Mısır'da sigara fiyatları tartışmaların fitilini ateşledi

Mısır’da tüccarlar ve şirketler arasındaki karşılıklı suçlamalar hız kazandı

Mısır'da sigara fiyatlarına yapılan son zamlar tartışmaya neden oldu. (AFP)

Mısır'da bazı sigara türlerine yapılan yeni zam, tüccarlar ve şirketler arasındaki karşılıklı suçlamalar ve ‘vergi mevzuatında değişiklik’ çağrıları arasında tartışmalar hız kazandı. Philip Morris, bazı ürünlerine değeri 3 ila 5 cüneyh arasında değişen yeni bir zam uygulamaya başladı ve fiyatı artan ürünler arasında ‘Marlboro, Merritt ve LM’ de yer aldı. Yeni artış, değeri 2 pound ile 50 pound arasında olan ısıtılmış tütün ürünlerinin fiyatlarını da etkiledi.

Son zam, Mısır'da sigara fiyatlarının sürekli yükselmesinin nedenleri konusunda yeni bir tartışmaya neden oldu. Mısır Temsilciler Meclisi Plan ve Bütçe Komitesi Milletvekili Yasir Ömer, sigara fiyatlarındaki artışın nedenlerini tüccarların sömürüsüne bağlarken, perşembe akşamı televizyonda yayınlanan bir konuşmasında ‘çözümün tüccarların açgözlülüğüyle yüzleşmekte olduğunu’ söyledi. Mısır Sanayi Federasyonu'nun sigara bölümü başkanı İbrahim İmbabi'ye göre krizden hükümet ve parlamento sorumlu. İmbabi, perşembe akşamı televizyonda yayınlanan konuşmasında, Mısır Maliye Bakanı'nın Temsilciler Meclisi'ne yeni mali bütçede Mısır devletinin 86,9 milyar pound olarak tahmin edilen sigaradan vergi almasını sağlayacak bir teklif (mevzuat değişikliği) sunduğunu ancak mevzuatın henüz yayınlanmadığını söyledi.

Eastern Tobacco Company’nin raporuna göre, Mısırlılar 2021-2022 mali yılı olan bir yıl içinde yaklaşık 70 milyar sigara tüketti. Şirket tarafından geçtiğimiz eylül ayında yayınlanan raporda, şirketin aynı dönemde yerel satış hacminin 67 milyar 882 milyon pound olduğu belirtilmişti.

Şarku’l Avsat’ın gözlemcilerden aktardığı bilgilere göre göre Mısır'da sigara fiyatları ardı ardına yükseliyor. Fiyatlardaki artış ve bazı ürünlerin bulunamaması sigara paketlerinin bir tüccardan diğerine değişen fiyatlarla satıldığı karaborsanın büyümesine neden oluyor.

Eastern Tobacco Company CEO'su ve Genel Müdürü Hani Aman  perşembe akşamı televizyonda yayınlanan konuşmasında, şirketi tarafından üretilen sigaraların fiyatlarında yeni bir artış olmadığını belirterek yeni mali yılın başlamasıyla birlikte, her yılın temmuz ayında fiyatlarda bir artış beklendiğini, bu nedenle sigaraları depoladıklarını aktardı.

Mısır'daki Tüketicinin Korunması yasasına göre tüccarlar tüketici için ürünün üzerine bir fiyat koymak zorunda.  Bunun ihlali durumunda, olayla ilgili bir rapor düzenlenir ve bir yıldan az olmamak üzere hapis cezası ve 100 bin pounddan az olmamak ve iki milyon poundu geçmemek kaydıyla para cezası veriliyor. Tüketicinin Korunması yasası ayrıca fiilin tekrarı halinde, ihlal eden kişinin iki yıldan az ve beş yıldan fazla olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılacağı ve para cezasının iki katına çıkarılacağı maddesine sahip.

Aynı bağlamda, Mısır Sanayi Federasyonu Tütün Bölümü Başkanı İbrahim İmbabi, Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte sigara fiyatlarındaki artışa karşı en iyi çözümün Maliye Bakanlığı ile üzerinde mutabık kalınan yasal değişiklik olduğunu ve bunun katma değer vergisi kanununda yapılacak bir değişiklik ile sağlanabileceğini söyledi.

Dünya Sağlık Örgütü'nün geçtiğimiz haziran ayında yayınladığı rapora göre sigara içmek dünya genelinde yılda sekiz milyondan fazla kişinin ölümüne neden oluyor. Mısır Parlamentosu Şubat 2020'de, 2016 yılında çıkarılan katma değer vergisi kanununun bazı hükümlerinde yapılan değişiklikleri onayladı. Bu değişiklikler arasında üreticiden veya ithalatçıdan tahsil edilmek kaydıyla, tüketicinin satış fiyatına yansıtılan sigara ve tütün ürünlerine vergi ve harç uygulanması da yer alıyor.