İsrail Genelkurmay Başkanı Halevi’den protestoculara ‘dostça’ görüşme talebi

Koalisyon, Herzog'un önerisini reddederek yasa çıkarmaya devam ediyor.

Tel Aviv’deki göstericiler geçtiğimiz cuma günü yargıyı zayıflatan yasalara karşı protesto gösterisi düzenledi. (Reuters)
Tel Aviv’deki göstericiler geçtiğimiz cuma günü yargıyı zayıflatan yasalara karşı protesto gösterisi düzenledi. (Reuters)
TT

İsrail Genelkurmay Başkanı Halevi’den protestoculara ‘dostça’ görüşme talebi

Tel Aviv’deki göstericiler geçtiğimiz cuma günü yargıyı zayıflatan yasalara karşı protesto gösterisi düzenledi. (Reuters)
Tel Aviv’deki göstericiler geçtiğimiz cuma günü yargıyı zayıflatan yasalara karşı protesto gösterisi düzenledi. (Reuters)

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, ordunun çeşitli tugaylarında yedek askerlik hizmeti için gönüllü olma olgusunun genişlemesi ve büyük savaşçı grupların komando birliklerine katılmasıyla ‘hükümetin yasa değişiklikleri ve isyandan kaçınma konusundaki doğru tutumunu’ tartışmak üzere ordunun çeşitli kısımlarından temsilcileri ‘dostça bir toplantıya’ davet etmeye karar verdi.
Yedek pilotlar, 69. Havacılık Filosu’nun ‘Çekiç Filosu’ birimine giderek Genelkurmay Başkanı ve subaylarla görüşeceklerini komutanlarına bildirdiler. Ayrıca çarşamba günü yapılması planlanan eğitime katılamayacaklarını, bunun yerine yargıyı zayıflatma planına karşı Başbakanlık konutu önünde protesto düzenleyerek ihtiyat hizmetlerini yerine getireceklerini ifade ettiler. Bu duyuru, hem orduyu hem de İsrail toplumunu şoke etti.
Başbakan Binyamin Netanyahu ile bazı bakanları ve hükümet koalisyonu üyelerinin yönelttikleri eleştirilerin ardından Hava Kuvvetleri eğitiminde, bu filonun da ötesine geçen büyük bir ‘devamsızlık’ olduğu ortaya çıktı. Gerilim hız kazandı. Protestolara, Golani Tugay Bölüğü, Egoz Birimi, Suriye Golan'daki Hermon Dağı'nda faaliyet gösteren Alp Birimi ve uçaksız taarruz uçaklarını işleten seçkin birlik Topçu Kolordusu'nun ‘Sky Rider’ birimlerinin subayları ve askerleri de katıldı.
Söz konusu askerler aynı zamanda sert sözlerle imzaladıkları dilekçelerinde, yargıyı zayıflatma planına ilişkin mevzuat ilerletilmeye devam edilirse birliklerinde gönüllü askerlik yapmayı reddedecekleri uyarısında bulundular.
Dilekçede şu ifadelere yer verildi:
“Zorbalık, yağma ve yolsuzluğun devleti kaybetmesine kadar kontrol etmesine izin vermeyeceğiz. Düşmanı, bedava yemek yiyen, askerlik hizmetinden kaçan ev halkını, bizi ya da çocuklarımızı onun yerine yaralanıp ölmek üzere savaşa gönderen, üstelik bunu finanse etmek için bize vergi ödeten işsizi bile tespit edecek şekilde yetiştirildik.”
Dilekçede, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Koalisyon partilerine de mesaj vardı:
“Başından, karar alma ve nüfuzdaki tam ortaklarından başlayarak - eşi ve oğlu, uygulayıcıları, zümresi ve medyadaki trompet sürüsüne kadar - çalkantılı akımlara karşı hukuki bir mücadele yürütüyoruz. Knesset'te, hükümette ve mahkemede etrafını korkuyla saran sessizlerin utanç verici suskunluğuna da karşıyız.”
Dilekçede ayrıca yargıyı zayıflatma planına karşı çıkan ve gösteri yapan taraflara ve ‘karanlık güçlere karşı dimdik duran’ orduda görev yapmayı reddederek plana karşı protestolarını dile getiren ordu yedek birliklerine de destek verildi.
Avgour Birimi’nin dilekçesini imzalayanlar, hükümetin, yolsuzluğa bulaşmış parti başkanlarının baskısı altında vergi mükelleflerinin paralarını alarak devlet idaresi pozisyonlarından,  yargı, hukuk, medya ve kültür kurumlarının bile kontrol edilmeye çalışıldığı, suçluların ve ‘ayrık otlarının’ atanmasıyla başlayan şer yolundan duydukları ‘tiksintiyi’ ifade ettiler. Ayrıca tek amacı bir suçluyu (yani Netanyahu) hapishaneden kurtarmak ve tüm devlet kurumlarını ve kapı bekçilerini etkisiz hale getirmek olan diktatörce ve sistematik mevzuat devam ettiği sürece hizmet etmeyeceklerini, gönüllü olmayacaklarını, ne kendi ne de çocuklarının yaşamlarını hiçbir şekilde riske atmayacaklarını vurguladılar. Açıklamanın devamında “Rejimin doğasına aykırı darbelerin arkasında olan, yolsuzluk suçlularının ve asalakların emirlerini yerine getirmek için boyun eğmeyeceğiz” ifadesine yer verildi.
İsrail Hava Kuvvetleri Komutanı Tomer Bar, yedek askerlere gönderdiği mesajda, onları etkileyen karışıklığa karşı desteğini ve anlayışını ifade etti. Gönüllü olmaya, eğitimlere katılmamaya ve yargıyı ‘uluslararası mahkemeler nezdinde koruma sağlama fırsatları’ ile zayıflatma planının yansımalarına ilişkin düşünmelerini talep etti.
Siyasi kaynaklar, Isaac Herzog'un siyasi muhalefet tarafından memnuniyetle karşılanan, farklılıkları çözmek için bir uzlaşma projesi taslağını bitirdiğini bildirdiler. Bunun, diyalog için makul bir temel olabileceğini aktardılar. Ancak Adalet Bakanı Yariv Levin, protestoculara karşı önyargılı olduğu gerekçesiyle teklifi reddetti. Herzog yaptığı açıklamayla bunun kendi projesi olmadığını, basına da kendisinin sızdırmadığını söyledi.
Protesto liderleri perşembe gününü, sokakları felce uğratan ve Ben Gurion Uluslararası Havalimanı'ndaki çalışmaları engelleyen bir öfke gününe dönüştürmeye karar verdiler. Ancak atacakları adımlara ilişkin ayrıntı paylaşmadılar.



Trump: Türkiye Cumhurbaşkanı'nı 25 Eylül'de Beyaz Saray'da ağırlayacağım

Donald ve Melania Trump, Kasım 2019'da Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırladı (Arşiv-Reuters)
Donald ve Melania Trump, Kasım 2019'da Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırladı (Arşiv-Reuters)
TT

Trump: Türkiye Cumhurbaşkanı'nı 25 Eylül'de Beyaz Saray'da ağırlayacağım

Donald ve Melania Trump, Kasım 2019'da Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırladı (Arşiv-Reuters)
Donald ve Melania Trump, Kasım 2019'da Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırladı (Arşiv-Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı 25 Eylül'de Beyaz Saray'da ağırlayacağını duyurdu.

Trump, Truth Social'da yaptığı paylaşımda "25 Eylül'de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı Beyaz Saray'da ağırlamaktan memnuniyet duyuyorum. Boeing uçaklarının satın alınması, büyük bir F-16 siparişi ve F-35 ile ilgili devam eden görüşmeler de dahil olmak üzere çeşitli ticaret ve savunma anlaşmaları üzerinde çalışıyoruz ve bunların olumlu sonuçlanmasını bekliyoruz" ifadelerini kullandı.

Trump, "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ilişkim her zaman çok iyiydi. Onu 25'inde görmeyi dört gözle bekliyorum!" dedi.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 23-29 Eylül tarihleri ​​arasında New York'ta düzenlenecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na katılacak ve Amerikalı mevkidaşının ardından ilk gün kurulda bir konuşma yapması bekleniyor.


Taliban, kadınların yazdığı kitapları da üniversitelerden attı

Taliban'ın kadınlara yönelik yasakları, uluslararası kamuoyunun tepkisini çekiyor (Reuters)
Taliban'ın kadınlara yönelik yasakları, uluslararası kamuoyunun tepkisini çekiyor (Reuters)
TT

Taliban, kadınların yazdığı kitapları da üniversitelerden attı

Taliban'ın kadınlara yönelik yasakları, uluslararası kamuoyunun tepkisini çekiyor (Reuters)
Taliban'ın kadınlara yönelik yasakları, uluslararası kamuoyunun tepkisini çekiyor (Reuters)

Afganistan'da ağustos sonunda alınan yeni bir kararla kadınların yazdığı kitapların üniversite düzeyinde kullanılması yasaklandı. 

"Şeriat ve Taliban karşıtı politikalar" içerdiği öne sürülen 679 kitap yükseköğretim dışında bırakıldı, bunlardan 140'ı kadın yazarlara ait.

Aralarında Toplumsal Cinsiyet ve Kalkınma, İletişimde Kadınların Rolü ve Kadın Sosyolojisi'nin de bulunduğu 18 konu müfredattan çıkarıldı.

"Kimya Laboratuvarında Güvenlik" gibi başlıklar taşıyan eserlerin de yasak kapsamına sokulması dikkat çekiyor. 

Dünya kamuoyunun yeni öğrendiği kararı alan komitenin üyelerinden biri, "Kadınların yazdığı hiçbir kitap okutulmayacak" diyerek BBC'ye yasağı doğruladı. 

Eski Adalet Bakan Yardımcısı Zekiye Adeli, kendi yazdığı kitaplardan birinin de listeye girmesine şaşırmadığını söyledi:

Taliban'ın son 4 yılda yaptıklarını düşününce müfredatı değiştirmeleri inanılmaz bir şey değil. Kadın düşmanı akıl yapısı ve politikalarıyla, kadınların okumasına izin vermedikleri gibi fikirlerini, görüşlerini ve yazdıklarını da bastırmaları doğal.

Bu yasağa dair dikkat çeken bir diğer önemli unsur da İran'ın hedef alınması oldu. Yasak listesindeki 679 kitaptan 310'u İranlı yazar ve yayıncıların imzasını taşıyor. 

Adını ve görevini vermek isteyemeyen bir eğitimci, BBC'ye "İranlı yazarların ve çevirmenlerin kitapları, Afgan üniversiteleriyle küresel akademik camia arasındaki asli bağı sağlıyor. Onların kaldırılması yükseköğretimde kayda değer bir boşluk yaratacaktır" dedi. 

Kabil Üniversitesi'ndeki bir öğretim görevlisi de bu yasak sonrasında Taliban'ın taleplerine göre ders kitapları hazırlamak zorunda kalacaklarını ifade etti.

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı, İran'ın ocak ayından beri 1,5 milyonu aşkın Afgan'ı zorla ülkelerine göndermesinin bu kararda etkili olabileceğini vurguluyor.

Önceki günlerde Afganistan yine bir yasak haberiyle gündeme gelmişti. En az 10 vilayette fiber internet engellenirken ahlaksızlığı önlemenin amaçlandığı bildirilmişti. 

ABD'nin Ağustos 2021'de ülkeden çekilmesiyle Taliban, Afganistan yönetimini yeniden ele geçirmişti. 

Örgüt kendisi hakkındaki endişeleri haklı çıkararak kız çocuklarına ve kadınlara birçok engel getirmişti.

Kız çocuklarının 6. sınıftan sonra eğitim görmesi yasaklanmıştı. 

UNESCO, Afganistan'da en az 1,4 milyon kız çocuğunun ortaöğretimden mahrum kaldığını aktarmıştı. 

Ayrıca kadınlara belirli işkollarında çalışma yasağı da uygulanıyor.

Uluslararası kamuoyu bu yasaklara tepki gösterirken Taliban, Afgan kültürü ve şeriat çerçevesinde kadın haklarına saygı duyduğunu savunuyor.

Independent Türkçe, BBC, AP


Çin’in “tapınak ekonomisi” skandallarla boğuşuyor

Şaolin Tapınağı, Çin'in en ünlü manastırlarından (AFP)
Şaolin Tapınağı, Çin'in en ünlü manastırlarından (AFP)
TT

Çin’in “tapınak ekonomisi” skandallarla boğuşuyor

Şaolin Tapınağı, Çin'in en ünlü manastırlarından (AFP)
Şaolin Tapınağı, Çin'in en ünlü manastırlarından (AFP)

Budist rahiplerin karıştığı skandallar nedeniyle Çin'deki "tapınak ekonomisi" sallantıda.

Kung Fu'nun doğduğu yer olarak bilinen Şaolin Tapınağı'nın başrahibi Şi Yongşin hakkında "zimmete para geçirme" ve "kadınlarla uygunsuz ilişkilere girme" suçlamalarıyla temmuzda soruşturma açılmıştı.

Guardian'ın haberinde, Şi'ye yönelik hukuki işlemle Çin'deki Budist tapınakların ticari gücü ve siyasi konumunun tekrar gündeme taşındığı belirtiliyor.

İşletme alanında yüksek lisans yapan ilk Çinli rahip olan Yongşin, "CEO keşiş" lakabıyla da tanınıyordu. Hakkında hukuki süreç başlatılmasının ardından rahiplik yetkileri alınmış, yerine Şi Yinle getirilmişti. Yeni başrahip, pahalı ritüellerin ve ticari gösterilerin yasaklanacağını duyurmuştu.

Yıllarca Çin Ulusal Halk Kongresi'nde delege olarak görev yapan eski başrahip, Şaolin Tapınağı'nın dünya çapında tanınmasını sağladı. Geçmişte Nelson Mandela, Henry Kissinger, Kraliçe II. Elizabeth, Vladimir Putin ve Jackie Chan gibi isimlerle de görüşmüştü.

Şaolin'in tanınırlığının artmasıyla Çin'in "tapınak ekonomisi" yıl sonunda 100 milyar yuana (yaklaşık 580 milyar TL) ulaşması beklenen bir pazar haline geldi.

1950'lerde toprak reformu sırasında manastırların mallarına el konmuş, Kültür Devrimi'nde birçok dini yapı yıkılmıştı. 1980'lerde ekonomik reformlarla birlikte tapınaklar turizm sayesinde yeniden canlanmıştı. Şi de bu dönemde genç yaşta Şaolin'e katılmış, başrahipliğe yükselince yerel yetkililerle işbirliği yaparak tapınağı bir marka haline getirmişti.

ABD'deki Moravian Üniversitesi'nden Kin Cheung'a göre Çin Budizmi servet birikimini yasaklamıyor. Akademisyen, Ortaçağ'da manastırların adeta banka gibi çalıştığına dikkat çekerken, Çin'de kişisel zenginleşmenin hem Şi Cinping yönetimi tarafından hedef alındığını hem de toplumda hoş karşılanmadığını söylüyor.

Cheung, Pekin yönetiminin tapınakların elindeki siyasi ve ekonomik gücü sınırlı tutmak istediğini belirterek şöyle devam ediyor:

Çin hükümeti, dinin ne kadar güç kazandığını yakından izliyor.

Dengfeng eyalet yönetiminin, turizme katkıları sebebiyle 2006'da eski başrahip Şi'ye 1 milyon yuanlık (yaklaşık 5,8 milyon TL) spor araba hediye etmesi de gündem olmuştu. Şi, eleştirilere karşı "Keşişlerin de karnını doyurması lazım" demişti.

Independent Türkçe, Guardian, BBC