Ürdün'de protestolar devam ederken, illerde konuşlandırılan güvenlik güçlerinin sayısı artırılıyor

Hükümet, kanun gücünü korumak için önlemler alıp barışçıl ifade hakkını vurguluyor

Güneydeki Maan şehrinde konuşlandırılan polis güçleri (Emniyet Genel Müdürlüğü)
Güneydeki Maan şehrinde konuşlandırılan polis güçleri (Emniyet Genel Müdürlüğü)
TT

Ürdün'de protestolar devam ederken, illerde konuşlandırılan güvenlik güçlerinin sayısı artırılıyor

Güneydeki Maan şehrinde konuşlandırılan polis güçleri (Emniyet Genel Müdürlüğü)
Güneydeki Maan şehrinde konuşlandırılan polis güçleri (Emniyet Genel Müdürlüğü)

Ürdün Başbakanı Bişr el-Hasavne, kanunları uygulayıp kanun gücünün üstünlüğünü pekiştirmek, kamu ve özel mülkiyeti korumak ve vatandaşlara sorunsuzca hizmet sunmak için gerekli önlemleri almaya devam etmenin önemini vurguladı.
Hasavne dün çok sayıda bakan, görevli, güvenlik lideri ve yetkili birimin katıldığı bir toplantıya başkanlık ettiği sırada, hükümetin anayasa şemsiyesine uygun olarak insanların barışçıl bir şekilde görüşlerini ifade etme hakkına saygı duyduğunu belirtti. Ayrıca yetkili emniyet teşkilatlarının ‘hain elleri şehit Delabih’in ruhuna ve yaralılara uzanan katil ve vandalların soruşturulmaları ve cezalarını almak üzere adalete teslim edilmeleri için çalışmalarını sürdürdüğünü’ belirtti.
Başbakan, Akabe limanındaki sevkiyat trafiği ile ilgili olarak, normale dönmeye başlayan Akabe şehrindeki mal tedarik akışına ilişkin bir brifing dinledi. Limanda gecikmeye dayanamayacak malların sevk edilme önceliklerine göre kamyonların hareketini kolaylaştırma ve Ürdün pazarına uzanan mal tedarik zincirlerinin sorunsuz akışını sağlama talimatı verdi.
Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü, güvenliği sağlamak, vatandaşları korumak ve yollarda hareket özgürlüğünü sağlamak için Krallığın çeşitli illerinde bir güvenlik gücü konuşlandırdığını bildirerek, kamu ve özel mülkiyete saldırmaya teşebbüs edenlere karşılık verileceğine ve kanun hükümlerine göre haklarında işlem yapılacağına dair uyarıda bulundu.
Protestocuların taleplerini bastırmaya yönelik resmi çabalara rağmen, hükümetin akaryakıt fiyatlarını düşürmeme konusundaki tutumunu reddeden protestocular cuma ve cumartesi geceleri gösterilerine devam etti. Enerji Bakanlığı kış mevsimi sonuna kadar gazyağı fiyatını sabitlerken, özellikle yerel fiyatlara yansıyacak olan küresel petrol fiyatlarındaki düşüşün ışığında hükümet akaryakıt fiyatlarını düşürmeme kararını ay sonunda gözden geçirme sözü verdi.
Bir diğer gelişme ise, başkent Amman'ın 150 km güneyindeki El-Karak İli Belediye Meclisi, Şarku’l Avsat’ın bir nüshasına ulaştığı bir basın açıklaması yayınladı. Söz konusu açıklamada, yarın Karak ilinde ulusal boykot günü sayılarak kent içinde protesto nöbeti tutulacağını duyuruldu. Belediye Meclisi vatanı ‘meçhul bir akıbete sürükleyen yozlaşmış gruptan’ korumak için diğer illeri de boykota katılmaya çağırdı.
Krallığın pek çok yeri akaryakıt fiyatlarının artması sebebiyle protesto gösterilerine tanık oldu. Ülkenin güneyindeki Maan ilinde yolları kapatan, resmi bir merkeze giren ve özel mülklere saldıran göstericiler görüldü. Bu olaylar sırasında Maan İl Emniyet Müdür Yardımcısı Abdurrezzak Delabih öldürüldü. Delabih’in naaşı cuma günü defnedildi.
Ürdün Kralı 2. Abdullah, ‘devlete karşı silaha sarılanlara ve kamu mülklerine ve vatandaşların haklarına saldıranlara acımayacaklarını’ belirterek ‘saldırılar ve sabotaj eylemlerinin, ülkenin güvenliğini tehdit ettiğini ve buna izin vermeyeceklerini’ ifade etti.
Ürdün Hükümet Sözcüsü Bakan Faysal Şubul, olayın ‘devletin yüzüne silah doğrultmak’ niteliğinde olduğunu ve yasanın herkese uygulanması gerektiğini belirtti. Hükümetin ‘sosyal medya üzerinden yapılan kışkırtma çağrılarını takip ettiğini ve buna kanun ile karşılık vereceğini’ vurguladı.
Emniyet Genel Müdürü Ubeydullah el-Muayta, güvenlik servislerinin elinde güvenlik görevlilerine ateş açıldığına dair yeterli sayıda kanıt bulunduğunu açıkladı. 49 polis ve güvenlik görevlisinin yaralandığını ve 70 emniyet aracının ve 90'dan fazla sivil aracın hasar gördüğünü bildirdi. Ayrıca ayaklanmaların başta uyuşturucu olmak üzere suçla mücadele görevlerinin aksamasına sebep olduğunu kaydetti.
Cuma günü Siber Suçlarla Mücadele Birimi, TikTok platformunun kötüye kullanılması, kaos çağrısı yapan yayınlar açılması ve şiddeti kışkırtan nefret söylemini yayması sebebiyle geçici olarak Krallık içindeki faaliyetlerinin askıya alındığını duyurdu. Yetkili merciler video yayınlayanlar hakkında yasal sürecin başlatılacağını ifade etti.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.