Yemen Kampları Yürütme Birimi Başkanı Sadani, Şarku’l Avsat’a konuştu: Yerinden edilenlerin üçte ikisini ağırlıyoruz

BM, Hacca vilayetindeki yerinden edilen Yemenlilere gıda yardımını sürdürüyor. (AFP)
BM, Hacca vilayetindeki yerinden edilen Yemenlilere gıda yardımını sürdürüyor. (AFP)
TT

Yemen Kampları Yürütme Birimi Başkanı Sadani, Şarku’l Avsat’a konuştu: Yerinden edilenlerin üçte ikisini ağırlıyoruz

BM, Hacca vilayetindeki yerinden edilen Yemenlilere gıda yardımını sürdürüyor. (AFP)
BM, Hacca vilayetindeki yerinden edilen Yemenlilere gıda yardımını sürdürüyor. (AFP)

Yemen hükümetinin, kontrolü altındaki bölgelerde ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin üçte ikisine ev sahipliği yaptığı bildirildi.
Yemen Hükümeti'ne bağlı, yerinden edilmiş kişiler oluşturulan Yemen Kampları Yürütme Birimi Başkanı Necip es-Sadani, yeni çalışmaların hükümetin kontrolü alanlardaki bölgelerde üç milyonu aşkın yerinden edilmiş insanı barındırdığını ortaya koyduğunu söyledi. Sadani yerinden edilenlerin üte ikisini ağırladıklarını belrttiği açıklamasında bu sayının yaklaşık dört buçuk milyon olarak tahmin edilen ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin sayısının yüzde 65 ila 70'ne denk geldiğine dikkat çekti.
Şarku’l Avsat’a konuşan Sadani şu ifadeleri kullandı:
“Maalesef, Birleşmiş Milletler istatistiklerdeki bu verileri ters yönden değerlendiriyor. Yani Husiler tarafından kontrol edilen bölgelerde yerinden edilenlerin üçte ikisinin barındığını kabul ediyor. Yardımın çoğu Husi darbecilerin kontrolündeki bölgelere gittiğinden, bu durum dağıtılan yardım miktarına da yansıyor.”
Sadani açıklamasında, BM’nin gerçekçi saha araştırmalarından elde edilen verileri kabul etmediğini vurguladı.
Yürütme Birimi, yerinden edilmiş ailelerin insani ihtiyaçlarına ilişkin raporunu yayınladı. Raporda,  Aden, Lahic, Taiz, el Cevf, Şebve, Hadramut, Hudeyde gibi 105 ilçeden 646 kamp ve 927 nüfuz merkezine dağılmış yaklaşık üç milyon yerinden edilmiş insan olduğu ortaya koyuldu.
Raporda yerinden edilmiş kişilerin ihtiyaçları arasında barınak, gıda dışı ihtiyaçlar, su ve sanitasyon ihtiyaçları, sağlık ihtiyaçları, eğitim ve korunma ihtiyaçları gösterildi.
Raporda, kurtarılan vilayetlerdeki yerinden edilmiş kişilerin sayısının 486 bin 572 aile ve 3 milyon 78 bin 336 kişi olduğu, bunların 483 bin 330'u kamplarda ve 2 milyon 604 bin 6'sının ise evlerde olduğu aktarıldı. Marib vilayetinin yüzde 73,67 oranıyla 2 milyon 274 bin 453 kişiyle yerinden edilmişlere ev sahipliği yapmada ilk sırada yer aldığı kaydedildi.
Yerinden Edilmiş Kişiler Yönetim Birimi'nin raporu, kamplarda geçimleri çocuklara bağlı ailelerin sayısının 50 bin 86 olduğunu ve bunun kamplardaki toplam ailelerin yüzde 63'üne tekabül ettiği bildirildi. Bu ailelerin toplamda 646 kamptan 309’una dağıtıldığı, ayrıca kamplardaki okullarda 39 bin 493 öğrenci bulundu bilgi paylaşıldı.
Raporda ayrıca  başta çocuklar ve kadınlar olmak üzere yerinden edilmiş ailelere yardım edecek bir mekanizma oluşturulması çağrısı yapıldı.
Kiralık evlerde yaşayan yerinden edilmiş ailelere mali yardım sağlamayı amaçlayan özel bir mekanizma oluşturmanın önemi vurgulanan raporda, 143 bin 14 ailenin ev sahibi, 236 bin 290 ailenin ise kiracı olduğu aktarıldı. Ayrıca geçici ve acil durum yerleşim yerlerinde yaşayan 26 bin 510 aileye geçici sığınak sağlanması ihtiyacına değinildi.
Yürütme Birimi, yerinden edilmiş kişilerin bulunduğu bölgelerdeki hastanelerin ve sağlık merkezlerinin rehabilitasyonu çağrısında bulunarak Sağlık Bakanlığı ve ilgili makamlar aracılığıyla bulaşıcı hastalıkların kaynaklarını ortadan kaldırmak için çalışmalarını yürütebildiği hizmetlerin verilmesinin önemine dikkat çekti. 597 kampta sabit bir klinik olmadığı belirtilen raporda, 17 bin 833 kişinin bulaşıcı hastalıklardan mustarip olduğu açıklandı.
Yerinden Edilmiş Kişilerin Kampları Yönetimi İcra Birimi, insani planlama, müdahalelerin belirlenmesi ve değerlendirilmesinde Yürütme Birimi dahil olmak üzere resmi devlet kurumlarının rehabilite edilmesi ve yardım edilmesi gerektiğini bildirdi. Ayrıca bu projeler tarafından sağlanan hizmetlerin sürekliliğini sağlamak ve ev sahibi topluluk arasında herhangi bir gerilim olmamasını sağlayacak şekilde, evlerde ve kamplarda yerinden edilmiş kişilere sağlanan yardımın birleştirilmesi çağrısında bulundu.



Gazze ateşkesi: Arabulucuların çıkmazı aşmak için seçenekleri neler?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucuların çıkmazı aşmak için seçenekleri neler?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)

Hamas'ın 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmanın imzalanması önceliğinde ısrar etmesi ve geçici ateşkes önerisini göz ardı etmesinden sonra Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının tekrar başlaması yeni bir krizle karşı karşıya.

Özellikle İsrail'in gerilimi artırması ve ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki ay bölgeye yapacağı ziyaretin yaklaşması nedeniyle ateşkes anlaşmasını kabul etmeye kapıyı kapatmayan Hamas, daha önce Doha'da liderleriyle görüşen ABD Başkanı Donald Trump'ın rehine işlerinden sorumlu özel temsilcisi Adam Boehler'e kapsamlı bir anlaşmanın imzalanması konusunda pozisyonlarının aynı olduğunu bildirdi. Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar bu durumu, Filistin hareketinin manevraları ile Binyamin Netanyahu hükümetinin gerilimi artırması arasında çok zor ‘parmak ısırma’ aşamasının tanımı olarak görüyor.

Uzmanlar arabulucuların rolü konusunda, kapsamlı bir anlaşmaya varmaya ya da iki tarafı yeniden yakınlaştırmaya çalışmak ile Hamas'ın hafta ortasında İsrailli muadile sunulmadan önce prensipte kabul ettiği son Mısır önerisine göre, ABD'nin ve muhtemelen Türkiye'nin desteği ve garantisiyle kapsamlı bir anlaşmaya yol açacak kısmi ateşkesi kabul etmeleri için iki tarafa baskı yapmak arasında bölünmüş durumda.

Alternatif bir öneri sunan Hamas'ın Gazze'deki lideri Halil el-Hayye, perşembe akşamı televizyonda yaptığı konuşmada, ‘hareketin, İsrail'in bölgeden çekilmesini garanti altına alan ve Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdiren bir anlaşma çerçevesinde, tüm esirlerin İsrail tarafından alıkonulan mutabık kalınan sayıda Filistinliyle takas edilmesini öngören bir anlaşmayı derhal müzakere etmeye hazır olduğunu’ söyledi. El-Hayye, “Tüm esirlerin ve işgal tarafından tutulan mutabık kalınan sayıda mahkûmun serbest bırakılmasını içeren kapsamlı bir paket üzerinde müzakerelere derhal başlamaya hazır olduğumuzu yineliyoruz. Bunun karşılığında işgal, halkımıza karşı yürüttüğü savaşı tamamen durdurmalı ve Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmelidir” ifadelerini kullandı.

El-Hayye sözlerini şöyle sürdürdü: “Kısmi anlaşmalar Netanyahu ve hükümeti tarafından, bedeli tüm esirlerin feda edilmesi olsa bile, imha ve açlık savaşının sürdürülmesine dayalı siyasi gündemine bir kılıf olarak kullanılıyor. Biz bu politikanın bir parçası olmayacağız.”

El-Hayye, ABD Özel Temsilcisi Adam Boehler'in esir dosyası ve savaşın birlikte sona erdirilmesi yönündeki tutumunu memnuniyetle karşılayarak, bunun, ‘hareketin kapsamlı bir anlaşmaya varılması yönündeki tutumuyla kesiştiğini’ söyledi. Diğer yandan, ‘Hamas'ın bizim şartlarımıza uygun bir şey sunması halinde bu teklife sıcak baktıklarını’ belirten Boehler, esirler konusunda kapsamlı bir anlaşmaya varılması ihtimalinin her zaman mevcut olduğunu ifade etti.

erlerinden edilmiş Gazzeli kadın ve çocuklar, eşyalarıyla birlikte bir kamyonetin arkasında seyahat ediyorlar. (AFP)Yerlerinden edilmiş Gazzeli kadın ve çocuklar, eşyalarıyla birlikte bir kamyonetin arkasında seyahat ediyorlar. (AFP)

CNN, ismi açıklanmayan bir Hamas liderinin pazartesi günü “Kahire'den gelen İsrail teklifini reddediyoruz ve kapsamlı bir anlaşma istiyoruz” dediğini aktardı.

Maariv gazetesi tarafından dün yayınlanan yeni bir ankete göre İsraillilerin yüzde 62'si çatışmaların durdurulması ve Gazze Şeridi'nden çekilme karşılığında tüm esirlerin bir kerede serbest bırakılacağı bir anlaşmaya destek verirken, yüzde 21'i buna karşı çıktı, yüzde 17'si ise fikrini belirtmedi.

Hamas'ın tutumunun ardından dün İsrailli bir güvenlik kaynağı, ‘İsrail'in Gazze Şeridi üzerindeki askeri baskıyı yoğunlaştıracağını, bu reddin Hamas'a ve üst düzey yetkililerine zarar vereceğini, havadan, denizden ve karadan askeri baskının artacağını’ söyledi. Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dün X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “Hamas'a cehennemin kapılarını açmanın ve Gazze Şeridi'ni tamamen işgal edene kadar çatışmaları yoğunlaştırmanın zamanı geldi” dedi.

Mısırlı askeri uzman Tümgeneral Semir Ferec, “Hamas'ın nihai çözüme adım adım değil, bir kezde ulaşılmasını istediğini ve bu isteğin ABD'nin arzusuyla uyumlu olduğunu” belirterek, bunun Trump'ın Ortadoğu ziyareti öncesinde Amerikan baskısıyla karşılaşabilecek olan Binyamin Netanyahu'nun arzusuyla çeliştiğine işaret etti.

Beyt Lahiya'da İsrail saldırısında öldürülen akrabaları için ağlayan Filistinli bir kadın (AFP)Beyt Lahiya'da İsrail saldırısında öldürülen akrabaları için ağlayan Filistinli bir kadın (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, askıdaki ateşkesin ‘parmak ısırma’ aşamasında olduğuna inanıyor. Özellikle de Beyaz Saray'daki toplantıda Trump'ın talimatıyla bu ayın sonuna kadar mühleti olduğunun farkına varan Netanyahu'nun büyük tırmanışıyla birlikte bu çok zor bir aşama. İsrail medyasına sızan bilgilere göre Hamas da bunun farkında ve bu nedenle İsrail Başbakanı üzerindeki baskıyı arttırmayı reddediyor.

Er-Rakab, İsrail'in önerisinin Netanyahu tarafından reddedilmek üzere sunulduğunu, özellikle de çekilmeden ya da esirlerin serbest bırakılmasının anahtarlarından bahsetmemesi gibi birçok kusuru olduğunu ve Hamas'ın ‘kapsamlı bir anlaşma’ çağrısında bulunan yanıtının Washington'dan gelen önceki açıklamalarla örtüştüğü için İsrail içinde geniş kabul gördüğünü belirtti.

Başta Kahire ve Doha olmak üzere arabulucular Hamas'ın pozisyonu hakkında yorum yapmadı. Ancak Halil el-Hayye'nin kapsamlı bir anlaşmaya bağlı kalınması yönündeki konuşmasından önce Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani perşembe günü Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, “Filistin halkının acılarını sona erdirecek bir anlaşmaya varmak için görüşleri yakınlaştırmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

İsrail'in Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde bir konuta düzenlediği saldırının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinli arama kurtarma görevlileri (AFP)İsrail'in Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde bir konuta düzenlediği saldırının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinli arama kurtarma görevlileri (AFP)

Er-Rakab, Mısır ve Katar'ın Hamas'ın ‘kapsamlı bir anlaşma’ talebini dikkate almaksızın kısmi bir ateşkese varmak ve uzlaşmaya yönelik yaklaşımlar oluşturmak için agresif bir şekilde hareket edeceğine inanıyor. Hamas, Mısır'ın kalıcı bir ateşkesin önünü açan son kısmi önerisini kabul etmeye istekli. İsrail hafta ortasında, hareketin silahsızlandırılmasını da içeren bir teklifle karşılık verdi, ancak bu teklif reddedildi.

Mısır ve Katar krizi çözüp görüşleri yakınlaştırana kadar Washington'un önemli bir adım atmayacağına inanan Ferec, ABD'nin Hamas'a garanti vermesi koşuluyla Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde özel bir baskıyla ABD müdahalesinin belirleyici olacağına inanıyor.

Ferec'e göre arabulucuların ‘kapsamlı anlaşmanın’ tamamlanması, ABD taahhüdü ve pratikte savaş öncesiyle aynı olmayan silahsızlanmanın reddinin nasıl aşılacağına dair anlayışlar dışında bir seçeneği yok.