Keseli hayvanlar, insandan daha çok evrimleşmiş

"Araştırma, keseli hayvanlara daha fazla ışık tutuyor ki bu çok heyecan verici"

Bilimsel adı Phascolarctos cinereus olan koalalar, otobur ve ağaçta yaşayan bir keseli memeli türü (Pixabay)
Bilimsel adı Phascolarctos cinereus olan koalalar, otobur ve ağaçta yaşayan bir keseli memeli türü (Pixabay)
TT

Keseli hayvanlar, insandan daha çok evrimleşmiş

Bilimsel adı Phascolarctos cinereus olan koalalar, otobur ve ağaçta yaşayan bir keseli memeli türü (Pixabay)
Bilimsel adı Phascolarctos cinereus olan koalalar, otobur ve ağaçta yaşayan bir keseli memeli türü (Pixabay)

Yeni bir çalışma, kangurular ve koalalar gibi keseli memelilerin, yavrulama mekanizması açısından daha uzun bir evrimsel geçmişe sahip olduğunu gösterdi.
Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'nden Heather White ve meslektaşları, keseli hayvanların insan gibi plasentalı memelilerden daha fazla evrimleştiğini tespit etti.
Modern bilim, keseli hayvanlarla plasentalıların yaklaşık 160 milyon yıl önce ortak bir atadan evrimleştiğini kabul ediyor.
Öte yandan hakemli bilimsel dergi Current Biology'de yayımlanan yeni bulgular, plasentalı memelilerin gelişiminin ortak atalarınınkine daha yakın olduğunu ortaya koydu.
Plasentalı memeliler, kendi içlerinde birbirinden farklı bir dizi gelişim taktiğine sahip. Örneğin, insan bebekleri doğumda neredeyse çaresiz durumdayken, zebra tayları birkaç saat içinde yürümeye başlayabilir.
Ancak bu memelilerin hiçbiri, doğduğunda bir keseli yavrusu kadar olgunlaşmamış durumda değil. Zira keseliler, aslında fetüs benzeri embriyolar doğuruyor. Bu embriyolar doğum kanalından annelerinin keselerine tırmanıyor ve gelişmeyi orada tamamlıyor.
Yeni araştırmada White ve meslektaşları, hangi yavru gelişim taktiğinin daha fazla evrimsel süreçten geçtiğini merak etti.
Araştırmacılar, bunun cevabını bulmak için gelişiminin çeşitli aşamalarındaki plasentalı memelilerin ve keseli hayvanların kafataslarını inceledi. Toplamda 165 memeli kafatasının üç boyutlu görüntüleri oluşturuldu.
İncelenen canlılar arasında 22 türden hayvan yer alıyordu. Söz konusu canlıların olgunluk seviyeleri ise cenin halinden yetişkinliğe kadar uzanıyordu.
Bu analiz sonucunda keseli hayvanlar ve plasentalı memeliler arasındaki gelişim farklılıkları, varsayımsal ortak ataları için önceden oluşturulmuş bilimsel modellerle karşılaştırıldı.
Plasentalıların kafatası gelişimi, memelilerin atasınınkine daha çok benziyordu. Bu da araştırmacıları, ortak atanın yavrularının plasentalı memeliler gibi geliştiğini ve kesede gelişim taktiğinin sonradan ortaya çıktığını düşünmeye sevk etti.
Diğer bir deyişle araştırma ekibi, keseli hayvanların ortak atadan ayrıldıkları zamandan bu yana plasentalı memelilerden daha fazla evrimleştiği sonucuna vardı.
Livescience'a konuşan White, "Araştırma, keseli hayvanlara daha fazla ışık tutuyor ki bu çok heyecan verici" ifadelerini kullandı.
 
Independent Türkçe, Livescience, How Stuff Works



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news