Araştırma: Sağlıklı yaşam tarzı hafıza kaybını yavaşlatıyor

Araştırma: Sağlıklı yaşam tarzı hafıza kaybını yavaşlatıyor
TT

Araştırma: Sağlıklı yaşam tarzı hafıza kaybını yavaşlatıyor

Araştırma: Sağlıklı yaşam tarzı hafıza kaybını yavaşlatıyor

Çin'de yaşlılar üzerinde 10 yıl süren araştırmada, sağlıklı yaşam tarzının, Alzheimer için riskli gen taşıyan insanlarda dahi hafıza kaybını yavaşlattığı ortaya çıktı.
CGTN'de yer alan habere göre, Çin Ulusal Ruh ve Sinir Hastalıkları Merkezi ve diğer sağlık bilimleri enstitülerinden araştırmacılar, normal bilişsel yeteneklere sahip en az 60 yaşındaki ve yüzde 49'u kadın olan 29 bin kişiyi 10 yıl boyunca izledi.
Katılımcılar, Çin'in coğrafi özelliklerini, kentleşme derecesini, ekonomik durumunu, beslenme düzenlerini, kültürel ve sosyal farklılıklarını temsil eden 12 ilden seçildi.
2009'da araştırmanın başlangıcında katılımcılar çeşitli hafıza fonksiyonları ve Alzheimer testlerine tabi tutuldu. Testlerde katılımcıların yaklaşık yüzde 20'sinin Alzheimer risk genini taşıdığı görüldü.
2012, 2014, 2016 ve 2019 yıllarında değerlendirmeye tabi tutulan katılımcılar, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel egzersiz, aktif sosyal ilişkiler, aktif bilişsel aktivite, sigara içmeme ve asla alkol kullanmamanın içinde olduğu 6 sağlıklı yaşam tarzı faktörü çerçevesinde analiz edildi.
10 yıllık takip içerisinde 7 bin 164 katılımcı öldü ve 3 bin 567 kişi ise çeşitli nedenlerle araştırmadan ayrıldı.
Araştırmada, uygun ve ortalama yaşam tarzlarına sahip katılımcıların, Alzheimer risk geni taşıyıcıları olsalar bile, olumsuz yaşam tarzlarına sahip katılımcılara kıyasla daha yavaş hafıza kaybı yaşadığı görüldü.

Sağlıklı beslenme hafıza kaybını yavaşlatıyor
Hafıza üzerinde en olumlu etkisi olan faktörün sağlıklı beslenme olduğu belirtildi.
Ayrıca, aktif bilişsel aktivite, düzenli fiziksel egzersiz, aktif sosyal ilişki, sigara içmeme ve hiç alkol almamanın sırayla hafıza üzerinde olumlu etkide bulunduğu ortaya çıktı.
Araştırma "British Medical Journal" adlı dergide yayınlandı.



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe