İran’ın Husilere üç ay içerisinde gönderdiği yedinci silah sevkiyatı önlendi

İngiliz askerleri silah sevkiyatına Umman Körfezi'nde müdahale etti. (İngiliz Donanması)
İngiliz askerleri silah sevkiyatına Umman Körfezi'nde müdahale etti. (İngiliz Donanması)
TT

İran’ın Husilere üç ay içerisinde gönderdiği yedinci silah sevkiyatı önlendi

İngiliz askerleri silah sevkiyatına Umman Körfezi'nde müdahale etti. (İngiliz Donanması)
İngiliz askerleri silah sevkiyatına Umman Körfezi'nde müdahale etti. (İngiliz Donanması)

İngiltere ve ABD donanmaları dün, İran'ın Husilere üç ay içerisinde gönderdiği yedinci silah sevkiyatının Umman Körfezi'nde durdurulduğunu bildirdi. Bir teknede ele geçirilen sevkiyatta güdümlü tanksavar füzeleri ve orta menzilli balistik füzeler bulunduğu kaydedildi.
İngiltere Savunma Bakanlığı, 23 Şubat’ta Umman Körfezi'ndeki uluslararası sularda seyreden bir kaçakçılık teknesi aracılığıyla yapılmaya çalışılan yeni sevkiyatın durdurulduğunu ve içindekilere el konduğunu duyurdu. ABD istihbaratına ait gözetleme ve keşif özellikli insansız hava aracının gece yarısı İran'dan yüksek hızla güneye doğru seyreden tekneyi tespit ettiği, ardından İngiliz helikopterinin tekneyi takibe aldığı bildirildi.
Bakanlık, teknenin Kraliyet Donanması'nın yaptığı çağrının ardından İran karasularına açılmaya çalıştığını ancak Kraliyet Deniz Piyadeleri tarafından durdurulup içerisindekilere el konulduğunu aktardı.
İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace şu açıklamada bulundu:
“HMS Lancaster firkateyninin silahlara el koyması, Kraliyet Donanması'nın Körfez bölgesindeki rolünü ortaya koyuyor. Uluslararası hukuku destekleme, dünya çapında barışı ve güvenliği tehdit eden faaliyetleri ele alma taahhüdümüzün altını çiziyor.”
İngiltere Savunma Bakanlığı, olaydan Birleşmiş Milletler'i haberdar ettiğini bildirdi.
ABD Donanması, Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) ve Bahreyn merkezli 5. Filo tarafından yayınlanan bir bildiride, İngiliz Kraliyet Donanması tarafından 23 Şubat'ta gerçekleştirilen operasyona hava istihbarat desteği, gözetleme ve keşif sağlandığını kaydedildi.
Açıklamada, ABD ve İngiliz donanmalarının koordineli çabalarının, Kraliyet Donanması’na ait HMS Lancaster (F229) firkateyninin İran'dan yola çıkan bir tekneden tanksavar güdümlü füzeleri ve füze bileşenlerini ele geçirmesiyle sonuçlandığı belirtildi.
İngiliz kuvvetleri, Rus yapımı Kornet tanksavar güdümlü füzelerinin İran yapımı kopyası olan Dehlavieh tanksavar güdümlü füzelerinin ve orta menzilli balistik füze unsurlarının ele geçirildiğini açıkladı.
ABD Donanması Merkez Komutanlığı ve 5. Filo Komutanı Koramiral Brad Cooper, “Bölgesel deniz güvenliği ve istikrarını tehdit eden her türlü istikrarsızlaştırıcı faaliyetin takibi için ortaklarımızla birlikte çalışmaya devam edeceğiz” dedi.
ABD'nin açıklamasına göre sevkiyat, Yemen'in yasa dışı yollardan silah kaçırmak için kullandığı rota üzerinde durduruldu. Yemen'deki Husilere doğrudan veya dolaylı silah tedariki, satışı veya transferi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 2216 sayılı kararını ve uluslararası hukuku ihlal ediyor.
ABD ve İngiliz donanmalarının yasa dışı sevkiyat akışını durdurmak için düzenli olarak ortak deniz güvenlik operasyonları yürüttüğüne dikkat çeken ABD, ortak çabalar neticesinde Kraliyet Donanması'nın karadan havaya füzeleri ve seyir füzesi unsurlarını ele geçirdiğini bildirdi.
ABD Donanması, geçtiğimiz üç ay içerisinde bu yönde yedi farklı operasyon düzenlendiğini, 5 binden fazla silah, 1,6 milyon mermi, 7 bin füze fitili, roket güdümlü el bombalarını fırlatmak için kullanılan 2 bin 100 kilogram yakıt ve 30 tanksavar silahının ele geçirildiğini duyurdu. Güdümlü füzeler, orta menzilli balistik füze bileşenleri, ayrıca yasa dışı uyuşturucuların 80 milyon dolar değerinde olduğu tahmininde bulunuldu.
Fransız donanması özel kuvvetleri de şubat ayı başlarında Amerikalı ve İngiliz mevkidaşları ile birlikte İran silahlarının Yemen'deki Husi milislere sevkiyatı ile mücadele hattına girmişti. Söz konusu dönemde İran'dan Husi milislerine doğru yola çıktığı tahmin edilen silah ve mühimmat yüklü bir tekneye el konduğu duyurulmuştu.
The Wall Street Journal’ın aktardığına göre süreci yakından takip eden kaynaklar, operasyonu Tahran'ı kontrol altına alma yönündeki çabalar kapsamında nitelendirdi.
Fransız ordusu yetkililerinden alıntı yapan The Wall Street Journal, 15 Ocak'ta bir Fransız savaş gemisinin Yemen kıyılarında şüpheli bir kaçakçılık gemisini durdurduğunu aktardı. Özel eğitimli Fransız ekibinin teknede en az üç bin saldırı tüfeği, 500 bin mermi ve 20 tanksavar güdümlü füze ele geçirdiği belirtildi.
Gazete, ABD ordusuyla koordineli olarak gerçekleştirilen operasyonun Fransa'nın Ortadoğu'daki silah kaçakçılığıyla mücadelede proaktif rolünün bir sonucu olduğuna dikkat çekti. 
ABD Donanması, İngiltere ve Yemen Sahil Kuvvetleri ile birlikte geçtiğimiz yıllarda gerçekleştirdiği birçok operasyona ek olarak Aralık 2022’de Umman Körfezi'nde Yemen'e doğru yol alan İran’ın iki silah sevkiyatını durdurmuştu.
ABD Donanması 5. Filosu tarafından yapılan açıklamada sevkiyatlardan birinde 50 ton mühimmat ve füze yakıtı, diğer sevkiyatta roket yakıtı ve patlayıcı yapımında yaygın olarak kullanılan 70 ton amonyum perklorat, ayrıca yine patlayıcı yapımında kullanılan 100 ton üre bulunduğu bildirildi.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24