عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Kurtzer: Biden, Filistin topraklarının korkunç ilhakına karşı harekete geçmeli

Bush döneminde görev yapan büyükelçi, "Netanyahu hükümetinde herkes Filistinlilerle barış istemiyor" dedi

Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)
Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)
TT
TT

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Kurtzer: Biden, Filistin topraklarının korkunç ilhakına karşı harekete geçmeli

Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)
Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Daniel Kurtzer, Batı Şeria'daki hukuksuz yerleşim faaliyetlerinin önlenmesi için Başkan Joe Biden'a çağrı yaptı.
Kurtzer, ABD'deki Amerikan Yahudi Demokratlar Konseyi'nde (Jewish Democratic Council of America -JDCA) cuma günü yaptığı konuşmada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Filistin topraklarını "korkunç şekilde ilhak ettiğini" söyledi.
ABD'nin 43. Başkanı George W. Bush yönetiminde 2001-2005'te İsrail Büyükelçisi olarak görev yapan Kurtzer, 12 Şubat'ta Netanyahu'nun Batı Şeria'daki 9 yere daha yerleşim izni vermesini eleştirdi. 
Radikal sağcı İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotriç, söz konusu bölgelerde 10 bin yeni yerleşim yeri inşa edileceğini bildirmişti.
74 yaşındaki eski büyükelçi, bu hamleyle Netanyahu'nun Filistinlilerle yürütülen barış sürecine zarar verdiği gibi, 2004'te Bush'a gönderdiği mektuptaki taahhütlerini de ihlal ettiğini savunarak, şunları söyledi: 
"Bu, İsrail hükümetinin 2004'te Bush yönetimine yazılı olarak verdiği taahhütlerin ciddi bir ihlali. İsrail, yasadışı yerleşim yerlerinin ortadan kaldırılacağını söylemişti."
ABD'deki Demokrat Yahudilerin 2017'de kurduğu JDCA'daki konuşmasında Kurtzer, Biden'a bu yazılı taahhüdü Tel Aviv hükümetine hatırlatması çağrısında da bulundu.
Kurtzer, "Eğer İsrail orada istediği gibi inşaat yaparsa, Batı Şeria'yı ortadan ikiye bölecek" dedi.
Netanyahu'nun kabinesindeki bazı bakanların Filistinlilerle barış yapılmasını istemediğini de savunan Kurtzer, Washington'ı harekete geçmeye çağırdı: 
"İsrail herhangi bir barış süreciyle hâlâ ilgileniyorsa, attığı bazı adımları durdurmak zorunda kalacak; yapmadığı bazı şeyleri yapmaya başlamak zorunda olacak. ABD'nin de kendi kararlılığını göstermesi ve İsrail'e bu yönde tavsiyelerde bulunması gerekecek."

ABD baskısıyla geri adım
İsrail'in Batı Şeria'daki 9 bölgede yeni yerleşimlere izin vermesi ABD ve Filistin'den tepki toplamıştı.
Ancak Tel Aviv yönetimi, Washington'ın da baskısıyla Batı Şeria'daki yeni yerleşim yerlerinin inşaatını pazartesi günü geçici olarak durdurmuştu. Fakat söz konusu 9 bölgedeki inşaat faaliyetlerinin devam edeceği bildirilmişti.

Smotriç'in yetkileri artırıldı
Öte yandan Netanyahu dünkü açıklamasında, Savunmadan Sorumlu Devlet Bakanı olarak da görev yapan Smotriç'in, Batı Şeria'daki yerleşimlerin denetimiyle ilgili yetkilerinin artırıldığını duyurdu. 
Açıklamada, işgal altındaki Filistin topraklarında bürokratik işlemleri denetleyen Sivil İdare ve Filistin Topraklarındaki Hükümet Faaliyetlerini Koordinasyon Birimi'nin, Dini Siyonizm Partisi'nin lideri Smotriç ve Savunma Bakanı Yoav Gallant arasında paylaştırılacağı belirtildi.
Ülkenin önde gelen haber sitelerinden Times of Israel, Smotriç'in Sivil İdare'ye atayacağı bir yetkili aracılığıyla Filistinlilerin inşaatlarını engelleyebileceğini de aktardı. 

Yasadışı Yahudi yerleşimleri
İsrailli sivil toplum kuruluşu Peace Now'ın (Şimdi Barış) verilerine göre, 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan bu yana İsrail, işgal ettiği Doğu Kudüs ve Batı Şeria'da yaklaşık 600 bin İsraillinin yaşadığı 140 yerleşim yeri kurdu.
Uluslararası hukuka göre İsrail'in işgal altındaki topraklarda kurduğu tüm yerleşim birimleri yasadışı. Ancak Tel Aviv yönetimi bunu reddediyor.

Independent Türkçe, Guardian, Common Dreams, Times of Israel

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.

ARAP DÜNYASI

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.

ARAP DÜNYASI

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.