IKBY, bölgesel seçim takvimi olarak Şubat 2024’ü belirledihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4469901-ikby-b%C3%B6lgesel-se%C3%A7im-takvimi-olarak-%C5%9Fubat-2024%E2%80%99%C3%BC-belirledi
IKBY, bölgesel seçim takvimi olarak Şubat 2024’ü belirledi
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu (Twitter)
Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi (IKBY) yaptığı açıklamada, iki ana akım parti arasındaki siyasi ihtilaftan dolayı bir yıldan fazla süredir ertelenen bölgesel parlamento seçimleri için yeni tarihin 25 Şubat olarak belirlendiğini duyurdu.
2022’nin Ekim ayında bölgenin 111 sandalyeli parlamentosu, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasındaki siyasi anlaşmazlıklar zemininde aynı ay yapılması gereken seçimleri erteleyerek oturumunu bir yıl daha uzattı.
Seçimlerin 18 Kasım 2023’te yapılması planlanıyordu. Ancak Irak Seçim Komisyonu, Irak’ta 18 Aralık’ta yapılması planlanan il meclisi seçimlerinin tarihine yakın olması nedeniyle tekrar seçim takviminin ertelenmesini istedi.
IKBY sözcüsü Dilşad Şihab, düzenlediği basın toplantısında IKBY Başkanı Neçirvan Barzani’nin, IKBY’nin 6’ıncı oturumunun 25 Şubat 2024’te yapılması için bölgesel bir kararname yayınladığını duyurdu.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Barzani, “Bu tarih, Kürdistan Bölgesi’ndeki siyasi partilerle anlaşma ve istişare ile belirlendi” dedi.
Bu seçimler özellikle Mayıs ayında bölgesel Kürdistan Parlamentosu’nun çalışmalarını 2022’de yeniledikten sonra anayasaya aykırı bir kararla, Kürdistan Parlamentosu’nun çalışmalarını bir yıl daha uzattığı için büyük önem taşıyor.
İki büyük rakip parti olan KYB ve KDP bölgedeki siyasi hayata hükmediyor. Kürdistan Demokrat Partisi özellikle Erbil’de egemen. Bölge başkanlığını ve oradaki hükümetin başkanlığını yürütüyor. Buna karşılık Saddam Hüseyin rejiminin 2003’teki devrilmesinden bu yana, Irak’ın tüm başkanları KYB’den seçildi.
Mevcut parlamentoda KDP 45 sandalyeyle çoğunluğu elinde tutarken, onu 21 sandalyeyle KYB izliyor.
IKBY, on yıllardır çatışmaların parçaladığı bir ülkede kendisini bir istikrar ve güvenlik cenneti olarak sunuyor. Ancak aktivistler ve muhalifler yolsuzluğu, keyfi tutuklamaları ve göstericilerin bastırılmasını kınıyor.
Bölge parlamentosu, doksanlı yıllarda doruğa ulaşan iç siyasi rekabetler ve Barzani ile Talabani aileleri arasındaki iç çatışmaların arka planına karşı görev süresini geçtiğimiz yıllarda bir kereden fazla uzattı.
İki taraf, özellikle bütçe tahsislerinin dağıtımıyla ilgili olanlar olmak üzere birçok konuda da farklılık gösteriyor. Bölge ayrıca bölgesel puanların belirlenmesinden de muaf değil.
IKBY hükümeti, Erbil’in bütçedeki payı ve bölgeden gelen petrol kaynaklarının ihracatının yönetimi konusunda Bağdat’taki merkezi hükümetle sık sık ayrılık yaşıyor. Bölge ayrıca bölgesel puanların belirlenmesinden de muaf değil.
Son on yılın en büyük ağı: Şin-Bet, Batı Şeria'daki Hamas hücresinin elinde neler buldu?https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5159735-son-y%C4%B1l%C4%B1n-en-b%C3%BCy%C3%BCk-a%C4%9F%C4%B1-%C5%9Fin-bet-bat%C4%B1-%C5%9Feriadaki-hamas-h%C3%BCcresinin-elinde-neler
Geçtiğimiz ocak ayında Batı Şeria'da Filistinli tutukluların İsrail hapishanelerinden salıverilmesini kutlamak için Hamas bayrakları sallayan Filistinliler (Reuters)
Son on yılın en büyük ağı: Şin-Bet, Batı Şeria'daki Hamas hücresinin elinde neler buldu?
Geçtiğimiz ocak ayında Batı Şeria'da Filistinli tutukluların İsrail hapishanelerinden salıverilmesini kutlamak için Hamas bayrakları sallayan Filistinliler (Reuters)
İsrail iç güvenlik servisi Şin-Bet (Şabak) Hamas'ın Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil kentinde ‘son on yılda ortaya çıkarılan en büyük ağlardan ve en büyük altyapılarından biri’ olarak nitelendirdiği bir hücre ağını çökerttiğini duyurdu.
Şin-Bet, 3 ay süren büyük bir operasyon sırasında, yakın gelecekte saldırı planları yapan 60'tan fazla Hamas üyesinin tutukladığını ve bu sırada önceki saldırıları gerçekleştirenler veya yardım edenlerin de tutuklandığını açıkladı.
İsrail medyasının büyük ilgiyle aktardığı açıklamaya göre son üç ay içinde Şin-Bet, ordu ve polisle iş birliği içinde yoğun bir günlük faaliyet yürüttü ve bu faaliyetler kapsamında, yakın gelecekte çeşitli saldırılar düzenlemeyi planlayan, El Halil'deki Hamas'ın büyük, karmaşık ve devasa bir altyapısı ortaya çıkarıldı.
Şin-Bet tarafından dağıtılan, Batı Şeria'daki Hamas hücresinden ele geçirilen silahların fotoğrafı
Şin-Bet'in soruşturmalarına göre en az 10 hücreden oluşan bu altyapı ağının faaliyetleri kapsamında, Hamas'ın üst düzey yetkilileri, çoğu İsrail hapishanelerinde eski mahkumlar olan, Hamas’ın bölgedeki diğer üyelerini silahlandırmak, eğitmek ve üye olarak hareketin bünyesine katmak için çalıştılar. Şin-Bet’in açıklamasına göre amaçlarıİsrail’deki hedefleri vurmak ve bombalı saldırı düzenlemekti.
İsrail basınına göre tutuklananlar, bu hücrelerin üyelerine askeri eğitim vermek, İsrail’deki hedefleri hakkında istihbarat toplamak, patlayıcı üretmek, bomba paketleri hazırlamak ve Batı Şeria ve İsrail'deki hedeflere karşı saldırı hazırlığı yapmakla suçlanıyorlar.
En az 60 kişinin tutuklandığı konuşuluyor. Şin-Bet'e göre geniş çaplı istihbarata ulaşıldığı ve bu sayede 22 farklı türde silah, 11 el bombası, patlayıcılar ve büyük miktarda mühimmat ele geçirildiği, ayrıca aranan kişilerin saklandığı ve silahların depolandığı bir yer altı sığınağı bulunduğu belirtildi.
Son on yılın en büyük vakası
Soruşturmalar, eski tutukluların önceki yıllarda meydana gelen saldırılara katıldıklarını ortaya çıkardı. Bunlardan biri, 31 Ağustos 2010'da El Halil'deki Bani Naim Kavşağı’nda meydana gelen ve 4 İsraillinin öldürüldüğü silahlı saldırıya katılmıştı. Bir diğeri ise saldırıyı yöneten hücrenin sorumlularından biriydi.
Şin-Bet tarafından dağıtılan ve Hamas'ın silahlı eylemlerde kullanmakla suçlandığı El Halil'deki bir yeraltı sığınağının fotoğrafı (Şin-Bet)
Şin-Bet'in üst düzey bir yetkilisi, bunun Batı Şeria'da Şin-Bet tarafından son on yılda engellenen en büyük ve en geniş çaplı olay olduğunu söyledi.
Yetkili, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu altyapının çoğu üyesi daha önce İsrail hapishanelerinde tutuklu bulunmuş ve soruşturma konusunda deneyimli kişiler. Bu altyapının ortaya çıkarılmasının, Hamas'ın İsrail'de bazı ciddi saldır gerçekleştirme niyetini büyük ölçüde engelledi.”
İsrail basını önümüzdeki günlerde şüphelilere karşı ‘terör örgütü liderliği, kasıtlı olarak cinayete teşebbüs ve kasıtlı cinayet işleme’ gibi ağır suçlamalar yöneltileceğini vurguladı.
Batı Şeria'da ayaklanma girişimi
Batı Şeria'da daha öncede Hamas adına çalışan hücreler ortaya çıkarılmıştı. Ancak bu olay, İsrail'in Gazze'de yürüttüğü ve Hamas’ı ortadan kaldırmayı amaçladığı savaşın başlamasının üzerinden yaklaşık iki yıl geçerken Hamas'ın Batı Şeria'da yeniden güçlenmeye çalıştığını ortaya koyuyor.
Hamas, Batı Şeria’da her zaman varlığını sürdürmüş ve birçok iniş çıkış yaşamıştı. Ancak Hamas’ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail’e yönelik saldırısının ardından ortaya çıkan mevcut durumdan daha karmaşığı daha önce hiç yaşanmadı.
Batı Şeria'nın El Halil kentinde geçtiğimiz yıl temmuz ayında Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye suikastını kınamak için gösteri düzenleyen Filistinliler (AFP)
Şarku’l Avsat’a konuşan Batı Şeria'daki Hamas kaynaklarından biri, Hamas’ın karmaşık, zor ve benzeri görülmemiş bir durumda olduğunu söyledi. İsrail'in 10 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi, Batı Şeria ve yurtdışında Hamas liderlerini, kaynaklarını ve tabanını takip etmesinin kendilerine büyük zarar verdiğini de sözlerine ekledi.
Kaynak, güvenlik durumunun Gazze Şeridi'nden farklı olarak Batı Şeria'da her zaman karmaşık olduğunu, ancak şu anda daha da karmaşık hale geldiğini, sürekli güvenlik takibinin yapıldığını ve para hareketlerinin izlendiğini, Hamas’ın hareket kabiliyetinin ve paraya ulaşma imkanlarının büyük ölçüde tükendiğini açıkladı. Kaynak, karmaşık ve derin krizler olduğunu ifade etti.
Buna rağmen krizin geçeceğini düşündüğünü belirten kaynak, Hamas’ın kurulduğu günden bu yana güvenlik güçlerinin takibinin, tutuklamaların ve suikastların devam ettiğini kaydetti.
Hamas’ın Batı Şeria'daki varlığı nasıl başladı?
Hamas'ın Batı Şeria'daki varlığı 1987 yılında başladı. Başlangıçta camiler aracılığıyla Filistinlileri kendine çeken faaliyetlerde bulunan Hamas, ardından silahlı saldırılar düzenlemeye ve İsrail askerlerini kaçırmaya çalıştı.
Hamas, İsrail’de gerçekleştirdiği bombalı saldırılarla Batı Şeria'da adından söz ettirmeye başladı. Bu saldırılar, 2000 yılında başlayan İkinci İntifada ile birlikte büyük ölçüde gelişti. Ardından Hamas, 2006 yılında yapılan seçimlere katıldı ve Batı Şeria'dan siyasi liderler seçerek parlamento seçimlerine girdi. O dönemde Fetih Hareketi’ni yenerek siyasi varlığını güçlendirdi.
Filistin’in 2007 yılında bölünmesinden önce Hamas'ın Batı Şeria'daki faaliyetlerinin resmi, açık ve geniş çaplı olduğu söylenebilir. Ancak bölünmeden sonra Hamas’ın Batı Şeria’daki her türlü faaliyeti yasaklandı. Filistin Yönetimi, Hamas üyelerini tutukladı. Hamas’ın silah ve para kaynakları mercek altına alındı. İç savaşta Hamas’ın kurumlarını elinden alan Filistin Yönetimi, onun Batı Şeria'daki gücünü zayıflattı.
Filistinli bir güvenlik kaynağı, Batı Şeria'daki kaosun arkasında her zaman Hamas'ın gündeminin olduğunu ve Filistin Yönetimi'nin ise Hamas’a değil, bu duruma karşı çıktığını söyledi.
Hamas'ın hem 7 Ekim'den önce hem de sonra herhangi bir nedenle silah kullanması yasaklandı. Bu durum Filistin Yönetimi’yle çatışmalara yol açtı. Buna rağmen, 7 Ekim'den sonra bile Hamas hücreleri Batı Şeria'da İsrail hedeflerine karşı eylemlerde bulundu, ancak bu eylemler beklendiği kadar büyük çaplı olmadı.
Batı Şeria’dan bir kaynak, Hamas Hareketi’nin Gazze'deki liderliğinin, dengeleri değiştirebilecek daha büyük bir varlık göstermeye çalıştığını söyledi.
Hamas'ın siyasi ve askeri liderleri, 7 Ekim 2023’teki saldırının ilk anından itibaren Batı Şeria'yı savaşa girmeye çağırmaktan çekinmediler, ancak bu gerçekleşmedi.
Sıra Filistin topraklarına geldiğinde, savaş boyunca İsrail'in en büyük endişesi tırmanan gerginlikti. Şin-Bet, üçüncü bir intifadanın patlak vermesi olasılığına ve Hamas'ın uyuyan hücrelerinin harekete geçebileceğine karşı defalarca kez uyardı.
Şin-Bet, 2024 yılında Batı Şeria'da 689 silahlı saldırı, 326 bombalı saldırı, 13 bıçaklı saldırı, 9 araçla ezme saldırısı, 2 intihar saldırısı ve 1 kaçırma vakası olmak üzere bin 40 adet ‘büyük terör eylemini’ engellediğini açıkladı.
