Amerikalıların alkol tüketimi en son İç Savaş'ta görülen seviyeye vardı

ABD'deki artan alkol tüketiminin sorumlusu kadınlar olabilir

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Amerikalıların alkol tüketimi en son İç Savaş'ta görülen seviyeye vardı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

2023 yeterince zor değilmiş gibi, Amerikalılar şimdi de İç Savaş günlerinde içtikleri kadar çok alkol tüketiyor.

Ulusal Alkol Bağımlılığı ve Alkolizm Enstitüsü'nün (National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism/NIAAA) hazırladığı yeni rapor, ortalama bir Amerikalının 1860'ta kişi başına tüketilen miktara yakın düzeyde alkol içtiğini ortaya koydu.

Amerikalılar 2021'de yaklaşık 9,5 litre etanol (şarap, bira ve sert içkilerde bulunan alkol) tüketirken, İç Savaş'ın eşiğinde bu miktar yaklaşık 9,6 litreydi. Alkollü içkilerdeki suyu ya da diğer bileşenleri içermeyen bu miktar, alkollü içecek tüketiminde 1990'ların ortalarına kıyasla yüzde 60'lık artışa işaret ediyor.

Amerikalılar alkol zevklerini de değiştirdi. Tüketilen bira miktarı 1995'ten bu yana yaklaşık yüzde 20 azalırken, şarap istikrarlı bir şekilde Amerika'nın tercih ettiği içki halini aldı. 1990'ların ortalarına kıyasla şarap tüketen Amerikalıların sayısı halihazırda yüzde 50 daha fazla.

ABD'de alkol tüketimi daha önce de çarpıcı seviyelere ulaşmıştı. İçki Yasağı Yasası'nın yürürlükten kaldırılmasını takip eden 1934'te Amerikalılar kişi başına yaklaşık 3,8 litre etanol içiyordu. 1945'te, II. Dünya Savaşı'nın sonunda, Amerikalılar 8,7 litreye ulaşmıştı. Bu miktar, alkol tüketiminin en yüksek olduğu 1980'de yaklaşık 10,6 litreye çıktı.

Alkol tüketimindeki artışın kilit bir demografik grupla da ilgisi olabilir: Kadınlar.

Martta kadınların ABD tarihinde ilk kez erkeklerden daha fazla içki içtiği ortaya çıktı. NIAAA direktörü Dr. George Koob, bunun sebebinin üniversite öğrencileri arasındaki aşırı alkol tüketimi olduğunu yakın zamanda Washington Examiner'a söyledi.

Dr. Koob, muhafazakar medya kuruluşuna "2021'de özellikle kadınlar arasında bir artış yaşandı. Şu anda üniversite kampüslerinde kadınların esasen erkeklerden daha fazla aşırı miktarlarda alkol tükettiği açığa çıktı, bu tarihte ilk kez oluyor" dedi.

Çoğu eyaletin içki dükkanlarını "temel işletme" ilan ettiği Kovid-19 pandemisinde de alkol tüketiminde çarpıcı bir değişiklik yaşanmıştı. NIAAA'ya göre, pandeminin ilk yılı olan 2020'de alkol satışları yüzde 2,9 arttı ve bu da 50 yıldan uzun süredir görülen en büyük yıllık yükseliş.

Dr. Koob, üniversite kampüslerinin yeniden faaliyete geçtiği ve yerel barların tekrar açıldığı son dönemde kadınların aşırı içki içme eğiliminin artmasını, insanların alkolden uzak durduğu bir dönem sonrası "yeniden içmeye başlamasına" yol açan "alkol yoksunluğu etkisine" bağlıyor.

NIAAA direktörü, "Standart bir içecek yaklaşık 45 ml vodka, 355 ml bira veya 150 ml litre şaraptır" dedi.

Standart içeceğin ötesine geçtiğinizde, alkolün sonunda toksin halini aldığı noktaya yaklaşıyorsunuz demektir. Kolaylıkla aşırı doza ulaşabilirsiniz.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, kadınlar için günde en fazla bir, erkekler içinse en fazla iki standart alkollü içecek tüketiminin güvenli olduğunu belirtiyor. Öte yandan genelde aşırı tüketim erkekler için tek seferde 5 veya daha fazla içkiye karşılık gelirken, kadınlarda tek seferde 4 veya daha fazla içkiye denk düşüyor.



İran ve müzakereler öncesinde kartları toplama

Fotoğraf: İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)
Fotoğraf: İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)
TT

İran ve müzakereler öncesinde kartları toplama

Fotoğraf: İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)
Fotoğraf: İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi (AFP)

Hasan Fahs

Tahran ve Moskova arasında pozisyon ve hedeflerde bir ayrışma veya uzaklaşma olduğunu düşündüren atmosfere ve Rusya'nın ihaneti, İsrail saldırılarına karşı koymak için gerekli desteği sağlamayı reddetmesi nedeniyle İran sokaklarını saran hayal kırıklığı hissine rağmen, iki taraf arasında perde arkasında yaşananlar bu hissin ve görüntüye dayalı tutumların ötesine geçiyor. Zira Tahran'ın düşüşü, her şeyden önce Moskova'yı kuşatma, hatta devirme yolunun artık açık olduğu anlamına geliyor. Bu durum, özellikle Rus mevkidaşı Vladimir Putin'in tutumundan duyduğu derin rahatsızlığı dile getiren Başkan Trump başta olmak üzere, ABD yönetiminin tutumlarındaki tırmandırma ile birlikte netleşmeye başladı. Trump son olarak Washington'un bunların bedelini ödemeyeceğini vurgulayarak, Ukrayna'ya silah sevk etme kararı ile birlikte Rusya'ya yönelik vergileri artırma kararı aldı.

Tahran'ın düşmesi, ikinci olarak, Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi’ne trajik bir şekilde son verecek ve Trump'ın Çin'i kuşatma ve ekonomik ve siyasi emellerine nokta koyma hedefini daha gerçekçi ve ulaşılabilir kılacaktır. Zira İran toprakları, Batı Asya’daki kara bağlantısı projesindeki en önemli ve jeo-ekonomik bağlantıyı oluşturuyor. Buradan yola çıkarak, Çin'in Şanghay İşbirliği Örgütü Dışişleri Bakanları Konferansı kapsamında Çin'in başkenti Pekin'de İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov arasında bir görüşme gerçekleşmesini kolaylaştırma çabası anlaşılabilir. Bu görüşme, Arakçi'nin Çinli mevkidaşı Dışişleri Bakanı Wang Yi ile yaptığı ön görüşmenin akabinde, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ile yaptığı görüşmenin ardından gerçekleşti.

Rus bakanın belirli bir tutum benimsememe konusundaki ısrarı -veya başka bir deyişle, İran-Amerikan nükleer krizi konusunda açık ve net bir tavır beyan etme konusundaki isteksizliği- ile Lavrov'un Rusya'nın barışçıl nükleer enerji hakkı konusunda İran'ın yanında durduğu açıklaması göz önüne alındığında, Lavrov, ülkesinin İran'ın kendi topraklarında zenginleştirme faaliyetlerinde bulunma hakkı talebine ilişkin tutumunu bir şekilde belirsiz bıraktı. Bu durum, Moskova'nın bu ilişkiyi, Washington ile yaşanan krize çözümler ve çıkış yolları sunmak için kullanmasına olanak tanıyor. En azından İran'ın zenginleştirilmiş uranyum stoku ve Rusya'ya nakledilerek İran'ın gelecekteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere elektrik üretimi için yakıta dönüştürülmesi olasılığı konusunda.

Ancak, her iki yöndeki bu ikili görüşmeler, yeni bir diplomatik çerçeve oluşturabilir. Söz konusu çerçevenin de 16 Ekim'de, BM Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararının sona ermesinden, 7. Bölüm kapsamında İran'a karşı uluslararası yaptırımların yeniden devreye alınmasına yönelik “tetik mekanizmasının” çökmesinden önceki üç ay boyunca, bir sonraki aşamanın şekillenmesine katkıda bulunması bekleniyor.

Her iki tarafın, yani Amerikalılar ile İranlıların, bu sefer doğrudan müzakere masasına döneceğine şüphe yok. Bu nedenle, her iki taraf da müzakere masasına oturmadan önce gücünü pekiştirecek kartları toplamaya çalışıyor. Washington askeri eyleme başvurmakla tehdit ederken ve askeri seçeneğe geri dönebileceğini deklare ederken, aynı zamanda Güvenlik Konseyi'ne başvurma ve tetik mekanizmasını aktifleştirme hakkına sahip olan Avrupa “troykası”ndaki (üçlüsü) müttefiklerinin nüfuzuna güveniyor.

Buna karşılık, Tahran'ın elindeki seçeneklerden biri, bir ay önce 13 Haziran'da şafak vaktinde düzenlenen saldırıda olduğu gibi hazırlıksız yakalanmamak için olası bir askeri çatışmaya hazırlık seviyesini yükseltmektir. Tahran ayrıca, Avrupa üçlüsünün Washington ile koordinasyon halinde başvurabileceği herhangi bir kararı engellemek için diplomatik seçeneği de aktifleştirecektir. Yani hem Moskova'yı hem de Pekin'i 5 Ağustos'tan önce nükleer anlaşmadan çekildiklerini açıklamaya ikna etmek için çalışması gerekecektir. Bu durumda iki ülke, 2015 anlaşmasına bağlı kalmaları halinde kaybettikleri veto haklarını geri kazanacak, böylece Washington ve üçlünün alabileceği herhangi bir karara karşı bu hakkı kullanabileceklerdir.

Tahran, eşzamanlı füze kabiliyetlerini yeniden değerlendirerek askeri hazırlıklarının seviyesini yükseltiyor ve bu kabiliyetleri müzakere masasında görüşmeye zorlayabilecek herhangi bir baskıyı kabul etmeyi reddediyor. Bununla birlikte bakım ve muharebe kabiliyetleri açısından, gelişmiş SU-35 savaş uçaklarının kendi istediği koşullar altında tedariki konusunda Moskova ile yaşadığı mevcut anlaşmazlığı, ihtiyaçlarını karşılayabilecek Çin savaş uçaklarına yönelerek aşmaya çalışıyor. Zira Çin'in koşulları daha az karmaşık ve daha dinamik. Bu hazırlıklar veya Tahran'ın deyimiyle “parmağını tetikte tutmak”, özellikle de güçlü bir konumda olduğunu hissettiği için diplomatik sürece geri dönmeyi reddettiği anlamına gelmiyor. Eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in, rejimin ve İran'ın tarihindeki bu kritik anda Dini Lider'in diplomasinin rolü hakkındaki sözlerini tekrarlaması, İran rejiminin diplomatik ve siyasi seçeneği destekleme ve askeri seçeneğe geri dönme ihtimalini savuşturma arzusunun birçok göstergesini taşıyor olabilir. Zarif'in de dediği gibi, Dini Lider diplomatik çabaları İran’ın gücünün temel taşlarından biri olarak nitelendirdi ve bunlara başvurmanın diğer tüm seçeneklerin veya güç yapılarının yokluğu veya kaybı anlamına gelmediğini belirtti. Çünkü “diplomasiyle elde edilebilecek bir şey savaşla elde edilmemelidir ve diplomatik seçenek kesinlikle daha az maliyetlidir.” Bakan Arakçi de tüm temaslarında, Şanghay İşbirliği Örgütü, BRICS ülkeleri ve hatta Avrupa üçlüsündeki mevkidaşlarıyla yaptığı çeşitli toplantı ve istişarelerde bu seçeneğe bağlı kalıyor. Washington ile müzakere masasına dönme olasılığını, Güvenlik Konseyi ve Avrupa üçlüsü tarafından İran nükleer tesislerine yönelik ABD-İsrail ortak saldırısının açıkça kınanmasına ilave olarak, yaptırımların yeniden uygulanması seçeneğinin, yani “tetik mekanizmasının” geri çekilmesi koşuluna bağlıyor. Zira tetik mekanizmasının aktifleştirilmesi “troyka” ülkelerini müzakerelerin dışında bırakabilir. Bu durum da İran'ı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ve müfettişleriyle iş birliğini askıya alma kararının ardından tansiyonu daha da yükseltecek adımlar atmaya zorlayabilir.

Arakçi'nin belirgin sert tutumu, İran'ın müzakereler konusunda isteksiz olduğu anlamına gelmiyor. Aksine, İran’ın müzakerelere güçlü bir konumda katılmaya çalıştığını gösteriyor. Çünkü İran, herkese güç ve kudrete sahip olduğunu ve bu gücü kullanabileceğini kanıtladığına, ABD-İsrail saldırısına verdiği yanıtla da bunu gösterdiğine inanıyor. Dolayısıyla, diplomatik fırsat, bu gücü ve elde ettiği başarıları pekiştirmek için en uygun yol ve en etkili mekanizmadır.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.