İran’da fırsatçı ‘Şah adayları’ patlaması yaşanıyor

Eski İran şahının destekçileri, geçen hafta Strazburg’daki Avrupa Parlamentosu Genel Merkezi önünde düzenlenen muhalefet gösterisine katıldıkları sırada onun ve oğlunun fotoğrafını elinde tutarken (AP)
Eski İran şahının destekçileri, geçen hafta Strazburg’daki Avrupa Parlamentosu Genel Merkezi önünde düzenlenen muhalefet gösterisine katıldıkları sırada onun ve oğlunun fotoğrafını elinde tutarken (AP)
TT

İran’da fırsatçı ‘Şah adayları’ patlaması yaşanıyor

Eski İran şahının destekçileri, geçen hafta Strazburg’daki Avrupa Parlamentosu Genel Merkezi önünde düzenlenen muhalefet gösterisine katıldıkları sırada onun ve oğlunun fotoğrafını elinde tutarken (AP)
Eski İran şahının destekçileri, geçen hafta Strazburg’daki Avrupa Parlamentosu Genel Merkezi önünde düzenlenen muhalefet gösterisine katıldıkları sırada onun ve oğlunun fotoğrafını elinde tutarken (AP)

Yetmişli yaşlarında bir adam bilinmeyen bir yerdeki ormanın ortasında, büyük Fars şairlerinden alıntılar yaparak ayağa kalktı. İranlılara kendisinin, Şehinşâh (Şahlar Şahı) ve İran İmparatoru Şah Abbas Selçuklu olduğunu duyurdu. Bu kişi ayrıca, Selçuklu hanedanından kalan son kişi ve İran Türklerinden olduğunu iddia ediyor.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre soyundan geldiğini iddia ettiği Selçuklu hanedanının 8 asırdan fazla bir süre önce yıkıldığı düşünülürse şahsın İran’ı yönetme iddiası komik görülebilir. Ancak performansıyla, kendilerini mevcut sisteme alternatif olarak sunmaya çalışan birçok kişi arasından sadece biri.
18’inci yüzyılda Safevilerin yıkılmasından sonra İran’ı yöneten hanedanlara bağlı olduğunu iddia eden insanlar var ve bazıları atalarının tahtını yeniden kazanmak için taht yarışına girmiş durumda.
İranlıların sosyal medyadaki ana meşguliyeti, yüzyıllar önce ülkelerini yöneten tarihi hanedanların soyundan gelenlerin haberlerini, şaşkınlıkları artıran taht hakkını iddia eden videoları veya hiciv paylaşımlarını takip etmek oldu.

Kaçar Hanedanı’nın mirasıyla ilgili çatışma
Babek Mirza Kaçar adlı bir kişi, Rıza Han Pehlevi tarafından devrilmeden önce 1794’ten 1925’e kadar ülkeyi yöneten Ahmed Şah Kaçar hanedanından geldiğini iddia etti.
Birkaç gün önce Türk kanalı Art TV Farsça yayınında, 2016 yılında yayınlanan ve Kaçar hanedanının torunlarından birinin İstanbul’da bulunduğunu iddia eden bir haberi hatırlattı. Babek Mirza’yı İran Kaçar hanedanının torunlarından olarak tanımlayan kişi, “Bu çalkantılı dönemde Türkiye ile İran arasındaki ilişkide bir yakınlaşma görüyorum. İran’dan geliyorum ve Türkçe konuşuyorum ve İranlıların yarısından fazlası Türkçeyi anlayabiliyor” dedi.
Twitter’da, Cenevre merkezli ve Kaçar hanedanının Oğullarını temsil ettiğini söyleyen Kaçar Derneği tarafından yayınlanan bildiri yayınlandı. Bildiride, Babek Mirza ile Kaçarların herhangi bir bağlantısı olmadığı bilgisi yer alıyor.
Dernek, “Kaçarların tahtını ve kraliyet tacını miras aldığını iddia eden Babek Mirza adlı bir kişinin iddiasını gördük. Dernek tarafından bilinmeyen bu kişi sosyal medya aracılığıyla siyasi faaliyetler yürütmeyi amaçlıyor” dedi.
Dernekten yapılan açıklamanın devamında, “Kaçar ailesi olarak İran halkının yanındayız. Kişisel çıkarlar elde etmek ve zor durumlardan yararlanmak için sahte kimlik edinmeye çalışan herkesi sınır dışı ediyoruz” denildi.

İran tımarhaneye döndü
İranlılar Babek Mirza’nın fotoğraflarını ve videolarını izlemekle meşgulken, Şehinşah ve İran imparatoru Şah Abbas Selçuklu olduğunu açıklayan yetmişli yaşlarındaki bir adamın videosu ortaya çıktı.
Ferid Han adlı bir Twitter kullanıcısı, “Babek Mirza Kaçar’dan sonra bir Selçuklu prensi ortaya çıktı. Selçuklu ailesinin reisi ve İran’da Şah rejiminin yeniden kurulmasının savunucusu Prens Abbas Selçuklu... Ülke tam bir tımarhaneye dönüştü” diye paylaşımda bulundu.
Bir başka Twitter kullanıcısı ise, “Prens Abbas Selçuklu, Şah rejimini yeniden kurmaya hazır olduklarını açıklayan Safevi, Afşar, Kaçar ve Balhavi hanedanlarından 4 aday ile yarışmaya hazır” paylaşımında bulundu.
Şerare adlı bir Twitter kullanıcısı ise, “Tarihi dönüş yarışında bir Selçuklu prensi belirdi. Diğer hanedanların prensleri acele etmeli çünkü dikkatsizlik pişmanlığa yol açar. Rıza Pehlevi, rakipleri arttığı için intihar etmeli” dedi.
Rıza Pehlevi, İran’daki İslam Cumhuriyeti rejimine bir alternatif ortaya koymak için babasının destekçilerini ve bazı ünlüleri etrafında toplamayı başaran eski İran Şahı'nın oğlu. Ancak Şah’ın oğlu, Kürtler, Araplar, Türkler ve Beluc gibi Pers olmayan halklar arasından geniş bir kesimin muhalefetiyle karşı karşıya.
Yeni fenomen, İran makamlarının ölüm cezasını genişletmek ve 4 göstericiyi infaz etmek de dahil olmak üzere protestoları bastırmaya çalışmasıyla ortaya çıkıyor.
Son günlerde, İslam dünyasını yönetmek için Osmanlılarla rekabet etmeye çalışan Safevi yönetiminin mevcut rejimine benzeyen videolar yayınlamak moda haline geldi.
1030’lu yıllarda Tuğrul Bey tarafından kurulan Büyük Selçuklular, İran topraklarına çoğunlukla hükmettiği için Türk-İran kültürünü bünyesinde barındırıyordu. İran’a sırasıyla Safevî (1501-1736), Afşar (1736-1802), Zend (1750-1794), Kaçar (1789-1925) ve Pehlevi (1925-1979) hanedanlıkları hükmetti. 1979’da yaşanan devrim ile saltanat sistemi yerini Velayet-i Fakih ideolojisi çerçevesinde Şii din adamları oligarşisine bıraktı.   



Deyrizor kırsalında meydana gelen maden patlamasında iki SDG’li öldü

Suriye'deki SDG üyeleri (AFP)
Suriye'deki SDG üyeleri (AFP)
TT

Deyrizor kırsalında meydana gelen maden patlamasında iki SDG’li öldü

Suriye'deki SDG üyeleri (AFP)
Suriye'deki SDG üyeleri (AFP)

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından dün akşam yapılan açıklamada Suriye'nin doğusundaki Deyrizor kırsalında DEAŞ tarafından yerleştirilen bir mayının patlaması sonucu iki SDG üyesinin öldüğünü duyurdu.

Açıklamada Deyrizor'un doğu kırsalındaki el-Kesra bölgesinde meydana gelen saldırının, SDG’ye ait bir aracın hedef aldığı ve üç SDG üyesinin de yaralandığı belirtildi.

SDG, ‘bu hain saldırının sorumluları olan terörist hücrelerini bulmak için’ patlama bölgesinde kapsamlı tarama operasyonları başlattığını açıkladı.

SDG, Suriye'nin kuzey ve doğusunun büyük bir bölümünü kontrol altında tutuyor ve DEAŞ'e karşı mücadelede ABD ile iş birliği yapıyor.


Berri: İsrail ile müzakere önerisi reddedildi

Cumhurbaşkanı Joseph Avn, dün sabah Meclis Başkanı Nebih Berri'yi ağırladı (Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Joseph Avn, dün sabah Meclis Başkanı Nebih Berri'yi ağırladı (Cumhurbaşkanlığı)
TT

Berri: İsrail ile müzakere önerisi reddedildi

Cumhurbaşkanı Joseph Avn, dün sabah Meclis Başkanı Nebih Berri'yi ağırladı (Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Joseph Avn, dün sabah Meclis Başkanı Nebih Berri'yi ağırladı (Cumhurbaşkanlığı)

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Lübnan ile İsrail arasında önerilen müzakere sürecinin, Tel Aviv'in bu konuyla ilgili ABD'nin önerisine yanıt vermeyi reddetmesi nedeniyle çöktüğünü söyledi. Berri, şu anda mevcut tek yolun, ilgili ülkelerin temsilcilerinin dahil olduğu, geçtiğimiz kasım ayında Lübnan topraklarındaki savaşı sona erdiren anlaşmayı destekleyen ‘mekanizma’ olduğunu açıkladı.

Berri, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Thomas Barrack'ın Lübnan'a, İsrail'in, operasyonlarının iki ay süreyle durdurulmasıyla başlayıp işgal altındaki Lübnan topraklarından çekilmesi ve sınırların belirlenmesi ve güvenlik düzenlemelerinin oluşturulmasıyla sona erecek bir müzakere sürecini başlatma önerisini reddettiğini bildirdiğini açıkladı.

Barrack, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda şunları söyledi:

“Şimdi Lübnan'ın Hizbullah'ın silahları konusunda harekete geçme zamanı. Beyrut silahsızlanma konusunda tereddüt etmeye devam ederse, İsrail tek taraflı olarak harekete geçebilir ve sonuçları vahim olabilir.”


ABD'den Gazze ateşkes anlaşmasına destek misyonu

Dün İsrail’in Gazze şehrine düzenlediği saldırıda öldürülen yakınlarının cenazesinde yas tutan Filistinli kadınlar (DPA)
Dün İsrail’in Gazze şehrine düzenlediği saldırıda öldürülen yakınlarının cenazesinde yas tutan Filistinli kadınlar (DPA)
TT

ABD'den Gazze ateşkes anlaşmasına destek misyonu

Dün İsrail’in Gazze şehrine düzenlediği saldırıda öldürülen yakınlarının cenazesinde yas tutan Filistinli kadınlar (DPA)
Dün İsrail’in Gazze şehrine düzenlediği saldırıda öldürülen yakınlarının cenazesinde yas tutan Filistinli kadınlar (DPA)

ABD yönetimi dün bölgedeki varlığını artırarak, Filistinliler ve İsrail askerlerinin ölümüne yol açan ihlallerin ardından Hamas ve İsrail'in birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçlamalarından sonra Gazze'deki ateşkes anlaşmasını desteklemek üzere temsilcilerini bölgeye gönderdi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcileri Steve Witkoff ve Jared Kushner dün İsrail'i ziyaret ederek Başbakan Binyamin Netanyahu ile görüştü. Öte yandan Netanyahu bugün İsrail'de ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ile görüşeceğini açıkladı.

Hamas heyeti, Mısırlı ve Katarlı yetkililerle ‘İsrail'in ihlalleri’ konusunda görüşmelere başladı ve ‘anlaşmanın ikinci aşamasının başlaması ve yardımların artırılması’ konularını da ele aldı.

Bu arada, İsrail parlamentosu Knesset kış oturumlarının açılışını yaptı. İsyanlar ve bazı Knesset üyelerinin ihracıyla çalkantılı bir açılış olurken Netanyahu, yürüttüğü savaşlar sırasında elde ettiği ‘başarıları’ anlattı ve muhaliflerini eleştirdi. Muhalefet lideri Yair Lapid ise İsrail'in ‘tarihindeki en ciddi krizle’ karşı karşıya olduğunu söyledi.

Öte yandan, Knesset tarafından yayınlanan verilere göre 2020 ile 2024 yılları arasında uzun süreli göç eden İsraillilerin sayısı İsrail'e geri dönenlerin sayısından daha fazla oldu. Knesset Göçmen Kabul Komitesi Başkanı Gilad Kariv, bu durumu ‘sadece göç değil, bir tsunami’ olarak nitelendirdi.