Bağdat'ı ziyaret eden ABD Savunma Bakanı Austin, stratejik ortaklığın derinleştirilmesi vurgusu yaptı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, dün ABD Savunma Bakanı ile Erbil'de bir araya geldi (Reuters)
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, dün ABD Savunma Bakanı ile Erbil'de bir araya geldi (Reuters)
TT

Bağdat'ı ziyaret eden ABD Savunma Bakanı Austin, stratejik ortaklığın derinleştirilmesi vurgusu yaptı

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, dün ABD Savunma Bakanı ile Erbil'de bir araya geldi (Reuters)
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani, dün ABD Savunma Bakanı ile Erbil'de bir araya geldi (Reuters)

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, sürpriz bir ziyarette Irak'ın başkenti Bağdat'a gelmeden hemen önce yaptığı açıklamada, Irak ile stratejik ortaklığı teyit etmek amacıyla ziyarette bulunduğunu, ancak siyasi güçler arasında devam eden anlaşmazlıkların ziyaretini gölgede bıraktığını ifade etti.
Uçağı Bağdat Uluslararası Havaalanı’na inmeden hemen önce açıklamada bulunan Austin, “Bağdat'a indik. Daha güvenli, istikrarlı ve egemen bir Irak yolunda ilerlerken ABD ile Irak arasındaki stratejik ortaklığı yeniden teyit etmek için buradayım” vurgusunda bulundu.
Daha önce Irak’ta askeri komutan olarak görev yapmış olan Austin’in Savunma Bakanı görevine başlamadan önce Irak'ın batısındaki el-Anbar’da Iraklılara özel bir halay türü olan cubi halayı çektiği biliniyor.
Havaalanında basın toplantısı düzenleyen Austin, geldiği ana kadar duyurulmayan ziyaretinin Irak hükümetinin daveti üzerine gerçekleştirdiğini vurguladı. Aynı zamanda, “Bağdat ziyaretimizin, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ve Irak Savunma Bakanı Sabit el-Abbasi ile görüşmemizin odak noktası, DEAŞ terör örgütünün kalıntılarının ortadan kaldırılması yönündeki görevleri görüşmektir” ifadelerinde bulundu.
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ise Austin ile gerçekleştirdiği görüşmede hükümetinin sabitlerini teyit etti. Sudani’nin medya ofisi tarafından yapılan açıklamada, ikili arasındaki görüşmede Irak ve ABD arasındaki ortak işbirliğinin, Irak güvenlik güçlerinin terörle mücadele ve DEAŞ’a bağlı terörist çeteleri takip etme performansının gözden geçirildiğine dikkat çekildi.
Irak hükümetin ABD ile çeşitli düzeylerde ilişkileri pekiştirme arzusunu dile getiren Sudani, hükümetin bölgesel ve uluslararası düzeyde ortak çıkarlara ve egemenliğe saygı çerçevesinde dengeli ilişkiler sürdürme yaklaşımının altını çizdi. Aynı zamanda Irak'ın istikrarının bölgenin güvenlik ve istikrarının anahtarı sayıldığını, Irak'ın bölgedeki bakış açılarını birbirine yakınlaştırma ve gerilimi azaltmada rol oynadığını vurguladı. Ülkesinin Irak'ın istikrarını destekleme taahhüdünü teyit eden Bakan Austin ise iki ülke arasındaki ilişkileri pekiştirmeyi ve çeşitli alanlarda ortaklıkları geliştirmeyi dört gözle beklediğine dikkat çekti.

Irak’a vardığı sırada Austin (Reuters)
ABD Savunma Bakanı'nın ziyaretinin Irak hükümetinin bilgisi ve onayı dahilinde gerçekleştiğini doğrulayan Başbakanlık Sözcüsü Basim el-Avadi, “Ziyaret, terörle mücadelede iki ülke arasındaki ortak işbirliğini ve bu önemli dosyadaki işbirliği olasılıklarını vurgulamayı, aynı zamanda kuvvetler için eğitim programlarının tartışılmasını amaçlıyor. Zirâ bu dosya, askeri liderlerin Irak'a yaptığı ziyaretlerin çoğunda öncelik teşkil ediyor. Sudani, ABD ile çeşitli düzeylerdeki ilişkilerin pekiştirilmesine vurguda bulundu. Hükümet, bölgesel ve uluslararası çevre ile ortak çıkarlara ve Irak'ın egemenliğine dayalı dengeli ilişkiler izleme yönünde bir yaklaşım izliyor.
(Şii) Koordinasyon Çerçevesi taraflarından Hadi Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu, Austin'in ABD güçlerinin Irak'ta hayatta kalmasına ilişkin açıklamalarını reddederek hükümeti Savunma Bakanı ve Dışişleri Bakanı aracılığıyla bu açıklamalara sert bir yanıt vermeye, ABD Büyükelçisi’ni bir protesto notası sunmaya çağırmaya çağırdı. Fetih Koalisyonu’nu temsil eden Milletvekili Ali Turki, Austin'in ABD askeri güçlerinin Irak'taki varlığını pekiştirmeye yönelik açıklamalarının kesinlikle kabul edilemez olduğunu, zirâ Irak iç işlerine açık müdahaleyi temsil ettiğini vurguladı. Aynı zamanda, “ABD yönetimi, hala çeşitli açıklamalar ya da ABD'nin Bağdat Büyükelçisi'nin müdahaleleri yoluyla Irak'ın içişlerine müdahale etmekte ısrar ediyor. Bu yönde diplomatik misyonları haricinde çeşitli yöneticiler ve siyasi figürlerle toplantılar düzenliyor” ifadelerini kullandı.
Güvenlik uzmanı Fadıl Ebu Ragif, konuyla ilgili Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şu ifadelere başvurdu:
“Bu bir ABD savunma bakanının Irak'a ilk ziyareti değil. Zirâ ABD, 2003'ten bu yana Irak'ta en fazla sayıda uluslararası koalisyon gücüne sahip ülke. Dolayısıyla kuvvetleri inceleme kapsamında gerçekleşmiş doğal bir ziyaret. Ziyaretin Irak kuvvetlerinin teçhizat, silahlanma, gelişim ve eğitim bakımından muharebe seviyesinin yükseltilmesi konusunda Iraklı yetkililerle ortaklıklar kurulması, güvenlik birimlerinin DEAŞ ile mücadelede hangi silahlara ihtiyaç duyduğunun incelenmesi gibi hedefleri de var. DEAŞ ile savaş, bir istihbarat ve güvenlik savaşıdır. Bu, istisnai bir ziyaret değil. Stratejik iş birliği bağlamında geldiğini vurgulamak önemlidir. Karada yabancı piyade kuvvetleri, muharebe veya taktik kuvvetler olmadığını, sadece tavsiye veren kuvvetler olduğunu bilmemiz gerekir.”
Medya profesörü ve siyasi araştırmacı Dr. Galib ed-Dami ise Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “ABD'nin Irak Büyükelçisi aracılığıyla attığı güçlü adım, üst düzey Iraklı yetkilileri sık sık ziyaretleri, açık ifadeleri, Washington'un Irak'ı yeniden kendi eksenine oturtmak ve politikalarını etkilemek için güçlü bir şekilde çabaladığını gösteriyor. ABD’nin bu ziyaretleri, Avrupa Birliği (AB) ziyaretlerinin yanı sıra Sudani’nin bilhassa Avrupa'ya yaptığı dış ziyaretlerle paralellik gösteriyor. Tüm bunlar, AB ve ABD'nin Irak'ı İran etkisinden çekmek için çalıştığını doğruluyor. Ancak Irak iki eksenden birinin parçası olmamalı, hiçbirinin etkisinde kalmadan hepsiyle dengeli bir politika izlemelidir” vurgusunda bulundu.
7 Mart’ta aynı zamanda Erbil’e gelen Austin, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani ve Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani ile bir araya geldi. Rudaw’ın aktardığına göre Neçirvan Barzani, Erbil ile Bağdat arasındaki sorunların çözülmesinin bölge istikrarı açısından önemi konusunda her iki tarafın da görüşlerinin olduğunu vurguladı. Kürdistan bölgesinin her zaman bölge için istikrar unsuru olacağını da ekledi.
İki taraf arasında 10 yılı aşkın süredir yürütülen ortak çalışmalara değinen Austin, “Uluslararası Koalisyon ile iş birliği içerisinde geniş bir alanı DEAŞ’tan kurtardık” vurgusunda bulundu. Peşmerge ile ABD arasındaki mutabakat zaptına ülkesinin desteğini teyit eden Austin, İran'ın devam eden saldırılarını kınadığını ifade ederek Bağdat ve Erbil'i birlikte çalışmaya çağırdı.



Ebu Gayt, Şarku'l Avsat'a konuştu: Doha Zirvesi, Katar'ın yalnız olmadığına dair bir mesaj

Kahire'deki Arap Birliği Genel Merkezi (Şarku'l Avsat)
Kahire'deki Arap Birliği Genel Merkezi (Şarku'l Avsat)
TT

Ebu Gayt, Şarku'l Avsat'a konuştu: Doha Zirvesi, Katar'ın yalnız olmadığına dair bir mesaj

Kahire'deki Arap Birliği Genel Merkezi (Şarku'l Avsat)
Kahire'deki Arap Birliği Genel Merkezi (Şarku'l Avsat)

Arap ve İslam ülkelerinin dışişleri bakanları, bugün Katar'ın başkenti Doha'da bir araya gelerek, İsrail'in Doha'ya yönelik saldırısıyla ilgili bir karar taslağını görüşecekler. Bu toplantı, yarın Katar'ın ev sahipliğinde düzenlenecek olağanüstü Arap Birliği – İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) zirvesinde liderlere sunulmak üzere hazırlık niteliğinde.

Bu gelişme, zirveye katılan ülkelerin dışişleri bakanları arasında, resmi toplantılar başlamadan önce bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili tutumları koordine etmek için temasların devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, “Zirvenin toplanması, Katar'ın yalnız olmadığı ve Arap ve İslam ülkelerinin onun yanında olduğu mesajını veriyor” dedi.

Ebu Gayt, Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada, “İsrail saldırıları, ne yazık ki, uluslararası toplumun iki yıldır Gazze Şeridi'ndeki soykırım suçuna sessiz kalmasından ve işgalci liderlerin istedikleri her şeyi yapıp paçayı sıyırabilecekleri hissine kapılmalarından kaynaklanıyor. Bu talihsiz durumun sona erdirilmesi gerekiyor. Zira böyle devam ederse uluslararası hukukun çöküşünün bedelini hepimiz ödeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Katar Haber Ajansı (QNA), Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid bin Muhammed el-Ensari'nin dün yaptığı açıklamada, “Zirvede, pazar günü yapılacak dışişleri bakanları hazırlık toplantısı tarafından sunulan, İsrail'in Katar devletine yönelik saldırısı hakkında bir karar taslağı tartışılacak” dediğini aktardı. El-Ensari, ülkesinin ‘bölgedeki son gelişmeler ışığında yarın olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesine ev sahipliği yapacağını’ belirtti.

El-Ensari, ‘bu zamanda Arap Birliği – İİT zirvesinin toplanmasının birçok anlamı ve etkisi olduğunu, İsrail'in bir dizi Hamas liderinin konutlarını hedef alan alçakça saldırısı karşısında İslam dünyasının Katar ile dayanışma içinde olduğunu yansıttığını ve bu ülkelerin İsrail'in uyguladığı devlet terörizmini kategorik olarak reddettiklerini teyit ettiğini’ bildirdi.

Geçtiğimiz perşembe günü Katar, İsrail Hava Kuvvetleri’nin salı günü Hamas liderlerinin konutlarına düzenlediği ve Körfez, Arap ve uluslararası ülkeler ve kuruluşlar tarafından kınanan saldırıyı görüşmek üzere acil bir Arap Birliği – İİT zirvesi düzenleneceğini duyurdu.

Zirvede, durumun yansımaları ve bölgenin daha fazla çatışmaya sürüklenmesini önlemek için atılması gereken adımlar tartışılacak. İran, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın zirveye katılacağını doğrularken, Irak da Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin katılacağını doğruladı. Türkiye Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yarın Doha'yı ziyaret edeceğini açıkladı.

dfrgty
Geçtiğimiz mayıs ayında Bağdat'ta düzenlenen Arap Birliği Zirvesi’nde çekilen hatıra fotoğrafı (Arap Birliği)

Bölge ülkeleri arasındaki ‘ortak koordinasyon’ kapsamında, Doha'da düzenlenecek olağanüstü Arap Birliği – İİT zirvesi öncesinde Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Suudi Arabistanlı mevkidaşı Prens Faysal bin Ferhan, Türk mevkidaşı Hakan Fidan ve Pakistanlı mevkidaşı Muhammed İshak ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın dün yaptığı resmî açıklamaya göre, görüşmelerde ‘mevcut durumun değerlendirilmesi’ ele alındı ve bölgenin karşı karşıya olduğu ciddi siyasi ve güvenlik sorunları ile son olayların yansımalarıyla nasıl başa çıkılacağı konusunda görüş alışverişinde bulunuldu. Bakanlar, ‘bölgedeki bu tehlikeli dönemde İslam ülkeleri arasında dayanışmanın önemi ve İslam dünyasının çıkarlarını gerçekleştirmek ve bölgenin güvenliği ve istikrarına katkıda bulunmak için siyasi, diplomatik ve ekonomik alanlarda koordinasyonu sürdürmenin gerekliliğini’ vurguladılar.

Mısır Dış İlişkiler Konseyi Üyesi Muhammed Hicazi, ‘zirvenin, uluslararası toplum tarafından kınanan İsrail'in Katar'a saldırısının ardından çok tehlikeli ve hassas bir dönemde gerçekleştiğini’ vurguladı. Bu bağlamda, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin ‘benzeri görülmemiş bir oturumda’ saldırıyı kınadığını belirtti.

Şarku'l Avsat'a konuşan Hicazi şu ifadeleri kullandı: “Zirvenin gündeminde birçok madde yer alacak, bunların başında İsrail'in Katar'a saldırısı geliyor. Ayrıca iki devletli çözüme bağlılık teyit edilecek ve Filistinlilerin yerinden edilmesi bölgesel istikrarı tehdit ettiği gerekçesiyle reddedilecek. Zirve, uluslararası topluma bir mesaj gönderecek ve İsrail'in Filistin halkını sistematik olarak yerinden etmesini reddettiğini vurgulayacak.”

BM Güvenlik Konseyi cuma günü, İsrail'in Katar topraklarına yönelik saldırısını kınadı ve İsrail'in adının anılmadığı bir açıklamada, üyelerinin ‘önemli bir arabulucu olan Doha'ya yönelik saldırıları kınadıklarını’ belirtti.

Hicazi, zirvede, ‘bölgesel iş birliği ve güvenlik için ortak bir vizyon üzerine Suudi Arabistan - Mısır girişimi temelinde Arap Birliği tarafından yayınlanan son kararın tartışılacağını’ beklediğini belirtti. Hicazi ayrıca, zirvenin ardından, bölgedeki bölgesel güvenlik ve iş birliğinin temellerini ve ilkelerini belirleyen bir siyasi deklarasyon yayınlamak amacıyla sınırlı toplantılar ve yürütme düzeyinde başka toplantılar yapılacağını beklediğini ifade etti.

efrt
Geçtiğimiz salı günü Doha'da İsrail saldırısının ardından olay yerinden yükselen dumanı izleyen bir genç (AFP)

Arap diplomatik kaynaklar, Suudi Arabistan ve Mısır'ın girişimiyle Kahire'de düzenlenen son toplantıda Arap dışişleri bakanları tarafından kabul edilen bölgesel güvenlik ve iş birliği ortak vizyonunun, bölgedeki iş birliğinin temelini oluşturduğu ve bölgesel güvenliğin sağlanması için bir yol haritası çizdiği için zirveye katılan liderler tarafından tartışılacağını doğruladı.

Bu ayın başlarında Arap Birliği tarafından dışişleri bakanları düzeyinde kabul edilen bölgedeki güvenlik ve iş birliğine ilişkin ortak Arap vizyonu şu iki maddeyi içeriyordu: ‘İsrail'in Arap topraklarını işgaline son verilmesi için çalışılması gerektiğinin vurgulanması ve İsrail'in bazı Arap topraklarını işgalinin devam etmesi veya diğer Arap topraklarını işgal etme ya da ilhak etme tehdidinin varlığı göz önüne alındığında, bölge ülkeleri arasında iş birliği, entegrasyon ve bir arada yaşama için yapılan herhangi bir düzenlemenin kalıcı olacağına güvenilemeyeceği.’

Şarku'l Avsat'a konuşan Arap diplomatik kaynaklar, ‘zirvenin amacının İsrail'in ihlallerine ilişkin tutumları koordine etmek, son saldırıların ardından Katar ile dayanışmayı teyit etmek ve Katar ile Arap ve İslam dünyasının dayanışmasını ifade etmek, aynı zamanda İsrail'in uygulamalarını reddettiğini dünyaya duyurmak’ olduğunu belirtti.

Kaynaklar, Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman'ın ABD ziyareti ve ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinin sonuçlarına dayanarak, ‘İsrail'in uygulamalarına yönelik uluslararası ve Amerikan kınamalarının Arap ve İslam dünyasının tutumunu güçlendireceğini ve etkisini artıracağını, böylece işgalci devleti ihlallerini durdurmaya zorlayacak bir güç haline getireceğini’ ifade etti.

Trump, cuma günü New York'ta Katar Başbakanı’nı akşam yemeğine davet etti ve ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da yemeğe katıldı. Yemek, Katar Başbakanı, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun Beyaz Saray'da bir saat süren görüşmesinin ardından gerçekleşti.


Lübnan, Filistin mülteci kamplarında bulunan silahlarla ilgili karmaşıklığı araştırıyor

Lübnan'ın kuzeyindeki Beddavi Mülteci Kampında Fetih Hareketi’nin orduya teslim ettiği silahlarla yüklü bir kamyona eşlik eden Lübnan askerleri (AFP)
Lübnan'ın kuzeyindeki Beddavi Mülteci Kampında Fetih Hareketi’nin orduya teslim ettiği silahlarla yüklü bir kamyona eşlik eden Lübnan askerleri (AFP)
TT

Lübnan, Filistin mülteci kamplarında bulunan silahlarla ilgili karmaşıklığı araştırıyor

Lübnan'ın kuzeyindeki Beddavi Mülteci Kampında Fetih Hareketi’nin orduya teslim ettiği silahlarla yüklü bir kamyona eşlik eden Lübnan askerleri (AFP)
Lübnan'ın kuzeyindeki Beddavi Mülteci Kampında Fetih Hareketi’nin orduya teslim ettiği silahlarla yüklü bir kamyona eşlik eden Lübnan askerleri (AFP)

Lübnan, Filistin mülteci kamplarındaki silahlarla ilgili karmaşıklığı ele almaya başladı. Silahların teslim edilmesinin dördüncü aşaması dün, güvenlik, sosyal ve siyasi konular açısından en karmaşık kamp olarak kabul edilen ülkenin güneydeki Sayda'daki Ayn el-Hilve Filistin Mülteci Kampı’nda başladı. Şiddet yanlısı gruplar da dahil olmak üzere çeşitli gruplar, bu kampın sokaklarının kontrolünü elinde tutuyor.

Lübnan ordusu, Ayn el-Hilve Filistin Mülteci Kampı’ndan beş kamyon dolusu silah ve kuzeydeki Beddavi Mülteci Kampı’ndan üç kamyon dolusu silah teslim aldığını duyurdu. Lübnan-Filistin Diyalog Komitesi, teslim edilen silahların Lübnan ordusunun gözetimine verildiğini ve bu operasyonu, aşamalı olarak uygulanan bir plana göre Filistin mülteci kamplarındaki silahlar sorununu tamamen sona erdirme sürecinde yeni bir dönüm noktası olarak değerlendirdiğini açıkladı.

Hamas’tan kaynaklar, silahların teslim edilmesi ve diğer konuların görüşülmesi için birkaç gün içinde diyalog komitesiyle bir toplantı yapılacağını açıkladı. Kaynaklar, ‘Hamas’ın, tüm Filistinliler gibi bir vizyonu ve tutumu olduğunu’ vurguladı.


Sudan, savaşı sona erdirmeye yönelik uluslararası planı memnuniyetle karşıladı

Sudan’da 2023 yılının nisan ayından bu yana devam eden savaş, ülkede binalara ve altyapıya büyük zarar verdi (AFP)
Sudan’da 2023 yılının nisan ayından bu yana devam eden savaş, ülkede binalara ve altyapıya büyük zarar verdi (AFP)
TT

Sudan, savaşı sona erdirmeye yönelik uluslararası planı memnuniyetle karşıladı

Sudan’da 2023 yılının nisan ayından bu yana devam eden savaş, ülkede binalara ve altyapıya büyük zarar verdi (AFP)
Sudan’da 2023 yılının nisan ayından bu yana devam eden savaş, ülkede binalara ve altyapıya büyük zarar verdi (AFP)

Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada ülkedeki savaşı sona erdirmeye yardımcı olacak her türlü bölgesel veya uluslararası çabayı memnuniyetle karşıladığını, ancak Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) eşit muamele yapılmasını reddettiğini yineledi. Bakanlık, Sudan'ın ‘uluslararası veya bölgesel müdahalelerii’ reddettiğine dair ‘Uluslararası Dörtlü’nün açıklamasına yanıt olarak bu hususu vurguladı.

Sudan'daki savaşı sona erdirmek için bir plan ortaya koyan uluslararası dörtlü (Suudi Arabistan, ABD, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır) tarafından yayınlanan bildiri, siyasi, sivil ve sendikal güçler, özellikle de eski Başbakan Abdullah Hamduk liderliğindeki Sumud Koalisyonu tarafından büyük bir memnuniyetle karşılandı. Ancak İslamcılar, bu planı ‘kendilerini siyaset sahneden dışlama’ girişimi olarak nitelendirerek reddettiler.

Uluslararası Dörtlü’nün açıklamasında, Sudan'ın geleceğinin Müslüman Kardeşler (İhvan-ı Müslimin) ile bağlantılı şiddet yanlısı aşırıcı gruplar tarafından belirlenemeyeceği belirtildi.

Uluslararası Dörtlü, üç aylık bir ateşkes önerdi. Bu ateşkes, kalıcı bir ateşkes haline geldi ve dokuz aylık kapsamlı bir geçiş sürecinin önünü açarak sivil bir hükümetin kurulmasıyla sonuçlandı.