Diğer gezegenlerde su ve uzaylı yaşam bulma ihtimalimiz "düşündüğümüzden 100 kat daha yüksek"

"Sıvı su bulma ihtimalimiz düşündüğümüzden 100 kat daha yüksek"

(Lujendra Ojha)
(Lujendra Ojha)
TT

Diğer gezegenlerde su ve uzaylı yaşam bulma ihtimalimiz "düşündüğümüzden 100 kat daha yüksek"

(Lujendra Ojha)
(Lujendra Ojha)

Sıvı haldeki suya ev sahipliği yapan, Dünya benzeri çok daha fazla gezegen olabileceğini öne süren yeni bir analizde, bunun Güneş Sistemi dışında uzayda yaşam bulma ihtimalini artırdığı belirtiliyor.

Lyon'daki Goldschmidt Jeokimya Konferansı'nda sunulan ve yakın zamanda Nature Communications adlı bilimsel dergide yayımlanan araştırmada, bir gezegenin yüzeyinde su bulunması için koşullar uygun olmasa bile yine de yüzeyinin altında sıvı su olabileceği bulundu.

Rutgers Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Lujendra Ojha şöyle diyor:

Çalışmamız, bu suyun pek de hesaba katmadığımız yerlerde bulunabileceğini gösteriyor. Bu da teoride yaşamın gelişebileceği ortamları bulma şansını önemli ölçüde artırıyor.

Bir gezegenin yüzeyi donmuş olsa bile, suyun yeraltında sıvılaşmasını sağlayacak kadar ısı üretilebilmesinin başlıca iki yolu var.

Bir örneğe atıfta bulunan araştırmacılar, birkaç milyar yıl önce Dünya yüzeyindeki sıvı suyun tamamen donsa da gezegenin her yerindeki suyun tamamen katı olmadığı bir zamana işaret etti.

Dünya tarihinin bu döneminde gezegenin derinliklerindeki radyoaktiviteden kaynaklanan ısı, suyu bazı yerlerde sıvı tutacak kadar ısıtabiliyordu.

Dr. Ojha, "Bunun bugün bile dondurucu soğuğa rağmen radyoaktiviteden kaynaklanan ısıyla beslenen, yeraltında büyük sıvı su göllerinin bulunduğu Antarktika ve Arktik Kanada gibi yerlerde gerçekleştiğini görüyoruz" diye açıklıyor.

Bunun halihazırda Mars'ın güney kutbunda bile gerçekleşiyor olabileceğini işaret eden bazı kanıtlar var.

Bilim insanları daha önce Güneş Sistemi'nde bile Satürn'ün Europa'sı gibi bazı uyduların, yüzeyleri tamamen donmuş olsa da yeraltında önemli miktarda sıvı su barındırdığını keşfetmişti.

Bunun nedeni bu uyduların iç kısımlarının, yörüngelerinde döndükleri büyük gezegenlerin yerçekimsel etkileriyle sürekli çalkalanmasıdır.

Dr. Ojha, "Bu, Jüpiter ve Satürn'ün uydularını Güneş sistemimizde yaşam bulmada başlıca adaylar haline getirirken, gelecekte bu cisimleri keşfetmek için birçok görev planlandı" diyor.

Yeni analizde araştırmacılar, Güneş'ten çok daha soğuk küçük yıldızlar olan M-tipi cüce adı verilen en yaygın yıldız türünün etrafındaki gezegenleri inceledi.

Samanyolu Galaksisi'ndeki yıldızların yaklaşık yüzde 70'i M-tipi cüce yıldızlar ve bugüne kadar bulunanlar arasında Dünya'ya en çok benzeyen ötegezegenler bu yıldızların yörüngesinde dönüyor.

Bilim insanları M-tipi cüce yıldızların yörüngesindeki bu tür gezegenlerde sıvı halde su üretmenin ve suyun varlığını sürdürmenin uygulanabilirliğini, yalnızca gezegenin ürettiği ısıyı göz önünde bulundurarak modelledi.

Dr. Ojha şöyle açıklıyor:

Radyoaktivitenin sıvı su üretme potansiyeli düşünüldüğünde bu ötegezegenlerin büyük bir kısmının, sıvı suyun varlığını sürdürecek kadar yeterli ısı barındırmasının düşündüğümüzden çok daha muhtemel olduğunu bulduk.

Bu tahminlerden önce, her 100 yıldıza karşılık bir kayalık gezegenin etrafında sıvı su bulunduğu düşünülüyordu.

Ancak yeni model bu oranın, doğru koşullar altında yıldız başına bir gezegene kadar çıkabileceğine işaret ediyor.

Dr. Ojha sözlerini, "Yani sıvı su bulma ihtimalimiz düşündüğümüzden 100 kat daha fazla. Samanyolu Galaksisi'nde yaklaşık 100 milyar yıldız var. Bu, evrenin başka bir yerindeki yaşamın kökeni açısından gerçekten yüksek olasılıklara işaret ediyor" diye sonlandırdı.



Google'dan internetsiz çalışan yapay zekalı robot

Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
TT

Google'dan internetsiz çalışan yapay zekalı robot

Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)
Yeni Gemini Robotics modeli, yapay zekalı robotların internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlıyor (Google DeepMind)

Google'ın yapay zeka bölümü DeepMind, güçlü yapay zeka robotlarının internet bağlantısı olmadan çalışmasını sağlayan yeni bir model çıkardı.

Genellikle yapay zekayla çalışan robotlar, gerekli hesaplamaları gerçekleştirmek için uzak sunuculara bel bağlıyor. DeepMind'ın yeni Gemini Robotics On-Device modeli, bu yaklaşımda büyük bir değişime işaret ediyor.

Cihaz içi sistem, insansı robotların internet olmadan Dünya'nın neredeyse her yerinde, hatta uzayda bile çalışmasına olanak tanıyor.

DeepMind'ın robotik bölümü başkanı Carolina Parada, bir blog yazısında "Model, veri ağından bağımsız çalıştığı için gecikmeye duyarlı uygulamalar için yararlı ve kesintili veya sıfır bağlantı olan ortamlarda dayanıklılık sağlar" diye yazdı.

Gemini Robotics On-Device'la güçlü robotik modellerin daha erişilebilir ve uyarlanabilir hale getirilmesinde bir adım ileri gidiyoruz... Yapay zekayı fiziksel dünyaya getirmenin geleceğini keşfetmeye devam ederken, robotik topluluğunun bu yeni araçlarla neler inşa edeceğini görmekten heyecan duyuyoruz.

Yeni nesil yapay zeka, robotların çamaşırları katlamak veya çantaları açmak gibi günlük görevleri bağımsız olarak yerine getirmesini sağlıyor.

Dr. Parada, cihaz içi modelin, nasıl yapılacağı 50 ila 100 defa gösterildiğinde yeni görevleri hızlıca öğrenebildiğini de belirtti.

Model, farklı türde görevleri yerine getirmek için çeşitli robotlarda çalışacak şekilde de uyarlanabiliyor.
 

scdfgrthy
Nvidia'nın en son modeli Isaac Groot N1, insansı robotlarda çalışıyor (Nvidia)

Diğer önde gelen yapay zeka firmaları da robotik için bu tür modeller üzerinde çalışıyor. Nvidia, insansı robotların geliştirilmesini hızlandırmak amacıyla kısa süre önce Isaac Groot N1 modelini tanıttı.

"Hızlı düşünen eylem modeli", genellikle insanlar tarafından gerçekleştirilen rolleri yerine getirmek için insan reflekslerini ve sezgilerini yansıtacak şekilde tasarlandı.

Nvidia'nın kurucusu ve CEO'su Jensen Huang, modelin marttaki tanıtımında "Genel amaçlı robotik çağı geldi" demişti.

Nvidia Isaac GR00T N1, yeni veri üretimi ve robot öğrenme çerçeveleriyle, dünyanın her yerindeki robotik geliştiricileri yapay zeka çağında yeni bir çığır açacak.

Independent Türkçe