Polonya’lı doktorlar eski Cumhurbaşkanı Saakaşvili’yi muayene etti

AB sağlık heyeti eski Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili'yi muayene etti

Saakaşvili aylar sonra çıktığı ilk televizyon programında çok zayıf ve bir deri bir kemik olarak görüntülendi (Reuters)
Saakaşvili aylar sonra çıktığı ilk televizyon programında çok zayıf ve bir deri bir kemik olarak görüntülendi (Reuters)
TT

Polonya’lı doktorlar eski Cumhurbaşkanı Saakaşvili’yi muayene etti

Saakaşvili aylar sonra çıktığı ilk televizyon programında çok zayıf ve bir deri bir kemik olarak görüntülendi (Reuters)
Saakaşvili aylar sonra çıktığı ilk televizyon programında çok zayıf ve bir deri bir kemik olarak görüntülendi (Reuters)

Ukrayna'nın eski Odessa Valisi ve Gürcistan eski Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili’nin Avukatı Dito Sadzaglişvili, Gürcü makamlarının Avrupa Birliği (AB) tarafından yetkilendirilen Polonyalı doktorların Gürcistan'da tutuklu bulunan ve sağlığından endişe edilen Saakaşvili'yi muayene etmesine izin verdiğini açıkladı.

Hapisteki eski cumhurbaşkanının sağlığıyla ilgili endişeler, birkaç ayın ardından Saakaşvili’nin 10 Temmuz’da ilk kez televizyona çıkarak çok zayıf ve bir deri bir kemik göründüğü sahnelerin ardından arttı. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre Avukat Sadzaglişvili'nin şu sözlerini aktardı: “6 aylık ertelemenin ardından Tiflis hükümeti Çarşamba günü Polonyalı doktorların Mihail Saakaşvili'yi hastanede görmelerine izin verdi.” Avukat, “Doktorlardan oluşan heyetin AB tarafından oluşturulduğunu” da sözlerine ekleyerek sonuçlarını daha sonra sunacaklarını açıkladı.

Saakaşvili 2004-2013 yılları arasında Gürcistan'ı yönetmiş, 8 yıl sürgünde kaldıktan sonra 2021'de ülkesine dönmüş ve görevi kötüye kullanmakla suçlandığı bir davada hapse atılmıştı. Saakaşvili şu anda ise Gürcistan muhalefetinin ana figürü.

Geçen yıl 50 gün üst üste açlık grevi yaptıktan sonra tedavi için hastaneye yatırıldı ve mahkeme önündeki duruşmalarında sağlığının sürekli kötüleştiği görüldü. Saakaşvili, 3 Temmuz'da video bağlantısıyla katıldığı bir duruşmada sağlık durumunun ne hale geldiğini göstermek için gömleğini kaldırmış, göğüs hizasında kaburgaları belirginleşmiş, karnı çukurlaşmış ve derisi kemiklere yapışmıştı.

Bunun üzerine Ukrayna, aynı zamanda Ukrayna vatandaşlığına da sahip olan Saakaşvili'nin kötüleşen sağlığını protesto etmek amacıyla Gürcistan'ın o dönemdeki Kiev Büyükelçisinin sınır dışı edilmesini emretti.

Doktorlar, Saakaşvili'nin hapishane koşulları nedeniyle sağlığının bozulması nedeniyle ölüm tehlikesi altında olduğu uyarısında bulunurken, yetkililer Saakaşvili'nin yeterli tıbbi bakım aldığını doğruluyor.

Geçtiğimiz yıl Avrupa Konseyi Saakaşvili'nin serbest bırakılması çağrısında bulunarak, siyasi mahkum olarak tanımlamıştı. Uluslararası Af Örgütü (Amnesty) eski cumhurbaşkanının ülkesinde maruz kaldığı durumu açık bir siyasi intikam olarak nitelendirdi.



Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
TT

Araştırmacılar sinekleri kokain bağımlısı yapmak için genetiklerini değiştirdi

Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)
Meyve sinekleri normalde kokainin tadını sevmiyor (Unsplash)

Bilim insanları meyve sineklerinin genetiğini değiştirerek kokaini sevmelerini sağladı. Çalışmanın insanlardaki kokain bağımlılığını daha iyi anlama ve tedavi etmeye katkı sunması bekleniyor. 

Meyve sinekleri ve insanlar birbirlerine sanılandan daha fazla benziyor. Örneğin bu iki türde çeşitli hastalıklardan sorumlu genlerin yaklaşık yüzde 75'inin aynı olması, bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Sinekler üzerindeki genetik incelemeler, bu hastalıkların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.

Bu rahatsızlıklardan biri de kokain gibi maddelere karşı gelişen bağımlılıklar. Utah Üniversitesi'nden Dr. Adrian Rothenfluh, "Son yıllarda, sinekler ve insanların birçok açıdan sandığımızdan daha fazla birbirine benzediği ortaya çıktı" diyerek ekliyor: 

Örneğin sineklerin alkole verdiği tepkiyi düzenleyen genlerin, insanlardaki alkol bağımlılığında da rol oynadığını birçok kez gösterdik. Bu durumun kokain bağımlılığıyla bağlantılı genler için de geçerli olacağını ve bunların sineklerdeki etki mekanizmasını inceleyebileceğimizi düşünüyoruz.

Ancak sineklerin kokaini sevmemesi bu çalışmaların önünde engel teşkil ediyordu. Meyve sineklerinin bacaklarındaki tat reseptörleri, böceğin bir şeyi yemeden önce zararlı olup olmadığını algılamasını sağlıyor. 

Dr. Rothenfluh ve ekip arkadaşları yeni çalışmalarında kokainin acı tadı nedeniyle bu reseptörlere yakalandığını ve sineklerin maddeden bu yüzden uzak durduğunu doğruladı. Araştırmacılar daha sonra sineklerin genetiğini değiştirerek bu reseptörleri devre dışı bıraktı.

Bulguları hakemli dergi Journal of Neuroscience'ta 2 Haziran Pazartesi günü yayımlanan çalışmada genetiği değiştirilmiş sineklerin kokaini sevdiği gözlemlendi. Düşük seviyede kokain içeren şekerli su verilen sinekler 16 saat içinde bu içeceği tercih etmeye başladı.

Dr. Rothenfluh, "Düşük dozlarda, tıpkı insanlar gibi koşuşturmaya başlıyorlar" diyor: 

Çok yüksek dozlardaysa yine insanlar gibi hareket edemez hale geliyorlar.

Bilim insanları genetiğiyle oynanmış sinekleri üretmeyi artık öğrendiği için çalışmalarını daha kolay ve hızlı yürütmeyi umuyor. Meyve sineklerinin hızlı yaşam döngüsü ve nispeten basit genetik yapıları, üzerlerinde insanlara kıyasla daha kolay deney yapılmasına imkan tanıyor. 

Makalenin yazarlarından Travis Philyaw "Daha karmaşık organizmalarda ortaya çıkması zor olan riskli genleri tespit ederek bu bilgileri memeliler üzerinde çalışan araştırmacılara aktarabiliriz" diyor.

Ekip bu sayede insanlardaki kokain bağımlılığına yönelik yeni tedaviler geliştirmeyi umuyor. Dr. Rothenfluh şu ifadeleri kullanıyor:

Kokain tercihinin mekanizmalarını gerçekten anlamaya başlayabiliriz ve mekanizmayı ne kadar iyi anlarsak, o mekanizmaya etki edebilecek bir tedavi bulma şansımız o kadar artar.

Independent Türkçe, Popular Science, IFLScience, Journal of Neuroscience