Mısır-İsrail sınırındaki en belirgin güvenlik olayları

Mısır-İsrail sınırındaki en belirgin güvenlik olayları
TT

Mısır-İsrail sınırındaki en belirgin güvenlik olayları

Mısır-İsrail sınırındaki en belirgin güvenlik olayları

Mısır ile İsrail arasında 1979 yılında imzalanan barış anlaşmasından bu yana iki ülke sınırları zaman zaman güvenlik gerilimlerine sahne oldu. Kuzeyde Refah'tan güneyde Taba'ya kadar uzanan 233 kilometre uzunluğundaki sınır şeridinde iki ülkenin güvenliği artırma çabalarına rağmen bazı olayların yaşanması engellenemedi. Mısır'da 25 Ocak 2011 devriminden sonra bu olaylar zirveye ulaştı. Bu dönem, birçok “terörist” unsurun Sina'ya sığınmasının yanı sıra, insan ve uyuşturucu kaçakçılığı yapanların faaliyetlerinde artışa tanık oldu.

Mısır-İsrail sınırında en çok öne çıkan güvenlik olayları

Ekim 1985: Mısırlı asker Süleyman Hater tarafından Mısır-İsrail sınırında “Ras Barka” operasyonu gerçekleştirildi. Hater, ülkesinin sınırlarına konuşlanmış olan 7 İsrailliyi öldürdü. Bu olay Mısır kamuoyunu çokça meşgul etti. Hater daha sonra, Askeri Cezaevi Hastanesi'nde intihar ederek yaşamına son verdi.

Kasım 2004: Bir İsrail tankının Mısır ile Gazze Şeridi arasındaki sınıra ateş açması sonucu Mısır Merkezi Güvenlik Güçleri’nin 3 mensubu öldürüldü. Mısır bu olayı kınadı.

Haziran 2006: Mısır güvenlik kaynakları, İsrail'in, Mısır sınırı yakınlarında iki kişiyi öldürdüğünü açıkladı. Mısır ölenlerin, devriye gezerken yanlışlıkla sınırı aşarak İsrail tarafına geçen Merkezi Güvenlik Güçlerine bağlı Mısırlı iki subay olduğunu duyurdu.

Ağustos 2011: Refah'ın güneyindeki Mısır sınırına yönelik İsrail hava saldırısında 5 Mısırlı sınır muhafızı öldü. Olayın ardından Mısır Dışişleri Bakanlığı, protesto amaçlı İsrail maslahatgüzarını çağırdı ve İsrail’den özür talep etti. Kahire olayı aydınlatmak için ortak bir resmi soruşturma yürütme talebinde bulundu.

Şubat 2012: İsrail ordusu, Mısır sınırından geçen bir grupla çıkan çatışmada bir askeri ile 3 silahlı kişinin öldürüldüğünü duyurdu.

Mısır sınırında pazar günü gerçekleşen olayda ölen 3 askerden biri olan Ohad Dahan'ın tabutu İsrail askerlerinin omuzlarında (AFP)
Mısır sınırında pazar günü gerçekleşen olayda ölen 3 askerden biri olan Ohad Dahan'ın tabutu İsrail askerlerinin omuzlarında (AFP)

Nisan 2012: Sina Yarımadası'ndan İsrail'in Kızıldeniz kıyısındaki Eilat tatil beldesine bir füze fırlatıldı. Olayda herhangi bir can kaybı yaşanmadı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, "Sina, teröristler için bir üs haline geldi" dedi.

Ağustos 2012: İsrail sınırındaki bir Mısır güvenlik karakoluna kimliği belirsiz kişilerce düzenlenen saldırıda 16 Mısırlı sınır muhafızı öldü. Silahlı kişiler iki zırhlı araca el koydu ve onlardan biri ile İsrail topraklarına girdiler. Daha sonra İsrail Hava Kuvvetleri onları etkisiz hale getirdi.

Ekim 2016: "El-Avce" geçidi yakınında kaçakçılar ile Mısır sınır muhafızları arasında çatışma çıktı. Çatışma sonucunda Mısır ile İsrail sınırında kaçakçılığı önlemek için inşa edilen İsrail duvarının yapımında çalışan bir İsrailli işçi öldürüldü.

Haziran 2023: İsrail ordusu, Mısır sınırı yakınlarında 3 askerinin kurşunlanarak öldürüldüğünü, 2 askerinin ise yaralandığını duyurdu. Olayda karşılıklı ateş açılması sonucu bir Mısırlı asker de yaşamını yitirdi. Şarku’l Avsat’ın ulaştığı bilgilere göre Mısır olayla ilgili açıklamasında, sınır güvenlik güçlerinden bir askerin uyuşturucu kaçakçılarını kovalarken güvenlik bariyerini aştığını ve çatışma çıktığını belirtti.



Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.