IMF Lübnan Misyon Şefi Ernesto Rigo: Lübnan çok kötü bir durumda

Uluslararası Para Fonu (IMF) Lübnan Misyon Şefi Ernesto Rigo, Lübnan'la 8 Nisan 2022'de ön anlaşması yapılan "3 milyar dolarlık" kredi ile ilgili başkent Beyrut'ta bilgilendirme toplantısı yaptı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

IMF Lübnan Misyon Şefi Ernesto Rigo: Lübnan çok kötü bir durumda

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Uluslararası Para Fonu (IMF) Lübnan Misyon Şefi Ernesto Rigo, ekonomik krizdeki Lübnan'ın durumunun çok kötü bir seviyeye ulaştığını belirterek, hükümete Lübnan Merkez Bankası'ndan "borç para" almamaları uyarısı yaptı.
Rigo, Lübnan ile IMF arasında 8 Nisan 2022'de "3 milyar dolarlık" kredi hakkında yapılan ön anlaşmanın ardından gelinen durum hakkında başkent Beyrut'ta bir basın toplantısı düzenledi.
Lübnan hükümetinin 1 yıl önce hayata geçirilmesi için söz verdiği reformlar hususunda "çok yavaş" davrandığını vugulayan Rigo, "Lübnan çok kötü bir durumda." dedi.
Rigo, "Hükümet yıllardır Merkez Bankası'ndan para borç alıyor. Sadece geçmişte değil birkaç ay önce bunu yaptı. Yapılmaması konusunda daha önce tavsiyelerde bulunmuştuk." ifadelerini kullandı.
IMF'nin üye olan bir ülkeyi asla yüzüstü bırakmayacağını dile getiren Rigo, kredi alınabilmesi için öne sürülen şartlar ve reformlar için herhangi bir süre tanımadıklarını kaydetti.

- IMF ve Lübnan arasındaki ön anlaşma
Lübnan ve IMF, 8 Nisan 2022'de, 46 ay boyunca ödenecek, toplamda 3 milyar dolarlık kredi için ön anlaşmaya varmıştı.
IMF, kredinin ödenmeye başlanması için Lübnan hükümetinden, "2022 ulusal bütçenin Meclis tarafından onaylanması, Merkez Bankası kayıtlarının adli denetime tabi tutulması, finansal suçlara karşın banka yasasında düzenlemeye gidilmesi, şeffaflığın artırılması ve banka sektörünün yeniden şekillendirilmesi" gibi bazı şartlar koymuştu.
Ancak Lübnan hükümeti henüz sermaye kontrol yasası ile banka sektörünün yeniden düzenlenmesine ilişkin şartları yerine getirmiş değil.

- Lübnan'daki ekonomik kriz
Lübnan'da Ekim 2019'da başlayan gösteriler, hükümetin istifası, Beyrut'taki liman patlaması ve Kovid-19 salgını gibi olaylar ülke ekonomisini derinden etkiledi.
Yaklaşık 3,5 yıldır devam eden ekonomik kriz ortamında döviz rezervlerinin erimesinin önüne geçilmesi için bankalardaki dolar mevduat hesapları donduruldu.
Ülkede, 2019'da 1 ABD doları 1500 Lübnan lirasından işlem görürken, art arda yaşanan gelişmelerle eş zamanlı olarak yerel para birimindeki değer kaybı da arttı.
Ocak 2022'de 1 ABD doları 20 bin Lübnan lirası iken son 1 yıl içinde değer kaybı hızla artmaya devam etti.
Dünya Bankası'nın Kasım 2022'de yayımlanan raporunda, Lübnan'daki mali kaybın 72 milyar doları aştığını belirtmişti.
Ekonomi Bakanı Emin Selam, 28 Şubat'ta, ülke genelinde tüm marketlerdeki fiyat etiketlerinin 1 Mart'tan itibaren lira yerine dolar ile gösterileceğini, böylelikle vatandaşın ürünleri gerçek fiyatıyla satın alabileceğini söylemişti.
Nüfusunun yüzde 80'inin yoksulluk sınırında olduğu belirtilen Lübnan'da, 14 Mart'ta karaborsada 100 bin lira seviyesinde işlem gören dolar 21 Mart'ta 140 bin liraya çıkarak yeni bir rekor kırmıştı.



Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
TT

Yedek askerlerin isyanını önlemek için milyar dolarlık İsrail planı

Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)
Askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarındaki İsrail askerleri (İsrail ordusu)

İsrail hükümeti, yedek subay ve askerler için 3 milyar şekel (yaklaşık 1 milyar dolar) değerinde büyük bir mali destek planını onayladı.

İsrail medyası bu planın doğru, hayati ve adil olduğunu, ancak iyi niyetle onaylanmadığını, daha ziyade Netanyahu'nun hizmete uymama olgusunu engelleme girişimi olduğunu kaydetti.

Ordu, uyum oranının yüzde 75 olduğunu bildirdi. Ancak gözlemciler bu rakamın hileli olduğunu, ordunun uyum sağlamayacağını bildiği kişileri kasıtlı olarak davet etmediğini ve gerçek uyum oranının yüzde 50'yi geçmediğini iddia etti.

Gözlemciler, Netanyahu'nun bu olgudan korktuğunu ve başlangıçta Genelkurmay Başkanı'na, askerlik hizmetini yerine getirmeyenleri cezalandırması yönünde baskı yaptığını ileri sürdü. Ancak Netanyahu, böyle bir eylemin, sokaklarda kendi politikasına karşı gösteri yapan on binlerce asker ve subayla karşı karşıya gelme tehlikesini doğuracağının farkındaydı.

asdfergt
İsrail askerleri geçtiğimiz ocak ayında Gazze Şeridi'nde öldürülen bir meslektaşlarının defni sırasında Kudüs'teki askeri mezarlıkta (EPA)

Böylece Netanyahu, birçoklarının ‘siyasi rüşvet’ olarak gördüğü ‘havuç’ yöntemine başvurdu.

Plan ilk olarak Başbakan Binyamin Netanyahu, Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Adalet Bakanı Yariv Levin ve Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın başkanlık ettiği toplantıda onaylandı. Planın üç ay içinde Mevzuat Bakanlık Komitesi tarafından onaylanması bekleniyor.

Yıllık ödenek

Plan, 60 günden fazla (üniversite öğrencileri için 40 gün) görev yapan her kolordu komutanı için yılda bir kez 22 bin şekel (bir dolar yaklaşık 3,5 şekel), bölük komutanları için 10 bin şekel, tümen komutanları için 6 bin şekel, tatil günlerinde görev yapanlar için 5 bin şekel ve birden fazla çağrılanlar için bin şekel daha ödenek verilmesini içeriyor.

Yedek kuvvetlerde 10 günden fazla görev yapanlara yarım puan, 30 günden fazla görev yapanlara 0,75 puan, yılda 40 günden fazla görev yapanlara tam puan ve ilave her beş gün için çeyrek puan olmak üzere en fazla dört puana kadar gelir vergisi muafiyeti tanınıyor.

Yedek askerlere konut yardımı yapılıyor. Ayrıca, çalışanlarını askere gitmeleri için serbest bırakan ve döndükten sonra işe geri alan işverenlere vergi indirimi sağlanıyor.

xsadfrgt
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (Reuters)

Katz, bu miktarın şu anda yedek ordudaki asker ve subaylara verilen ödenekler için harcanan 20 milyar şekellik bütçeye eklendiğini söyledi.

Diğer yandan bir grup subay ‘rüşveti’ reddederek, savaşın sona erdirilmesi ve esirlerin serbest bırakılması talebiyle bir medya kampanyası başlattı. Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre kampanya, ‘Kaçırılanların hayatları para karşılığında satılamaz’ sloganı altında yürütülecek.