Çin, Suudi Arabistan ile ticaret alanındaki liderliğini pekiştiriyor

Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)
Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)
TT

Çin, Suudi Arabistan ile ticaret alanındaki liderliğini pekiştiriyor

Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)
Çin Devlet Başkanı Şİ geçen aralık ayında Riyad'a yaptığı ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmelerine imza attı. (SPA)

Çin, Suudi Arabistan'a yapılan ithalatta en önemli ortak listesinde liderliğini pekiştirdi. Suudi Arabistan'daki Genel İstatistik Kurumu, son Uluslararası Ticaret Bülteni’nde, Ocak 2023'te Çin'den yapılan ithalatın değerinin 14,8 milyar Suudi riyaline yükseldiğini ve bunun da toplam ithalatın yüzde 22'sine eşdeğer olduğunu ortaya koydu. Aralık 2022'de ise bu ithalatın değeri 13,7 milyar Suudi riyali olarak kaydedilmişti.

İhracatta göreceli düşüş
Pekin, Suudi Arabistan'dan yapılan ihracatta en önemli ortak ülkeler listesinde Aralık 2022'ye göre göreceli bir düşüş yaşamasına rağmen liderliğini yeniledi. Pekin’in Suudi Arabistan'dan yaptığı ihracat Ocak 2023'te 15,6 milyar Suudi riyali ile toplam Suudi ihracatının yüzde 14,8'ini oluşturdu. Bu oran bir önceki ayda ise 16,2 milyar Suudi riyali ile ülkenin toplam ihracatının yüzde 15'iydi.

Çin'in Suudi petrolü ithalatı arttı
Yavaşlayan küresel taleple birlikte ihracatta yaşanan keskin daralmaya ve koronavirüs enfeksiyonlarındaki artışın etkisiyle ithalattaki düşüşe rağmen Çin, Aralık 2022'de 78 milyar dolarlık ticaret fazlası verdi. Geçen yıl yapılan bir Reuters anketinde 76 milyar dolarlık fazla bekleniyordu. Çin verileri, ülkenin ham petrol ithalatının Aralık ayında bir önceki yıla göre yüzde 4,2 arttığını gösterdi.
Şarku’l avsat’ın edindiği bilgilere gre Çin ile Suudi Arabistan arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler ve yatırımlar, iki ülke arasındaki gelişen ilişkilerin odak noktasını oluşturuyor. Resmi istatistiklere göre Riyad, Çin’in Ortadoğu'daki yatırımlarının yüzde 20'sinden fazlasını satın aldığı için Pekin'in bölgedeki en büyük ekonomik ortağı konumunda. Ayrıca Çin'in kuzey komşusu ve stratejik ortağı Rusya'yı geride bırakarak Çin'in ilk petrol kaynağı.

Güçlü ortaklık ve fırsat çeşitliliği
Suudi Arabistan Odalar Federasyonu tarafından geçen aralık ayında yayınlanan bir rapor, 2017'-2021 döneminde Krallık ile Çin arasındaki ticaret hacminin 1,2 trilyon Suudi riyali olduğunu ortaya koydu. Bu, ekonomik ortaklığın gücünü ve iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım fırsatlarının çeşitliliğini yansıtıyor.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, geçen aralık ayı başlarında Riyad'a gerçekleştirdiği ziyarette, yaklaşık 50 milyar dolar değerinde yatırım anlaşmaları ve sözleşmeler imzaladı. Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Halid el-Falih, anlaşmaların kamu ve özel sektörü kapsadığını vurguladı.
Suudi-Çin İş Konseyi Başkanı Muhammed bin Abdulaziz el-Aclan, ticaret hacminin ‘tatmin edici’ olduğunu ve sıçramalar kaydedileceğini söyledi. Aclan açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Suudi Arabistan ile Çin arasındaki ticaret alışverişinin seviyesi bugün çok tatmin edici. Önümüzdeki dönemde rakamların artacağına inanıyorum. Çünkü 2001'de yalnızca bir milyar dolar olan ticaret hacmi 2022 yılında Çin istatistiklerine göre 120 milyar dolar oldu. Bu, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping liderliğinde iki ülke arasındaki stratejik ilişkilerin gelişmesi ve büyümesi sayesinde oldu. İki ülke arasındaki stratejik ilişkiler geçen yılın sonundaki tarihi ziyarette ve Riyad'da üç zirvenin düzenlenmesinde temsil edildi.”
Aclan, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte Çin'in ‘enerji sektöründe Suudi Arabistan'a güvendiğini ve Riyad’ı çok güvenilir bir tedarikçi olarak gördüğünü’ de sözlerine ekledi.
Suudi Arabistan'da petrol dışı ihracatın desteklenmesi ve yatırımın teşvik edilmesi
Suudi Arabistan'ın Çin'e ihracatının çoğunlukla ‘petrol, petrokimya ve diğer bazı ürünler’ ile ilgili sektörlerde gerçekleştiğini kaydeden Suudi-Çin İş Konseyi Başkanı, “İthalata gelince; ağır sanayiden elektriğe, gıda maddelerine, tekstile, elektroniğe ve diğer ürünlere kadar Çin'den çok sayıda ithalat var” diye konuştu.
Aclan, Suudi Arabistan'da yatırıma yönelik büyük teşvikler ve potansiyeller göz önüne alındığında, Çin yatırımlarını Suudi Arabistan'a çekmenin yanı sıra Suudi Arabistan'ın Çin'e petrol dışı ihracatını desteklemenin de önemini vurguladı.



Küresel piyasalar karışık seyrediyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Küresel piyasalar karışık seyrediyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere merkez bankalarının para politikalarına ilişkin belirsizliklerle yön arayışını sürdürüyor.

Dünya genelinde makroekonomik verilerden alınan sinyaller fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ediyor.

Bugünden itibaren yoğunlaşacak veri takviminin piyasaların yönü üzerinde etkili olması beklenirken, yatırımcılar, aynı zamanda merkez bankası yetkililerinin açıklamalarını da yakından takip ediyor.

Analistler, bugün ABD'de konut piyasasına ilişkin verilerin takip edileceğini belirterek, söz konusu piyasanın Fed'in adımlarına karşın sıcak kalmasının Banka'yı "şahin" kalmaya zorlayan etkenlerden olduğunu ifade etti.

ABD ekonomisinde konut piyasasının önemine dikkati çeken analistler, ülkedeki kredi sistemi nedeniyle buradaki hızlı aktivitenin kişilerin harcanabilir gelirlerini etkilediğini bildirdi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in gelecek ay politika faizini yüzde 76 ihtimalle 25 baz puan artıracağı öngörülürken, Banka'nın nihai faiz oranına yönelik belirsizlikler devam ediyor.

Dün New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,29, Nasdaq endeksi yüzde 0,75 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,03 geriledi. ABD'de endeks vadeli kontratlar, yeni güne alış ağırlıklı bir seyirle başladı.

Avrupa'da dün karışık bir seyir öne çıkarken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin açıklamaları "şahin" kalmayı sürdürüyor.

ECB üyesi Martins Kazaks, ekonominin yumuşamasına karşın Banka'nın faizleri artırmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi ve Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,11 gerilerken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,29 ve İtalya'da MIB 30 endeksi 0,12 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, yeni güne yükselişle başladı.

Asya'da bugün karışık bir seyir öne çıkarken, Çin'de hükümetin ekonomiyi desteklemeye devam edeceğini açıklaması risk algısını törpüledi.

Çin Başbakanı Li Qiang, bugün yaptığı açıklamalarda, ikinci çeyrek büyümesinin birinci çeyrekten daha güçlü olacağını belirterek, Çin'in ekonomiyi desteklemek ve Çin piyasasını dış dünyaya açmak için çalışmaları sürdüreceğini kaydetti.

Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,1 gerilerken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 yükseldi.

Yurt içinde dün alış ağırlıklı seyreden Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, yüzde 2,69 artışla günü 5.732,86 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirirken, gördüğü en yüksek seviye rekorunu 5.749,66 puana taşıdı.

Dolar/TL, dün yüzde 2,4 artışla 25,9157'den kapanmasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 26,0070 seviyesinden işlem görüyor.

Öte yandan, bugün arife günü olması dolayısıyla piyasalar yarım gün işleme açık olacak.

Analistler, bugün ABD'de inşaat izinleri, yeni konut satışları, dayanıklı mal siparişleri, tüketici güven endeksi ve Richmond Fed sanayi endeksi verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 5.850 ve 6.000 seviyelerinin direnç, 5.700 ve 5.600 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

15.00 ABD, mayıs ayı inşaat izinleri

15.30 ABD, mayıs ayı dayanıklı mal siparişleri

16.00 ABD, nisan ayı konut fiyat endeksi

17.00 ABD, haziran ayı CB tüketici güven endeksi ve Richmond Fed imalat endeksi

17.00 ABD, mayıs ayı yeni konut satışları


TCMB'den ödeme ve elektronik para kuruluşları bilgi sistemleri tebliğ ve yönetmeliğinde değişiklik

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

TCMB'den ödeme ve elektronik para kuruluşları bilgi sistemleri tebliğ ve yönetmeliğinde değişiklik

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı İle Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik ve ilgili tebliğde değişikliğe gitti.

TCMB tarafından Resmi Gazete'de yayımlanan Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'e göre, 1 Aralık 2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmeliğin geçici birinci maddesinin birinci, beşinci, dokuzuncu, on birinci, on yedinci ve on sekizinci fıkralarında yer alan "30 Haziran 2023 tarihine kadar" ibareleri "30 Eylül 2023 tarihine kadar" şeklinde değiştirildi.

Değişiklik tebliğine göre 1 Aralık 2021 tarihli ve 31676 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğin geçici birinci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan "30 Haziran 2023 tarihine kadar" ibareleri "30 Eylül 2023 tarihine kadar" olarak değiştirildi.

Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmelik ve tebliğdeki değişiklik yürürlüğe girdi.


Türkiye’nin nisan ayı ihracatı 19,3 milyar dolar oldu

AA
AA
TT

Türkiye’nin nisan ayı ihracatı 19,3 milyar dolar oldu

AA
AA

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatta nisan ayında yaşanan düşüşün kısa süreli ve geçici olduğunu belirterek, "Her şeye rağmen önümüzdeki 8 ayı en iyi şekilde değerlendirerek, 2023’ü ihracatta mümkün olan en iyi performansla tamamlayacağımıza inanıyorum." ifadesini kullandı.
Gültepe, ihracat rakamlarına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, nisan ayının küresel ve ulusal ölçekli gelişmelerin ihracata olumsuz yansımalarının hissedildiği bir ay olduğunu belirtti.
Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, nisanı 19,3 milyar dolar ihracatla tamamladıklarını bildiren Gültepe, şunları kaydetti:
"Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,2 eksideyiz. Son 12 aylık ihracatımız yüzde 4,9 artışla 251,7 milyar dolara ulaşırken, ocak-nisan dönemini ise yüzde 3 kayıpla 80,9 milyar dolarla kapattık. Geçen ay ihracatımıza en yüksek katkıyı 2,7 milyar dolarla otomotiv sektörü verdi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,4 milyar dolarla kimya, 1,5 milyar dolarla hazır giyim, 1,2 milyar dolarla elektrik elektronik ve 1,1 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı.
Hububat, zeytin ve zeytinyağı, savunma ve havacılık, yaş meyve-sebze, tütün ve fındık ihracatımızda geçen ay artış kaydettik. 14 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan ilk 5 ilimiz İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Geçen ay bin 449 firmamız ihracat ailesine katıldı. Birim ihracat değerimiz ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,3 artışla 1,56 dolara yükseldi."

"Parite aylar sonra ilk kez ihracata pozitif katkı verdi"
Mustafa Gültepe, nisan ayında 217 ülkeye ihracat gerçekleştirdiklerini belirterek, 81 ülkeye ihracatta artış kaydedildiğini aktardı.
Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ülkeleri Almanya, ABD, Irak, İtalya ve İngiltere şeklinde sıralayan Gültepe, Suudi Arabistan ve Kazakistan’a ihracatta dikkati çekici artışlar kaydedildiği belirtti.
Paritenin de uzun bir aradan sonra ihracata pozitif yansıdığını ifade eden Gültepe, "Nisan ayında parite etkisi 152 milyon dolarlık artı değer sağladı. Ancak yıl başından bu yana parite etkisi sebebiyle 972 milyon dolarlık bir kaybımız var." ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin ulusal ve uluslararası gelişmelerin ihracata olumsuz yansımalarını hissettiği bir dönemden geçtiğini kaydeden Gültepe, Avrupa ve ABD gibi küresel pazarlarda devam eden parasal sıkılaşma politikaları nedeniyle talepte durgunluğun devam ettiğini hatırlattı.
Maliyet artışlarının küresel pazarlardaki rekabetçiliği olumsuz etkilediğini vurgulayan Gültepe, şöyle devam etti:
"Maliyet artışları kurdaki artışın çok üzerine çıktı. Bu nedenle rekabetçiliğimizi kaybetmeye başladık. Müşterilerimiz hem bizim fiyat tutturamamamız hem de düşen lojistik fiyatlarının etkisiyle alımlarını rakip ülkelere kaydırmaya başladılar. Her zaman söylediğimiz gibi kurun en az enflasyon kadar artması gerekiyor ki Türk ihracatçısı rekabetçiliğini koruyabilsin. Yoksa pazar kaybetmeye devam ederiz. Kaybettiğimiz müşterileri tekrar kazanmak ise yıllarımızı alabilir."

"Elektrik ve doğalgaz fiyatlarında indirim ihracatçılarımızın elini rahatlattı"
TİM Başkanı Gültepe, elektrik ve doğalgaz fiyatlarında yıl başından bu yana yapılan indirimlerin, özellikle yüksek enerji kullanan sektörlerde maliyetlerin düşürülmesinde ihracatçının elini rahatlattığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Kahramanmaraş’ta 3 ay önce meydana gelen depremden etkilenen illerimizde de toparlanma büyük bir hızla devam ediyor. Biz de ihracat ailemizin çatı kuruluşu olarak firmalarımızı ticaret ve alım heyetlerinin yanı sıra fuarlar aracılığıyla en doğru alıcıyla buluşturmaya çalışıyoruz.
Dolayısıyla ihracatımızda nisan ayında yaşanan düşüşün kısa süreli ve geçici olduğunu düşünüyoruz. Her şeye rağmen önümüzdeki sekiz ayı en iyi şekilde değerlendirerek Cumhuriyetimizin 100’üncü yıl dönümünü kutlayacağımız 2023’ü ihracatta mümkün olan en iyi performansla tamamlayacağımıza inanıyorum."