Dünyada 2022'de 900 milyonu geçen turist sayısı salgın öncesi rakamın yüzde 63'üne ulaştı

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü, 2022'de tüm dünyada 900 milyondan fazla kişinin seyahat ettiğini, Kovid-19 salgını öncesine göre kıyaslandığında turist sayısında yüzde 63'lük bir toparlanma olduğunu açıkladı.

AA
AA
TT

Dünyada 2022'de 900 milyonu geçen turist sayısı salgın öncesi rakamın yüzde 63'üne ulaştı

AA
AA

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (BMDTÖ), bir yıl öncesine oranla iki kat artışla 2022'de tüm dünyada 900 milyondan fazla kişinin seyahat ettiğini, Kovid-19 salgını öncesine göre kıyaslandığında turist sayısında yüzde 63'lük bir toparlanma olduğunu açıkladı.
Merkezi İspanya'nın başkenti Madrid'de olan BMDTÖ, 2022 yılı turizm verileri raporunu açıkladı.
Raporda, dünyanın tüm bölgelerinde turist sayısında artış olduğu, yaklaşık 1,5 milyar ile rekor kırılan salgın öncesindeki (2019) dünyadaki turist sayısıyla kıyaslama yapıldığında 2022'de 900 milyon ile yüzde 63'lük bir toparlanma olduğu belirtildi.
Salgın öncesi rakamların yüzde 83'ünü yakalayan Orta Doğu, turizmde 2019 verilerine en çok yaklaşan bölge oldu.
Geçen yıl 585 milyon ile en fazla turistin geldiği bölge olan Avrupa ise salgın öncesi rakamların yüzde 80'ine ulaştı.
Bu oran Afrika ve Amerika'da yüzde 65, Asya ve Pasifik'te yüzde 23 seviyelerinde kaldı.
Raporda, 2023 yılında turizme en çok etki edecek faktörlerden biri ekonomik kriz olarak gösterilerek, "Turistlerin, 2023'te daha az harcama, daha kısa yolculuklar ve daha yakın yerlere giderek daha temkinli bir tutum benimsemesi öngörülüyor." ifadesi kullanıldı.
Dünya Turizm Örgütü'nün uzmanları, 2023 yılında dünyada turist sayısının ekonomik krizin gelişimine bağlı olarak salgın öncesi seviyelerin yüzde 80 ile yüzde 95'i arasında olacağı tahmininde bulundu.
Diğer yandan BMDTÖ Genel Sekreteri Zurab Pololikashvili, yaptığı değerlendirmede, "Küresel ekonomik durum ve devam eden jeopolitik belirsizlik gibi çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalsak da 2023'e dünya turizmi için iyimser bir yıl olarak bakıyoruz." dedi.
Pololikashvili, 2023'te ekonomik faktörlerin insanların seyahat etme alışkanlıklarına etki etmesinin beklendiğini, buna rağmen iç ve bölgesel turizmin güçleneceğini ifade etti.



Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
TT

Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)

Bilim insanları meyve sineklerinin genetiğini değiştirerek kokaini sevmelerini sağladı. Çalışmanın insanlardaki kokain bağımlılığını daha iyi anlama ve tedavi etmeye katkı sunması bekleniyor. 

Meyve sinekleri ve insanlar birbirlerine sanılandan daha fazla benziyor. Örneğin bu iki türde çeşitli hastalıklardan sorumlu genlerin yaklaşık yüzde 75'inin aynı olması, bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Sinekler üzerindeki genetik incelemeler, bu hastalıkların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.

Bu rahatsızlıklardan biri de kokain gibi maddelere karşı gelişen bağımlılıklar. Utah Üniversitesi'nden Dr. Adrian Rothenfluh, "Son yıllarda, sinekler ve insanların birçok açıdan sandığımızdan daha fazla birbirine benzediği ortaya çıktı" diyerek ekliyor: 

Örneğin sineklerin alkole verdiği tepkiyi düzenleyen genlerin, insanlardaki alkol bağımlılığında da rol oynadığını birçok kez gösterdik. Bu durumun kokain bağımlılığıyla bağlantılı genler için de geçerli olacağını ve bunların sineklerdeki etki mekanizmasını inceleyebileceğimizi düşünüyoruz.

Ancak sineklerin kokaini sevmemesi bu çalışmaların önünde engel teşkil ediyordu. Meyve sineklerinin bacaklarındaki tat reseptörleri, böceğin bir şeyi yemeden önce zararlı olup olmadığını algılamasını sağlıyor. 

Dr. Rothenfluh ve ekip arkadaşları yeni çalışmalarında kokainin acı tadı nedeniyle bu reseptörlere yakalandığını ve sineklerin maddeden bu yüzden uzak durduğunu doğruladı. Araştırmacılar daha sonra sineklerin genetiğini değiştirerek bu reseptörleri devre dışı bıraktı.

Bulguları hakemli dergi Journal of Neuroscience'ta 2 Haziran Pazartesi günü yayımlanan çalışmada genetiği değiştirilmiş sineklerin kokaini sevdiği gözlemlendi. Düşük seviyede kokain içeren şekerli su verilen sinekler 16 saat içinde bu içeceği tercih etmeye başladı.

Dr. Rothenfluh, "Düşük dozlarda, tıpkı insanlar gibi koşuşturmaya başlıyorlar" diyor: 

Çok yüksek dozlardaysa yine insanlar gibi hareket edemez hale geliyorlar.

Bilim insanları genetiğiyle oynanmış sinekleri üretmeyi artık öğrendiği için çalışmalarını daha kolay ve hızlı yürütmeyi umuyor. Meyve sineklerinin hızlı yaşam döngüsü ve nispeten basit genetik yapıları, üzerlerinde insanlara kıyasla daha kolay deney yapılmasına imkan tanıyor. 

Makalenin yazarlarından Travis Philyaw "Daha karmaşık organizmalarda ortaya çıkması zor olan riskli genleri tespit ederek bu bilgileri memeliler üzerinde çalışan araştırmacılara aktarabiliriz" diyor.

Ekip bu sayede insanlardaki kokain bağımlılığına yönelik yeni tedaviler geliştirmeyi umuyor. Dr. Rothenfluh şu ifadeleri kullanıyor:

Kokain tercihinin mekanizmalarını gerçekten anlamaya başlayabiliriz ve mekanizmayı ne kadar iyi anlarsak, o mekanizmaya etki edebilecek bir tedavi bulma şansımız o kadar artar.

Independent Türkçe, Popular Science, IFLScience, Journal of Neuroscience