Lübnan İlerici Sosyalist Partisi, muhalefetten daha yumuşak pozisyon benimsiyor

Teymur Canbolat, Mukhtara'da destekçilerini kabul etti (Lübnan Ulusal Haber Ajansı)
Teymur Canbolat, Mukhtara'da destekçilerini kabul etti (Lübnan Ulusal Haber Ajansı)
TT

Lübnan İlerici Sosyalist Partisi, muhalefetten daha yumuşak pozisyon benimsiyor

Teymur Canbolat, Mukhtara'da destekçilerini kabul etti (Lübnan Ulusal Haber Ajansı)
Teymur Canbolat, Mukhtara'da destekçilerini kabul etti (Lübnan Ulusal Haber Ajansı)

Lübnan’daki (Dürzi) İlerici Sosyalist Partisi (İSP) başta Maruni Hristiyanların partileri Lübnan Kuvvetleri Partisi (LKP) ve Ketaib Partisi olmak üzere muhalefet güçleriyle eski Bakan Cihad Azur'un Cumhurbaşkanı adaylığı için görüştü. Ancak ne var ki Temsilciler Meclisi ve Bakanlar Kurulu'nun diyalog ve eylem çalışmaları başta olmak üzere birçok dosyada iki tarafın farklı vizyonları ve yaklaşımları muhalefetin bundan sonraki aşamadaki planlarını tehdit ediyor.

Bu hafta, başta LKP ve Ketaib milletvekilleri olmak üzere 31 milletvekili ve bir dizi bağımsız milletvekili, "İlerici Demokratik Diyalog" ilan eden siyasi sözleşme imzaladı. Milletvekilleri bu buluşmanın "olması gereken yerde kurumsal yolun içinde ve dışında barışçıl" olacağını söylediler. Elbette İSP milletvekilleri bu sözleşmeyi imzalamadıkları için haliyle parti de bu sözleşmenin içeriğini tam olarak desteklemiyor. Bu güçlerin konumlarını zayıflatmakla tehdit eden şeyleri de desteklemiyor. Bu durum, İSP Milletvekili Teymour Canbolat tarafından Cumartesi günü ifade edildi. Canbolat, “Siyasi, başkanlık, mali ve sosyal sonuçları olan krizlerin ışığında mevcut engelleyici ortamda devam etmenin, diyalog için siyasi ufku kapatmanın, yasama oturumlarını boykot etmenin ve bu kadar çok engel yaratmanın” sonuçlarına karşı uyarıda bulundu.

Şuf ilçesinin Mukhtara kasabasındaki halk buluşmaları sırasında açıklamalarda bulunan Canbolat, “Vatan pahasına siyasi hesaplaşmaları ve bir dizi çöküşü durdurmaya ve iç krizimizin doğru yönetilmesi konusunda fikir birliğine ihtiyacımız var" dedi.

Demokratik Buluşma Bloğu Milletvekili Hadi Ebu el-Hasan, bazı dosyalarda kendileriyle diğer muhalif güçler arasında farklı yaklaşımlar olduğunu inkar etmiyor. Hasan, “Ülkeyi büyük tehlikelere sürüklediği için siyasi ve anayasal diyalog çerçevesinden sapmayı kabul etmiyoruz. Bunun aksini söyleyen varsa Lübnan'ın doğasını ve mevcut dengeleri bilmiyor ve ders almak için geçmişi ve tarihi yeniden okuması gerekebilir. 1975'te anlaşamadık ve kanlı bir çatışmaya ve Lübnan'ı yerle bir eden bir iç savaşa girdik ve bunun sonucunda 150 bin kişi şehit düştü. Ondan sonra Taif'te diyaloğa gittik ve sonunda bir anlaşmaya vardık.”

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Ebu’l-Hasan, “Parlamento seçimleri sırasında ve sonrasında bazı ulusal güçlerle bağımsız ulusal karar alma sürecini yeniden tesis etme ve reform gibi konularda görüşme yapılması, diğer konularda görüşülmeyeceği anlamına gelmez. Bu görüşmelerin muhalefetin zayıflamasına yol açacağına inanmıyoruz. Çünkü en başta muhalefet ve iktidar kavramlarının yeniden ele alınması gerekiyor.”

Hasan sözlerini şöyle sürdürdü: “Mutabakata dayalı bir ulusal kişilik üzerinde anlaşmaya varmak için bir araya gelme ve koşulsuz diyalog mantığından yanayız. Bu çerçevelerin dışındaki herhangi bir teklif ise ülkeyi yıkıma sürükler ve bizi bilinmezliğe götürür. Lübnan'da, ülke maceralara müsamaha göstermediği için, kazanan ve mağlup olanın kuralına dayalı bir denklem yoktur. Sadece ılımlılık, mezhep ve reform postülaları temelinde fikir birliği bizi kurtarabilir. Art arda gelen çöküşlerin ışığında, ek sorunlar değil, çözümler aramamız gerekiyor.”

Öte yandan, LKP Milletvekili Dr. Gade Eyyub konuya ilişkin açıklamasında, “Her siyasi partinin kendine has çalışma tarzı ve yöntemi vardır. Bu, o partinin anayasal hakkıdır. Bu tartışma konusu değildir. Bizim için önemli olan tek şey, biz ve İSP'nin çıkarlar bütünü üzerinde anlaşması ve bu da oluyor” ifadelerine yer verdi.

Eyyub, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Michel Moawad'ın desteğiyle İSP ile fiilen görüştük. Bu görüşme sonucunda Cihad Azur ve diğer dosyalar ve meselelerde destek aldık. Ancak her bloğun veya partinin bir üslubu vardır. Ayrıcalık üsluptadır. Ancak hedefi ele alırsak, o zaman öz ve içerik açısından Lübnan'ın vizyonu, Lübnan'ın egemenliği, devletin önceliği, devlet projesi veya cumhurbaşkanlığı için gerekli şartların doğası konusunda net bir diyalog olabilir. Temsilciler Meclisi ile ilgili diğer konulara gelince, farklı bir yaklaşımı var ve biz bunu anlıyoruz ve daha fazla diyalog üzerinde çalışıyoruz. 31 milletvekilinden oluşan bu ekibin bir cumhurbaşkanı çıkaramayacağı açık ama Hizbullah ve müttefikleri de bir cumhurbaşkanı çıkaramıyor. Bu nedenle önemli olan, bu grubun son açıklamasıyla diyaloğun tavanını yükseltebilecek birleşik ve uyumlu bir güç oluşmasıdır. Kompakt muhalefet bloğu, ortak bir ulusal alan talep ediyor, ancak isteksiz bir adayın Baabda Sarayı'na geçişini kolaylaştırmama yönündeki kararı net. Aksi durum işleri mevcut trajik durumda tutacaktır. Bu muhalefet, geçen yıl boyunca muhalefet adayının yolunu kapatmayı, diyaloğu ve Fransız girişimini bastırmayı başarmıştı.

 



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24