NASA Başkanı Nelson: Ay'daki suyun Çin'in eline geçmesini engellemek istiyoruz

"Spratly Adaları'nda yaptıklarını tekrar etmemeliler"

UUİ, ABD ve Rusya'nın yanı sıra Japonya, Avrupa Birliği ve Kanada'nın ortak çalışmasıyla oluşturulmuştu (Reuters)
UUİ, ABD ve Rusya'nın yanı sıra Japonya, Avrupa Birliği ve Kanada'nın ortak çalışmasıyla oluşturulmuştu (Reuters)
TT

NASA Başkanı Nelson: Ay'daki suyun Çin'in eline geçmesini engellemek istiyoruz

UUİ, ABD ve Rusya'nın yanı sıra Japonya, Avrupa Birliği ve Kanada'nın ortak çalışmasıyla oluşturulmuştu (Reuters)
UUİ, ABD ve Rusya'nın yanı sıra Japonya, Avrupa Birliği ve Kanada'nın ortak çalışmasıyla oluşturulmuştu (Reuters)

NASA Başkanı Bill Nelson, İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais'e verdiği söyleşide "Çin'in eline geçmesin diye Ay'daki suyu korumak istiyoruz" dedi.

Nelson, Çin'le girilen "yeni uzay yarışından" galip çıkacaklarını savunarak, bu yıl Ay'a iki uzay aracı göndereceklerini söyledi.

NASA başkanı, Ay'ın güney kutup bölgesindeki su kaynaklarını kontrol altına almak istediklerini belirterek, Çin'in de bu bölgeye uzay aracı göndermeyi hedeflediğini ifade etti.

Çin, 2030'a kadar Ay'ın bu bölgesine astronot göndermeyi planladıklarını açıklamıştı. Nelson ise ABD'nin 2025 ya da 2026'da bunu başarabileceğini savundu. 

NASA başkanı, söz konusu bölgeye bu yıl bir robot, 2024'te de su kaynaklarını aramak için başka bir araç göndereceklerini belirterek, şöyle konuştu: 

Bu potansiyel rezervleri uluslararası toplum için korumak ve Çin'in Spratly Adaları'nda yaptığı gibi gelip suyun kendilerine ait olduğunu söylemesini engellemek istiyoruz.

Pekin yönetimi, Güney Çin Denizi'nde yer alan Spratly Adaları'nın kendi toprağı olduğunu savunuyor. Tartışmalı bölgede Tayvan, Vietnam, Malezya ve Filipinler de hak iddia ediyor.

Nelson, Rusya'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki (UUİ) konumuna dairse "Bence 2030'a kadar istasyonda kalacaklar" dedi.

Geçen yıl 24 Şubat'ta başlayan savaşın ardından Rus uzay ajansı Roscosmos'un eski başkanı Dmitri Rogozin, Batı'nın yaptırım kararları nedeniyle 2024'te istasyondan çekileceklerini duyurmuştu. Açıklamasının ardından görevden alınan Rogozin'in yerine atanan Yuri Borisov ise 2028'e kadar UUİ'de kalacaklarını söylemişti.

Nelson, NASA'nın Mars'la ilgili çalışmalarını hızlandırdığını da belirtti. 

Ay'a gitmenin üç ila dört gün sürdüğünü fakat Mars'a ulaşmanın 7 ila 8 ay aldığını söyleyen Nelson, bu süreyi üç aya indirmeyi hedeflediklerini ifade etti.

NASA başkanı, 2040'a kadar Mars'a astronot göndermeyi planladıklarını da söyledi.

Independent Türkçe, El Pais, Space



Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
TT

Deepfake videoları tespit etmek giderek zorlaşıyor: Artık gerçekçi kalp atışları var

Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)
Kişilerin rızası ve bilgisi dışında üretilen deepfake görüntüler endişe yaratıyor (Reuters)

Deepfake videoların gelişmiş saptama yöntemlerini yanıltabildiği ve her geçen gün daha gerçekçi hale geldiği tespit edildi. 

Bir kişinin yüzünün ya da vücudunun dijital olarak değiştirilmesiyle oluşturulan deepfake videolar endişe yaratmaya devam ediyor. 

Bu videolar gerçek bir kişinin görüntüsünün yapay zeka kullanılarak değiştirilmesiyle yapılıyor. Aslında bu teknoloji, kullanıcıların yüzünü kediye dönüştüren veya yaşlandıran uygulamalar gibi zararsız amaçlarla da kullanılabiliyor.

Ancak insanların cinsel içerikli videolarını üretmek veya masum insanlara iftira atmak için de kullanılabilmesi ciddi bir sorun teşkil ediyor.

Bu videoların sahte olup olmadığını anlamak için kullanılan gelişmiş yöntemlerden biri kalp atışlarını izlemek. 

Uzaktan fotopletismografi (rPPP) adlı araç, deriden geçen ışıktaki küçük değişiklikleri tespit ederek nabzı ölçüyor. Nabız ölçen pulse oksimetreyle aynı prensiple çalışan bu araç, çevrimiçi doktor randevularının yanı sıra deepfake videoları tespit etmek için de kullanılıyor.

Ancak bulguları hakemli dergi Frontiers in Imaging'de bugün (30 Nisan) yayımlanan çalışmaya göre deepfake görüntülerde artık gerçekçi kalp atışları var.

Bilim insanları çalışmalarına videolardaki nabız hızını otomatik olarak saptayıp analiz eden bir deepfake dedektörü geliştirerek başladı. 

Ardından rPPP tabanlı bu aracın verilerini, EKG kayıtlarıyla karşılaştırarak hassasiyetini ölçtüler. Son derece iyi performans gösteren aracın EKG'yle arasında dakikada sadece iki-üç atımlık fark vardı. 

Ekip aracı deepfake videolar üzerinde test ettiğindeyse rPPP, videoya kalp atışı eklenmese bile son derece gerçekçi bir kalp atışı algıladı. 

Bilim insanları kalp atışlarının videoya kasten eklenebileceği gibi, kullanılan kaynak videodan kendiliğinden geçebileceğini de söylüyor.

Almanya'daki Humboldt Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Peter Eisert "Kaynak video gerçek bir kişiye aitse, bu artık deepfake videoya aktarılabiliyor" diyerek ekliyor: 

Sanırım tüm deepfake dedektörlerinin kaderi bu; deepfake'ler gittikçe daha iyi hale geliyor ve iki yıl önce iyi çalışan bir dedektör bugün tamamen başarısız olmaya başlıyor.

Araştırmacılar yine de sahte videoları saptamanın başka yolları olduğunu düşünüyor. Örneğin sadece nabız hızını ölçmek yerine, yüzdeki kan akışını ayrıntılı olarak takip eden dedektörler geliştirilebilir.

Eisert, "Kalp atarken kan, damarlardan geçerek yüze akıyor ve daha sonra tüm yüz bölgesine dağılıyor. Bu harekette gerçek görüntülerde tespit edebileceğimiz küçük bir gecikme var" diyor.

Ancak bilim insanına göre nihai çözüm deepfake dedektörlerinden ziyade, bir görüntünün üzerinde oynanıp oynanmadığını anlamaya yarayan dijital işaretlere odaklanmaktan geçiyor:

Bir şeyin sahte olup olmadığını tespit etmek yerine bir şeyin değiştirilmediğini kanıtlayan teknolojiye daha fazla odaklanmadığımız sürece, deepfake'lerin saptanmalarını zorlaştıracak kadar iyi olacağını düşünüyorum.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, TechXplore, Frontiers in Imaging