İspanya seçimleri: Sandıktan belirsizlik çıktı, ayrılıkçı Katalanlar kilit önemde

Sonuçlar yeni bir seçimi işaret ediyor

PP'nin başkanlığına seçilen Alberto Nunez Feijoo (Reuters)
PP'nin başkanlığına seçilen Alberto Nunez Feijoo (Reuters)
TT

İspanya seçimleri: Sandıktan belirsizlik çıktı, ayrılıkçı Katalanlar kilit önemde

PP'nin başkanlığına seçilen Alberto Nunez Feijoo (Reuters)
PP'nin başkanlığına seçilen Alberto Nunez Feijoo (Reuters)

İspanya'daki seçimlerden birinci parti olarak çıkan muhafazakar Halk Partisi (PP), 350 sandalyeli mecliste 136 sandalye kazansa da hükümet kurmak için gerekli çoğunluğu elde edemedi.

Halk Partisi'nin olası müttefiki olarak gösterilen aşırı sağ Vox ise seçimlerden 33 sandalyeyle çıktı. Bir önceki seçimlerde 51 vekillik kazanan Vox'un gerilemesi, sandıktan çıkan dikkat çekici sonuçlardan biri olarak kayda geçti.

İspanya sağında hayal kırıklığı yaratan sonuçlar, iki partinin ittifak kurması durumunda dahi, çoğunluk hükümeti kurmak için gerekli olan 176 sandalyeye ulaşamayacakları anlamına geliyor.

Seçim öncesi yapılan birçok araştırma sağ bloğun hükümet kuracak çoğunluğa erişeceğini öngörüyordu.

Başbakan Pedro Sanchez'in liderlik ettiği iktidardaki İspanya Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) ise 122 sandalyeyle yeni parlamentonun en büyük ikinci partisi oldu. 

PSOE'nin müttefiki, 15 sol partinin seçim ittifakı olan Sumar seçimlerden 31 sandalyeyle çıkarken, bu sonuçla birlikte sol blok toplam 153 sandalyeye ulaştı.

Seçim sonuçları PSOE genel merkezinde, İspanya İç Savaşı'nın ünlü "No Pasaran!" (Geçit Yok) sloganıyla karşılandı. 

Seçim kampanyasını olası bir PP-Vox iktidarının tehlikeleri üzerine kuran Pedro Sanchez, sonuçların ardından yaptığı açıklamada, "4 yılda kaydettiğimiz tüm ilerlemeyi yok etmek isteyen gerici blok başarısız oldu. İspanya'nın geriye değil ileriye gitmesini isteyenlerin sayısı daha fazla" diye konuştu.

Ayrılıkçı partiler kilit konumda

Seçim öncesi süreçte aşırı sağ Vox'un iktidar olasılığı ve belirleyici parti olma ihtimalinin sıklıkla tartışıldığı İspanya'da sandıktan çıkan sonuçlar Katalan ve Bask partilerini kilit konuma yükseltti.

153 sandalyesi bulunan sol bloğun, meclisteki çoğunluğu elde edebilmesi için ayrılıkçı Katalan parti ERC ve bağımsızlık yanlısı Bask partisi EH Bildu'nun (Birleşik Bask Ülkesi) desteğini alması gerekiyor.

PSOE lideri Pedro Sanchez'in bu iki partinin yanı sıra bir diğer ayrılıkçı Katalan partisi Junts'dan (Katalonya için Hep Birlikte) da destek alması gerekiyor. İktidar pazarlıkları konusunda seçimlerden önce tavrını netleştiren Junts, "hiçbir şey almadan" Sanchez'i desteklemeyeceklerini duyurmuştu.

Junts'un Katalonya'da yeni bir bağımsızlık referandumu talep etmesi durumunda sürecin çıkmaza girmesi ve 2015-2019'da 4 ayrı genel seçim yapan İspanya'da sandığın yeniden kurulması gündeme gelebilir.

El Pais: İspanya bir labirente girdi

İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais seçim sonuçlarını, "İspanya bir labirente girdi" başlığıyla duyurdu.

Haberde aşırı sağcı Vox'un bölgesel partilerle işbirliğine kapıyı kapatması nedeniyle sağ bloğun hükümet kuracak çoğunluğa erişmesi "neredeyse olasılık dışı" olarak görülürken, sol bloğunsa ayrılıkçı Katalanların desteğine ihtiyaç duyduğu belirtildi.

Haberde 2017'deki bağımsızlık referandumuna öncülük eden Junts'un, 4 yıllık Sanchez iktidarı boyuna sağ partiler kadar muhalefet rolünü üstlendiği ve PSOE'nin neredeyse hiçbir politikasına destek vermediği hatırlatıldı.

Birleşik Krallık kamu yayımcısı BBC ise, PP lideri Alberto Núñez Feijóo'nun seçim sonrası yaptığı "Umarım bu İspanya'da bir belirsizlik dönemi başlatmaz" açıklamasını okuyucularına aktarırken, ülkede yıl sonuna doğru yeni bir seçim ihtimalinin en güçlü olasılık olduğunu yazdı.

ABD merkezli New York Times ise, seçim sonuçlarının İspanya'ya muhtemelen haftalar boyu devam edecek bir belirsizlik getireceği yorumunu yaptı. 

İspanyol seçmenlerin siyasi krizlere alışkın olduğu vurgulanan haberde 2016'daki 10 aylık siyasi belirsizlik dönemi hatırlatıldı ve benzerin bir sürecin yaşanabileceğine dikkat çekildi.

Seçim sonuçlarıyla ilgili AP'ye değerlendirmelerde bulunan siyasi analist Veronica Fumanal, "Sonuçlar hükümet kuracak çoğunluğa erişemeyen PP için bir Pirus zaferi. Mecliste bir çıkmaz senaryosu öngörüyorum" ifadelerini kullandı.

İspanyol danışmanlık şirketi Atrevia'da kamu politikaları direktörü olarak görev yapan Manuel Mostaza ise, "PP beklentilerinin kurbanı oldu ve Sosyalistler ise Vox'un yükselişinin yarattığı korkudan fayda sağlamayı başardı. Erken seçim kararının Pedro Sanchez için doğru karar olduğu ortaya çıktı" değerlendirmesinde bulundu.



ABD Başkan Yardımcısı Vance gümrük vergilerinin gölgesinde kalan görüşmeler için Hindistan'da

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve eşi Usha Hindistan'a geliyor (AFP)
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve eşi Usha Hindistan'a geliyor (AFP)
TT

ABD Başkan Yardımcısı Vance gümrük vergilerinin gölgesinde kalan görüşmeler için Hindistan'da

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve eşi Usha Hindistan'a geliyor (AFP)
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve eşi Usha Hindistan'a geliyor (AFP)

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile görüşmelerde bulunacağı dört günlük ziyaretine başlamak üzere bugün Hindistan'a ulaşırken Yeni Delhi, erken bir ticaret anlaşması yoluyla ABD'nin yüksek gümrük vergilerinden kaçınmaya ve ABD Başkanı Donald Trump yönetimiyle bağlarını güçlendirmeye çalışıyor.

Bilgi sahibi kaynaklar, görüşmelerin Vance'in ailesiyle birlikte Tac Mahal turu ve Vance'in eşi Usha’nın ABD’ye göç eden Hint bir ailenin kızı olmasından dolayı Racastan eyaletinin yönetim şehri olan ve ‘Pembe Şehir’ olarak bilinen Jaipur'da bir düğüne de katılacakları daha çok şahsi olacak ziyaretinin ilk gününü kapsayacağını söyledi.

sdfrgt
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in Hindistan ziyareti için hazırlanan bir pankartın önünde poz veren Hint sanatçılar (Reuters)

Vance, dün Paskalya Bayramı dolayısıyla Papa Francis ile bir araya geldiği Roma ziyaretinin ardından bugün sabah saatlerinde Yeni Delhi'nin Palam Havalimanı’na ulaştı.

Modi ve Vance'in, Modi'nin geçtiğimiz şubat ayında Washington'da Başkan Donald Trump ile bir araya geldiğinde üzerinde mutabık kalınan iki ülkenin ortak gündemindeki ilerlemeyi gözden geçirmeleri bekleniyor. Gündemde ikili ticarette ‘adalet’ ve savunma alanında ortaklığın güçlendirilmesi yer alıyor.

Modi, Trump ile göreve başlamasından sonra görüşen ilk dünya liderlerinden biriydi. Reuters, Modi hükümetinin iki ülke arasında yapılan bir ticaret anlaşması çerçevesinde 2024 yılında ABD'den yaptığı 41,8 milyar dolarlık ithalatın yarısından fazlasına uygulanan gümrük vergilerini düşürmeye açık olduğunu bildirdi.

dfghyj
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance Hindistan'a varışında orada bulunanlara el sallıyor (Reuters)

Ancak ABD Başkanı Trump, Hindistan'ı ‘tarife sömürücüsü’ ve ‘tarifeler kralı’ olarak nitelemeye devam etti.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Randhir Jaiswal, perşembe günü düzenlediği basın toplantısında ABD Bakan Yardımcısı Vance'in ziyareti hakkında “Bu ziyaretin ikili ilişkilerimizi güçlendireceği konusunda çok iyimseriz” yorumunda bulundu.

ABD’nin ticaret verilerine göre ABD, Hindistan'ın en büyük ticaret ortağı ve iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2024 yılında 129 milyar dolara ulaşarak Hindistan lehine 45,7 milyar dolar fazla verdi.

sdfrgt
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve eşi Usha Hindistan'da (AFP)

Yeni Delhi'deki yetkililer, Trump'ın 9 Nisan'da Hindistan da dahil olmak üzere önemli ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergisi artışlarını askıya alacağını duyurduğu üç aylık süre içerisinde ABD ile bir ticaret anlaşması imzalanmasını bekliyor.

sdrty
ABD Başkanı Donald Trump, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi Beyaz Saray'da kabul etti (Reuters)

Vance'in Hindistan turu, Trump'ın yılın ilerleyen dönemlerinde Hindistan, Avustralya, Japonya ve ABD arasında gerçekleşecek Dörtlü Liderler Zirvesi için ülkeye yapacağı ziyaretin de önünü açacak gibi görünüyor.

Bakan Yardımcısına ABD yönetiminden başka yetkililer de eşlik ediyor. Fakat kaynaklar, iki tarafın ziyaret sırasında herhangi bir anlaşma imzalama ihtimalinin düşük olduğunu belirttiler.