Kahire’nin Seyyide Nefise bölgesindeki Kur’an-ı Kerim okuyucusu Şeyh Muhammed Rıfat’ın mezarının yeni yapılacak bir projeden dolayı kaldırılma fikri Mısır’da tartışmalara yol açtı. Karar, Mısırlılar arasında özellikle sosyal medya platformlarında geniş yankı uyandırdı. Çünkü mezar, Mısır’da ve İslam dünyasında Kur’an okuyucularının öncülerinden birine ait.
Geçtiğimiz aylarda Mısır, Arap edebiyatı öncüsü Taha Hüseyin, yazar Yahya Haki ve filozof Ahmed Lutfi es-Seyyid’in mezarı da dahil olmak üzere ünlü kişilere ait bazı mezarların kaldırılmasıyla ilgili tartışmalara tanık oldu. Mezarların kaldırılması, tarihi Kahire’de bazı alanları geliştirme planının varlığından kaynaklanmaktaydı.
Mısır, hükümetin büyük önem verdiği ve vatandaşlara hizmet için devlet tarafından desteklenen karayolu ağını geliştirme projesinin bir parçası olarak geçtiğimiz yıllarda trafik merkezlerinin inşasını genişletti.
Şeyh Rıfat’ın mezarıyla ilgili olay torunu Hana Hüseyin’in geçtiğimiz Pazartesi günü, ailenin Kahire valiliğinden dedesinin mezarının yeni trafik merkezi inşası nedeniyle kaldırılacağına dair mektup aldığını söylemesinin ardından gündeme geldi. Söz konusu mektupta, ailenin mezarı başka bir yere nakletmeleri istendi. Şeyh Rıfat’ın mezarının dünyanın dört bir yanından gelen birçok ziyaretçinin uğrak yeri olduğu da vurgulandı.
Şeyh Rıfat’ın ailesi, hükümeti bu kararından vazgeçirmek için mücadeleye başladı.
9 Mayıs 1883’te doğan ve 1950 yılının aynı gününde ölen Şeyh’in Mısır sembollerinden biri olduğuna işaret eden aile, dün (Salı) dualarla onu andı.
Kahire valiliği mezarlık hakkında gündeme getirilenler hakkında henüz resmi bir açıklama yapmadı.
Şarku’l Avsat’a konuşan Kur'an-ı Kerim Okuyucular Birliği Başkanı Şeyh Muhammed Salih Haşad, Şeyh Muhammed Rıfat’ın mezarı hakkında söylenenleri bildiğini, sendikanın hukuk danışmanını konuyu netleştirmek adına Kahire valiliği ile iletişim kurması için görevlendirdiğini söyledi. Ayrıca Şeyh Rıfat’ın adını ve statüsünü korumak için Kahire valisi ile doğrudan görüşmeye çalışacağını da belirtti.
Haşad, mezarlığın kaldırılması yerine aileyle koordineli olarak alternatif bir çözüm çabasında olduklarını vurguladı ve Şeyh Rıfat’ın konumuna dikkat çekti.
Eski eserler ve İslam medeniyeti alanında akademik çalışmalar yapan Muaz Lafi ise Şarku’l Avsat’a, zaman zaman gündeme gelen mezar kaldırılma olaylarının şahıslarla alakalı olmadığını belirtti ve Kahire’de şehir planlama biçimini eleştirdi. Lafi, Şeyh Rıfat’ında içinde bulunduğu Seyyide Nefise mezarlığının bin 200 yıllık olduğunu, kentsel dönüşüm projelerinde onun bu tarihi dokusunun göz önünde bulundurulması gerektiğini vurguladı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan (Arşiv-Reuters)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (Arşiv-AP)