NASA, Mars misyonları için Pentagon ile işbirliği yapacak

İki kurum, Mars misyonları için üretilecek nükleer termal roketin motorunu geliştirme konusunda anlaştı

NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)
NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)
TT

NASA, Mars misyonları için Pentagon ile işbirliği yapacak

NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)
NASA yöneticisi Bill Nelson (AFP)

NASA ve ABD Savunma Bakanlığına (Pentagon) bağlı İleri Savunma Araştırmaları Proje Ajansının (DARPA), Mars misyonları için üretilecek nükleer termal roketin motorunu geliştirme konusunda anlaştığı bildirildi.
NASA'dan yapılan açıklamaya göre, DARPA ile Ay ve Dünya arasında hızlı manevra yapabilen roket operasyonlarını içeren program (DRACO) kapsamında işbirliği yapılacak.
NASA yöneticisi Bill Nelson, "Nükleer termal tahrik teknolojisini geliştirmek için en erken 2027'ye kadar, uzun süredir ortağımız olan DARPA ile birlikte çalışacağız." ifadesini kullanarak, bu yeni teknoloji ile astronotların uzaya her zamankinden daha hızlı gidip geleceğini belirtti.
Mars'a gitmek için mürettebatlı görevlere hazırlanacaklarını söyleyen Nelson, yatırımları için DARPA'ya teşekkür etti.
İşbirliği kapsamında, NASA'nın Uzay Teknolojisi Misyon Müdürlüğünün (STMD) roketin motorunu geliştireceği, DARPA'nın ise reaktör ve motorun geliştirilmesine katkılarının yanında tüm süreci yöneteceği bildirildi.
DARPA'nın yöneticisi Dr. Stefanie Tompkins, açıklamasında, iki kurumun uzun geçmişe sahip olduğunu vurgularken, bu işbirliğinin uzay teknolojisini ileri götüreceğini aktardı.
DRACO'nun Ay'a daha hızlı malzeme taşımak için önemli rol oynayacağına dikkati çeken Tompkins, bu programla gelecekte insanları Mars'a götürebilmenin ihtimal dahilinde olduğunu kaydetti.
ABD'nin son nükleer termal roket motoru testleri, 50 yıldan daha uzun süre önce yapılmıştı.



Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
TT

Betelgeuse'in uzun "kalp atışlarının" gizemi çözülüyor mu?

Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)
Betelgeuse, süpernova patlaması yaşadığında muhtemelen gündüz vakti bile görülebilecek ancak bunun binlerce yıl daha yaşanması beklenmiyor (ALMA/ESO)

Bilim insanları, gökyüzündeki en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse'in yalnız olmayabileceğini öne sürdü. 

Orion Takımyıldızı'nda Dünya'dan 427 ışık yılı uzaktaki Betelgeuse, yeryüzüne en yakın kırmızı üstdev. 

Evrendeki en büyük hacme sahip bu yıldızların kütlesi, boyutuna oranla daha az oluyor. Betelgeuse de Güneş'in 700 katı büyüklüğe ve 15 katı kütleye sahip.

Dünya'dan görülebilen en parlak yıldızlar arasındaki Betelgeuse, gökbilimciler tarafından da epey detaylı bir şekilde inceleniyor. Ancak yeni bir araştırmaya göre çok önemli bir şey gözden kaçmış olabilir. 

Betelgeuse gibi yıldızlar, belirli periyotlar halinde şişip iniyor. Yıldızın çekirdeğindeki gazın ısınıp yüzeye çıkması ve ardından soğuyarak geri inmesi sonucu bu döngü yaşanıyor. 

Yapılan gözlemlerde Betelgeuse'in bu türden 400 günlük döngülere girdiği ve bu nedenle parlaklığının artıp azaldığı kaydediliyor. 

Ancak gökbilimciler Betelgeuse'in 2 bin 170 gün süren daha yavaş bir döngüde de parlaklığının artıp azaldığını gözlemliyor. 

Bilim insanları, uzun ikincil periyot (long secondary period / LSP) dedikleri bu ikinci döngünün sebebini saptayamıyor. 

Henüz hakem denetiminden geçmeyen ve ön baskı sunucusu arXiv'de yayımlanan araştırmaya göre, Güneş'in yaklaşık 1,7 katı kütleye sahip bir yıldız bu uzun periyoda yol açıyor olabilir. 

2019 sonu ila 2020 başında Betelgeuse'in parlaklığında ciddi bir düşüş yaşanmıştı. Bu olayı yıldızın ömrünün sonuna geldiği ve süpernova patlaması geçireceği şeklinde yorumlayanlar olmuştu. 

Fakat daha sonra araştırmacılar, çok yüksek ihtimalle Dünya'yla Betelgeuse arasına büyük bir toz bulutu girmesinin parlaklıktaki muazzam düşüşe yol açtığı sonucuna varmıştı.

Yeni çalışmayı yürüten ekip LSP'yi açıklayabilecek farklı senaryolar üzerinden çeşitli hesaplamalar yaptı. 

Hesaplamalar, başka bir yıldızın Betelgeuse'i çevreleyen toz bulutunun içinden geçmesinin 2 bin 170 günlük döngüyü açıklayabileceğine işaret ediyor.

Ekip, yoldaş yıldızın bu döngü içinde toz bulutunu kısa süreliğine dağıtarak Betelgeuse'in parlaklığını artırdığını öne sürüyor. 

Betelgeuse'in bir yoldaşı olabileceği ihtimali daha önce de ortaya atılmıştı. Ancak yeni araştırmayı yürüten ekip 2020'deki parlaklık düşüşünden sonraki gözlemlerin bu teoriyi güçlendirdiğini savunuyor. 

Bilim insanları ayrıca yıldızın çok uzun bir süre boyunca daha süpernova patlaması geçirmeyeceğini düşünüyor.

Araştırmacılar yoldaş yıldızın Güneş'in 1,7 katı kütleye sahip olduğunu tahmin ediyor ancak bir nötron yıldızı da olabilir. 

Bazı yıldızların süpernova patlamasından sonra kendi içine çökmesiyle oluşan nötron yıldızları çok daha yoğun oluyor. 

Yeni çalışmada öne sürülen teori Betelgeuse'le ilgili önemli bir soru işaretini giderme potansiyeli taşısa da doğrulanması için gözlem verilerine ihtiyaç var. 

Independent Türkçe, Live Science, EarthSky, Evrim Ağacı, arXiv