Afganistan'ın başkenti Kabil'de yoğun kar yağışı etkili oldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Afganistan'ın başkenti Kabil'de yoğun kar yağışı etkili oldu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Afganistan genelinde son haftalarda ağır kış şartları etkili olurken başkent Kabil'e mevsimin en yoğun karı düştü.
Afganistan Meteoroloji Kurumu, Kabil başta olmak üzere birçok vilayette yoğun kar yağışının iki gün boyunca sürmesini beklediklerini duyurdu.
Afgan halkı son yılların en şiddetli kış şartlarını yaşıyor. Kimi günler hava sıcaklığı başkent Kabil'de geceleri sıfırın altında 10'u, kimi bölgelerde de sıfırın altında 30'u görüyor.
Yaklaşık 3 haftadır özellikle iç ve kuzey bölgelerde etkisini gösteren kar yağışları şiddetini artırırken Kabil'de de bu yıl en yoğun kar yağışı etkili oldu.
Şehirde kar yağışı akşam saatlerine kadar devam ederken özellikle park, bahçe ve evlerin çatılarında kar kalınlığı 15-20 santimetreye kadar yükseldi.
Sabah saatlerinden itibaren, Kabil Belediyesine bağlı ekipler kar temizleme çalışmalarına başlarken birçok şehir sakini de evlerinin çatılarındaki karları küreklerle temizlemeye koyuldu.
Özellikle şehir merkezinde yüksek konumda bulunan ve binlerce ağacı barındıran Vezir Ekber Han tepesi ile park, bahçe çeşitli bölgelerde kartpostallık görüntüler oluştu.
Şehrin çeşitli bölgelerinde Kabil sakinleri ve çocuklar, kar üzerinde kayıp kar topu oynayarak ve kardan adam yapıp fotoğraf çektirerek eğlendi.
Çevre vilayetlerden Kabil'e açılan bazı yollar da şiddetli kar yapışı nedeniyle ulaşıma kapanırken ekipler yolları yeniden trafiğe açmak için çalışma başlattı.

Dondurucu soğuklar can alıyor
AA muhabirine konuşan Taliban geçici hükümetinin Doğal Afetlerden Sorumlu Devlet Bakanlığı Sözcüsü Şafiullah Rahimi, ülke genelinde ağırlaşan kış şartları nedeniyle en az 170 kişinin donarak yaşamını yitirdiğini ifade etmişti.
Şu ana kadar ancak 30 binden fazla kişiye insani yardım ulaştırabildiklerini kaydeden Rahimi, ülke genelinde özellikle iç kesimlere ulaşım zorluğu yaşandığını, uluslararası toplumun yardım sağlamasının son derece önemli olduğunu vurgulamıştı.

Hava şartları insani krizi derinleştiriyor
Olumsuz hava koşulları nedeniyle özellikle kırsalda birçok bölgeye erişim zorluğu yaşanıyor.
Afganistan'da, ekonomik kriz yüzünden kış mevsiminde odun ve kömür alamayan dar gelirli büyük bir kesim bulunuyor.
Ayrıca, kırsalda resmi kayıt tutma konusundaki eksiklik de benzeri can kayıplarının sayısının daha yüksek olması ihtimalini artırıyor.
Özellikle kış mevsiminde ulaşım zorlukları, insani yardım kuruluşlarının muhtaç ailelere yardım götürmesini güçleştiriyor.
Birleşmiş Milletler verilerine göre, ülke nüfusunun neredeyse 3'te 2'sini oluşturan 28 milyon kişinin acil yardıma ihtiyacı bulunuyor.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.