Hizbullah, Basil'i Genelkurmay Başkanı emekli olmadan tutumunu belirlemeye çağırdı

Temsilci Cibran Basil ile Hizbullah yetkilileri arasındaki görüşme (Şarku’l Avsat)
Temsilci Cibran Basil ile Hizbullah yetkilileri arasındaki görüşme (Şarku’l Avsat)
TT

Hizbullah, Basil'i Genelkurmay Başkanı emekli olmadan tutumunu belirlemeye çağırdı

Temsilci Cibran Basil ile Hizbullah yetkilileri arasındaki görüşme (Şarku’l Avsat)
Temsilci Cibran Basil ile Hizbullah yetkilileri arasındaki görüşme (Şarku’l Avsat)

Lübnan (Şii) Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, (Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareketi (ÖYH) Genel Başkanı Cibran Basil’e yeni bir çağrıda bulundu. Hizbullah ÖYH’den Cumhurbaşkanı adayı konusunda tavrını kısa süre içinde netleştirmesini talep etti.

Şarku’l Avsat’ın Şii kaynaklardan edindiği bilgilere göre Nasrallah, Basil'in en fazla üç aylık bir süre içerisinde, Genelkurmay Başkanı Joseph Avn’ın 10 Ocak'ta emekliliğe sevk edilmeden haftalar önce pozisyonunu belirlemesini istiyor.

Kaynak, Hizbullah’ın Genelkurmay Başkanı emekli olana kadar tavrını açıklamazsa Basil’i dikkate almayacağını belirtti.

Şarku’l Avsat’a konuşan Şii kaynak, Basil'in Genelkurmay Başkanı’nın cumhurbaşkanlığı adayı olmayacağına kanaat getirdiği taktirde ÖYH’nin Hizbullah ile diyaloğuna ilişkin hesaplarını yeniden gözden geçirebileceğini vurguladı. Aynı kaynak, Hizbullah’ın Cumhurbaşkanı adayı olan Marada Hareketi Genel Başkanı Süleyman Franciyye’yi destekleme yönündeki tavrını değiştirip değiştirmeyeceğini anlamak için diyalogda somut sonuçlara ulaşma yönünde acele ettiğini söyledi.

Kaynak, Basil liderliğindeki Temsilciler Meclisi’ndeki Güçlü Lübnan Bloğu’na mensup çoğu milletvekilinde kafa karışıklığının hakim olduğunu belirtti. Bazıları Franciyye’nin desteklenmesini dikkate almadığını düşünürken diğerleri ise Franciyye’nin isminin masada olmasının diyaloğu sürdürmek için gerekli olduğunu öne sürüyor.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, Ulusal Hareket’ten Nada el-Bustani, Eddie Maalouf ve George Atallah’ın da yer aldığı bir heyet, gözlerden uzakta, (Maruni Hristiyan) Ketaib Partisi Genel Başkanı Sami Cemayel ve parti temsilcisi Elias Hankach’ın bulunduğu bir muhalefet heyetiyle bir araya geldi. Görüşmeye (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi’nden (LKP) Gassan Hasbani ve George Okees, Yenileme Hareketi’nden Michel Moawad, Değişim Kuvvetleri’nden Michel Douaihy, Waddah Sadek ve Mark Daou da katıldı.

Türünün ilk örneği olan bu görüşmede, (Şii) Hizbullah ile Basil arasındaki diyaloğun yeniden başlatılmasına değinildi. Muhalefetteki kaynakların bildirdiğine göre Ulusal Hareket siyasi makalesinde kapsamlı idari ve mali ademi merkeziyetçiliğin ilgili idari ve örgütsel kararnameler çıkarılarak derhal uygulanmasını, devlet fonunun ve devlet projesinin inşasıyla ilgili her şeyin onaylanmasını talep ediyor.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24