamaney'e bir mektup yazarak Mücteba’nın Ahmedinejad'ı desteklediğini iddia etti, ancak Hamaney bu iddiayı reddetti.

frgtyhu7
İran Dini Lideri Ali Hamaney (Reuters)

Mücteba, 2009 yılında yeniden aday olan ve tartışmalı seçimlerde ikinci kez göreve gelen Ahmedinejad’ı bir kez daha destekledi. Seçim sonuçlarının duyurulmasıyla hükümet karşıtı protestolar başladı. Protesto gösterileri, Besic ve diğer güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırıldı.

Bir diğer detay olarak Mücteba’nın eşi, eski parlamento başkanı ve en önde gelen muhafazakârlardan biri olan Gulam Ali Haddad Adil'in kızıdır.

Mücteba Hameney, 1969 yılında Meşhed şehrinde doğdu ve Şah'a karşı muhalefet hareketini yöneten babasının yanında büyüdü. Gençliğinde de İran-Irak savaşına katıldı.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.