Peru'da dang humması salgını: 248 kişi öldü, Sağlık Bakanı istifa etti

Latin Amerika halihazırda en kötü dang humması salgınını yaşıyor

(Martin Mejia/AP)
(Martin Mejia/AP)
TT

Peru'da dang humması salgını: 248 kişi öldü, Sağlık Bakanı istifa etti

(Martin Mejia/AP)
(Martin Mejia/AP)

Latin Amerika'nın bugüne kadar gördüğü en kötü dang humması salgını Peru'da 248 kişinin ölümüne yol açarken Sağlık Bakanı istifa etmek zorunda kaldı.

Salgının bu yıl içinde 150 bin civarı kişiyi etkilediği ve ölü sayısının halihazırda 248'e ulaştığı bildiriliyor. Ülkenin kuzeybatısındaki Ekvador sınırına nispeten yakın, yaklaşık 600 bin nüfuslu Piura kentinin salgının merkezi olduğu belirtiliyor.

Durumun ciddiyeti ve görünüşe göre hükümetin bunu kontrol altına alamaması, Sağlık Bakanı Rosa Gutiérrez'in 16 Haziran'da istifa etmesine yol açtı. Çok sayıda kanıt aksini işaret etse de Gutiérrez'in mayısta salgının iki hafta içinde "çözüleceğini" duyurması, Peru halkının büyük kısmının güvenini yitirmesine neden oldu.

Ancak bazı gözlemciler, hükümetin krize yetersiz müdahalesinde bir tek Gutiérrez'in sorumlu tutulamayacağına inanıyor. Peru Tabipler Birliği sözcüsü Dr. Leslie Soto, NPR'a hükümetin El Niño hava koşullarının yarattığı tehdidi göz önüne alarak kitlesel bir salgını durduracak önleyici adımlar atması gerektiğini söyledi. Dang humması, Peru kıyılarında bu baharda yaşanan gibi sıcak havalarda ve yağmurlu ortamlarda daha hızlı çoğalan sivrisineklerle yayılıyor.

Dr. Soto, NPR'a "Mesele sadece Sağlık Bakanlığı değil" dedi.

Eğitim Bakanlığı, İskan Bakanlığı, altyapı ve bölgesel yönetimler de bunun parçası.

Dr. Soto kötü etkilenen bölgelerdeki okullarda görülen, içilebilir su ve hijyen hizmetlerindeki eksikliğin dang hummasının yoğun yaşandığı noktalar yarattığını söyledi. NPR, neredeyse her 10 Peruludan birinin şebeke suyuna ve her 4 kişiden birinin de kanalizasyona erişimi olmadığını ve suyun kaplarda depolanmasının sivrisineklerin üremesine ortam hazırlayan bir işlev görebileceğini bildirdi.

Benzer şekilde Kovid-19 pademisinin etkileriyle de başa çıkmakta zorlanan Peru, dünyanın en yüksek Kovid-19 kaynaklı ölüm oranına sahip.

Geçen yılın sonunda ülke demokrasisi de kriz yaşamıştı. Görevden azil soruşturması süreci tehdidi altındaki eski Cumhurbaşkanı Pedro Castillo, Kongre'yi feshetmeye çalışınca iktidardan indirilmiş ve Hükümet Sarayı'ndaki yerini Dina Boluarte almıştı.

El Niño'nun etkilerinin yılın geri kalanında yoğunlaşması beklenirken, Peru'nun dang humması deneyimi artık bölgenin geri kalanına uyarı işlevi görebilir. Bu, iklim değişikliğinin şiddetini artırmayı sürdürmesi halinde neler beklenebileceğine dair de bir uyarı olabilir.

Dünya ısındıkça ve El Niño hava koşulları güçlendikçe, dang humması muhtemelen Güney ülkelerinin yanı sıra Kuzey'dekilerde de yaygınlaşacak.

Independent Türkçe



YouTube videoların "kamerayla çekilip çekilmediğini" belirtecek

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

YouTube videoların "kamerayla çekilip çekilmediğini" belirtecek

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

YouTube artık kullanıcılarına videolar "kamerayla çekildiğinde" söyleyecek çünkü videoların birçoğu öyle değil.

Etiketler, videonun altında "bu içerik nasıl yapıldı" yazan bir mesajla birlikte yer alacak. Etikette "Bu içerik, kamera veya başka bir kayıt cihazı kullanılarak çekildi" yazacak.

Etiketler, yapay zekanın yükselişine ve onunla üretilen videoların yaratabileceği risklere bir yanıt. Birçok uzman, videoları gerçek olup olmadığına göre etiketlemenin insanların sahte görüntüler yüzünden yanlış yönlendirilmesini engellemeye yardımcı olacağını ileri sürüyor.

Videolar, çeşitli platformların videonun montaj veya gerçek olup olmadığını netleştirmek için kullanabileceği bir standart olan C2PA (İçerik Güvenirliği ve Özgünlüğü Koalisyonu) standardını kullanıyor. Örneğin bazı kamera şirketleri, YouTube'un videonun gerçekten bir cihazda kaydedilip kaydedilmediğini otomatik olarak görebilmesi için bu teknolojiyi kameralarına eklemişti.

Videolar montaj edilse de bu etiketi alabiliyor. Ancak, videonun "temel doğasında veya içeriğinde" "önemli değişiklikler" yaratacak veya videonun nereden geldiğinin tespit edilmesini imkansız kılacak şekilde montajlanmaması gerekiyor.

Google halihazırda kendi yapay zeka üretimlerini işaretleyebilmeleri için YouTube kullanıcılarının videolarında "değiştirilmiş veya sentetik içerik" bulundurduğunu belirtmek için bir düğme kullanmasına izin veriyordu. Ancak yeni sistem, kullanıcıların gerçek videoları işaretlemesine izin vererek tam tersi şekilde çalışıyor ve yalan söylemeyi zorlaştıracak teknik sistemlere de başvuruluyor.

Independent Türkçe