عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nden Burhan ve Hamideti’ye uyarı

Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki İHA savaşı hız kazandı.

Burhan, Sudan’ın güneybatısındaki Damazin şehrinde bulunan bir ordu kampını ziyareti etti. (Egemenlik Konseyi- Facebook)
Burhan, Sudan’ın güneybatısındaki Damazin şehrinde bulunan bir ordu kampını ziyareti etti. (Egemenlik Konseyi- Facebook)
TT
TT

Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nden Burhan ve Hamideti’ye uyarı

Burhan, Sudan’ın güneybatısındaki Damazin şehrinde bulunan bir ordu kampını ziyareti etti. (Egemenlik Konseyi- Facebook)
Burhan, Sudan’ın güneybatısındaki Damazin şehrinde bulunan bir ordu kampını ziyareti etti. (Egemenlik Konseyi- Facebook)

Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki savaş dün itibariyle altıncı ayına girdi. Hartum’daki ordu karargâhından ayrılmasından bu yana geniş çapta yayılan haberlere göre Egemenlik Konseyi Başkanı ve ordu komutanı Abdulfettah el-Burhan’ın ülkenin doğusundaki Port Sudan şehrinde hükümet kurması halinde, Hızlı Destek Kuvvetleri Komutanı Muhammed Hamdan Daklu’nun (Hamideti) başkenti Hartum olmak üzere paralel bir otorite kurma tehdidinin ardından bölünme hayaleti ülkeyi tehdit ediyor.

Ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki gerilimin artması ve krizin çözüleceğine dair işaretlerin bulunmaması gölgesinde ülkenin birliğini tehdit edecek her türlü adıma karşı siyaset arenasından tepkiler de artıyor.

Koalisyon, Facebook üzerinden yaptığı açıklamada, Sudan’ın birliğini parçalayacağı, savaş çemberini genişleteceği ve kapsamlı bir iç savaşa dönüştüreceği gerekçesiyle bu yaklaşımı hiçbir şekilde kabul etmediğini belirtti. Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG), 25 Ekim 2021 darbesinden bu yana Sudan’da hiçbir tarafın hükümet kurmasının meşru olmadığını vurguladı. ÖDBG, Sudan Silahlı Kuvvetleri ve Hızlı Destek Kuvvetleri ile doğrudan ve acil temaslarda bulunduğunu, onları ülkeyi parçalamaya yol açacak mevcut veya gelecekteki adımlardan kaçınmaya teşvik etmek için çalıştığını ve onları savaşı durdurmak ve felaket niteliğindeki insani duruma çözüm bulmak için müzakere yapmaya teşvik edeceğini dile getirdi.

Fotoğraf Altı: ÖDBG lideri Ömer ed-Dakir.
ÖDBG lideri Ömer ed-Dakir.

Açıklamada, ÖDBG’nin savaş karşıtı en geniş cepheyi oluşturmak ve ülkenin birliğini korumak için siyasi ve sivil güçlerle iletişimini yoğunlaştıracağı, aynı zamanda bölgesel ve uluslararası taraflara da savaşın sonunu hızlandırıcı olumlu bir rol oynamaları için hitap edeceği belirtildi.

İç savaş tehlikesi

Diğer yandan Fadlullah Barma Naser liderliğindeki Ulusal Ümmet Partisi, Hızlı Destek liderinin ‘Korgeneral Burhan’ın Port Sudan şehrinde geçici bir hükümet kurmasını destekleyen gruplara karşı’ yaptığı tehlikeli açıklamaları tehlikeli bir durum olarak nitelendirdi.

Yaptığı açıklamada Port Sudan’da geçici bir hükümet kurulmasına karşı uyarıda bulunan parti, bölge ve kabile çizgisinde keskin kutuplaşmanın devam etmesi, her iki partiye bağlı partilerin kışkırttığı nefret söyleminin yayılmasıyla ülkenin bölünmesine ve iç savaşa sürüklenmesine yol açacak bu adımın kabul etmediğini vurguladı.

Parti, Hızlı Destek liderinin yaptığı açıklamanın, başka bir hükümet kurulmasına doğru yöneldiğini gösterdiğini ve bunun durumu daha da kötüleştireceğini ifade ederek, her iki tarafın çatışmaları tırmanmasını da kınadı.

Ümmet Partisi, Sudan Silahlı Kuvvetleri ve Hızlı Destek Kuvvetleri liderlerini, savaşı durdurmak ve barışçıl bir çözüme ulaşmak için Suudi Arabistan Krallığı ve ABD’nin arabuluculuğunda Cidde platformu aracılığıyla acilen müzakere masasına oturarak ulusal sorumluluklarını yerine getirmeye ve cesur adımlar atmaya çağırdı. Açıklamada, uluslararası toplumdan ülkeyi bölmeye yönelik girişimleri durdurma yönünde baskıyı sürdürmesi çağrısı yapıldı. Hızlı Destek Kuvvetleri lideri Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti), perşembe gecesi bir ses kaydında, Sudan’ın doğusunda ordu tarafından bir hükümet kurulması halinde, kontrol ettiği bölgelerde hemen bir otorite oluşturmaya başlayacağını söyledi.

Fotoğraf Altı: İstifa eden BM’nin Sudan Özel Temsilcisi Volker Peretz geçen çarşamba günü BMGK toplantısına katıldı. (BM)
 İstifa eden BM’nin Sudan Özel Temsilcisi Volker Peretz geçen çarşamba günü BMGK toplantısına katıldı. (BM)

Diğer yandan Birleşmiş Milletler’in (BM) Sudan’daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS), X platformu (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada, Sudan Silahlı Kuvvetleri ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki ölümcül çatışmanın patlak vermesinden beş ay sonra misyonun, ateşkese ciddi bir şekilde uymaları ve düşmanlıkların kalıcı olarak durdurulması yönünde harekete geçmeleri çağrısında bulunmak için her iki tarafla da yakın temasta olduğunu söyledi. İstifa eden BM Sudan Temsilcisi Volker Peretz, geçen çarşamba günü BMGK’ya verdiği brifingde Sudan’ın iç savaşa sürüklendiği konusunda uyarırken, uluslararası topluma da savaşı sona erdirmeleri ve hesap vermeleri için askeri liderlere baskı uygulama ve demokratik yönetime geçiş için sivil güçleri yetkilendirme çağrısı yaptı.

İHA savaşı hız kazandı

Aynı şekilde Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki insansız hava aracı (İHA) savaşı, başkent Hartum’un geniş bölgelerine karşılıklı top atışlarının devam etmesiyle son birkaç gündür hız kazandı.

Görgü tanıkları dün orduya ait bir İHA’nın Hartum’un doğusundaki yerleşim bölgelerinde hareket eden Hızlı Destek askeri araçlarını bombaladığını aktardı. Dün sabah Omdurman’ın eski mahalle sakinleri, şehirde Hızlı Destek Kuvvetleri’nin kontrol ettiği bölgelerde sürekli uçuş yapan orduya ait bir İHA gördüklerini belirtti. Geçen salı günü Hızlı Destek Kuvvetleri, orduyu Hartum’un doğusundaki bir pazara baskın düzenleyerek 20’den fazla kişinin ölümüne ve onlarca kişinin yaralanmasına neden olmakla suçlamıştı.

Hartum’un güneyindeki Şecera bölgesindeki Zırhlı Kolordu Komutanlığı hususunda aralarında yaşanan şiddetli çatışmalarda iki taraf, yoğun bir şekilde İHA kullandı. Ordunun savaş uçakları, Hartum’un güneyindeki Hızlı Destek bölgelerine hava saldırıları düzenlemeye devam etti ve başkent Hartum’un birçok cephesinde karşılıklı topçu ateşi açıldı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Suriye, DEAŞ ile mücadeleye olan "sarsılmaz" bağlılığını yeniden teyit etti

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)
Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)
TT
TT

Suriye, DEAŞ ile mücadeleye olan "sarsılmaz" bağlılığını yeniden teyit etti

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)
Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani (AFP)

Suriye, DEAŞ ile mücadeleye olan sarsılmaz bağlılığını yineleyerek, grubun tehdit ettiği tüm bölgelerde askeri operasyonları yoğunlaştırmaya devam edeceğini belirtti.

Suriye Dışişleri Bakanlığı, geçen hafta Palmira ve Kuzey Suriye'deki terör saldırılarında hayatını kaybeden Suriyeli ve Amerikalı güvenlik personelinin ailelerine en derin taziyelerini sunarak, bu kaybın terörizmle mücadelede uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi ihtiyacının altını çizdiğini vurguladı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı “X” platformu aracılığıyla şu açıklamayı yaptı: “Suriye, DEAŞ ile mücadeleye ve Suriye topraklarında hiçbir güvenli sığınak bulamamasına olan sarsılmaz bağlılığını teyit etmektedir. Örgütün tehdit ettiği tüm bölgelerde askeri operasyonlarını yoğunlaştırmaya devam edecektir.”

Suriye-Amerikan ortak heyetine yönelik terör saldırısının ardından Palmira şehrinde güvenlik operasyonu (Suriye İçişleri Bakanlığı)Suriye-Amerikan ortak heyetine yönelik terör saldırısının ardından Palmira şehrinde güvenlik operasyonu (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Açıklamada ayrıca “Suriye Arap Cumhuriyeti, ABD'yi ve uluslararası koalisyon üyesi devletleri, terörizmle mücadeledeki çabalarına destek vermeye, böylece sivillerin korunmasına ve bölgede güvenlik ve istikrarın yeniden sağlanmasına katkıda bulunmaya çağırıyor” ifadeleri yer aldı.

Koalisyon uçakları, Suriye'nin kuzey ve doğusundaki şüpheli DEAŞ mevzilerine hava saldırıları düzenledi.

Şarku'l Avsat'ın DPA'dan aktardığına göre Rakka ve Deyrizor valiliklerindeki yerel kaynaklar şu bilgiyi verdi: "Amerikan savaş uçakları Deyrizor ve Rakka çölünde hava saldırıları düzenledi. Dün gece ve bu sabah Rakka'nın güneydoğu kırsalındaki el-Bişri bölgesinde dört patlama sesi duyuldu. Bu sırada, DEAŞ hücrelerinin bu ayın başından beri aktif olduğu bölgedeki Rakka'nın doğu kırsalı ve Deyrizor'un batı bölgeleri üzerinde savaş uçaklarının uçuş sesleri de duyuldu."

ARAP DÜNYASI

Pentagon, Palmira saldırısına karşılık olarak Suriye'de DEAŞ'a karşı operasyon başlattığını duyurdu

ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)
ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)
TT
TT

Pentagon, Palmira saldırısına karşılık olarak Suriye'de DEAŞ'a karşı operasyon başlattığını duyurdu

ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)
ABD Merkez Komutanlığı güçleri, DEAŞ'a karşı operasyonlarında savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birlikleri kullandı (CENTCOM)

Pentagon bu sabah erken saatlerde, ABD savaş uçakları, saldırı helikopterleri ve topçu birliklerinin dün DEAŞ mevzilerine karşı geniş çaplı bir askeri operasyon kapsamında Suriye'nin merkezindeki 70'ten fazla hedefi bombaladığını duyurdu.

ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) komutanı yaptığı açıklamada, "Bölge genelinde Amerikalılara ve ortaklarımıza zarar vermeyi amaçlayan teröristleri amansızca takip etmeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

ABD Savunma Bakanı Pete Higseth dün geç saatlerde, Palmira'da üç Amerikalının ölümüne yol açan saldırıya karşılık olarak Suriye'de DEAŞ'a karşı askeri bir operasyon başlatıldığını duyurdu.

Hegseth, X platformunda yaptığı bir paylaşımda, "ABD kuvvetleri, 13 Aralık'ta ABD kuvvetlerini hedef alan saldırıya doğrudan yanıt olarak, DEAŞ militanlarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Saldırı Operasyonu'nu başlattı" dedi.

ABD Başkanı Donald Trump, DEAŞ'ın Suriye'de ABD güçlerinden "çok sert bir misilleme" ile karşı karşıya olduğunu iddia etti.

Pentagon'un Suriye'de askeri operasyon başlattığını duyurmasından kısa bir süre sonra Trump, sosyal medya hesabı Truth Social'da şunları yazdı: "Burada, ABD'nin söz verdiği gibi, saldırıdan sorumlu cani teröristlere karşı çok sert bir eylem başlattığını duyuruyorum." Ayrıca, "Suriye'deki DEAŞ kalelerine karşı çok güçlü hedeflere saldırıyoruz" diye ekledi.

 Suriye'nin doğusundaki Haseke vilayetine bağlı Rmeylan kırsalında bulunan ABD askerleri (Arşiv - AFP)Suriye'nin doğusundaki Haseke vilayetine bağlı Rmeylan kırsalında bulunan ABD askerleri (Arşiv - AFP)

ABD öncülüğündeki koalisyon, son aylarda Suriye'de DEAŞ üyesi olduğundan şüphelenilen kişileri hedef alan hava saldırıları ve kara operasyonları düzenledi. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre bu operasyonlara genellikle Suriye güvenlik güçleri de katıldı.

ARAP DÜNYASI

Mısır’ın Sudan Savaşı’ndaki kırmızı çizgileri ne anlama geliyor?

Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT
TT

Mısır’ın Sudan Savaşı’ndaki kırmızı çizgileri ne anlama geliyor?

Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı’nın Perşembe günü Kahire’de Abdulfettah el-Burhan ile görüşmesinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Sudan Ordu Komutanı ve Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın Kahire ziyaretinin ardından, Mısır Cumhurbaşkanlığı Sudan’daki savaşla ilgili üç maddelik bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “kırmızı çizgiler” olarak tanımlanan ve aşılmasına izin verilmeyecek unsurlar duyuruldu. Mısır, bu maddelerin Sudan’ın güvenliğiyle doğrudan bağlantılı olan ulusal güvenliğini ilgilendirdiğini vurguladı. Metinde yer alan “ortak savunma anlaşmasının” etkinleştirilmesi vurgusu ise, Mısır’ın askeri, siyasi ve diplomatik ağırlığını Sudan ordusu lehine devreye sokabileceği mesajı olarak değerlendirildi.

Ortak savunma anlaşması

Mısır ile Sudan, Mart 2021’de sınır güvenliği, ortak tehditlere karşı mücadele ve eğitim alanlarını kapsayan bir askeri işbirliği anlaşması imzaladı. Bunun öncesinde, iki ülke 1976’da Cumhurbaşkanları Cafer Numeyri ile Enver Sedat döneminde ortak savunma anlaşmasına imza atmıştı. Anlaşmanın ilk iki maddesi, taraflardan herhangi birine yönelik saldırının diğerine yapılmış kabul edilmesini; saldırının engellenmesi için güç kullanımını ve savunma politikalarının eşgüdümünü öngörüyordu.

gt6y5
Eski Cumhurbaşkanı Cafer Numeyri 15 yıl Mısır’da görev yaptı (AFP)

Numeyri rejiminin 1985’te halk ayaklanmasıyla devrilmesinden sonra dönemin Sudan Başbakanı Sadık el-Mehdi, Kahire’ye anlaşmayı feshetme isteğini iletti. Ardından 1987’de “kardeşlik paktı” imzalandı. Bu metin, 1976 anlaşmasını açıkça feshetmese de süreç içinde askıya alındı ve uygulanmadı.

Bölgesel ve uluslararası mesaj

Sudanlı gazeteci ve El-Tayyar gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Osman Mirgani, Mısır’ın açıklamasını “bölgesel ve uluslararası mesaj” olarak yorumladı. Mirgani’ye göre, Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) Darfur ve Kordofan’da genişlemesi, hem Sudan hem Mısır için ortak ulusal güvenlik tehdidi yaratıyor ve Sudan’ın bölünme riskini artırıyor.

Mısır’ın ilk kez bu kadar “sert ve doğrudan” bir dil kullanarak uluslararası hukuk çerçevesinde müdahale sinyali verdiğini belirten Mirgani, “Bu söylem, Kahire’nin Sudan’daki gelişmelerden duyduğu endişenin boyutunu yansıtıyor” dedi. Mirgani, açıklamada yer alan kırmızı çizgilerin Sudan dosyasındaki tüm aktörlere gönderilmiş bir uyarı olduğunu söyledi.

Kırmızı çizgiler

Mısır’ın açıkladığı ilk kırmızı çizgi, Sudan’ın toprak bütünlüğü ve ulusal birliğinin korunması oldu. Kahire, Sudan’ın herhangi bir bölgesinin ayrılmasını veya ülkede paralel yapılar oluşturulmasını kesin biçimde reddetti.

y67u
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi ve Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdülfettah el-Burhan Perşembe günü Kahire'de bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Açıklamada, Sudan devlet kurumlarının korunması gerektiği vurgulandı. Mısır, uluslararası hukuka uygun tüm tedbirleri alma hakkına sahip olduğunu ve bunun içine iki ülke arasındaki ortak savunma anlaşmasının aktive edilmesinin de dahil bulunduğunu bildirdi.

Eski Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf ise Burhan’ın Kahire ziyaretinin, Suudi Arabistan temaslarının hemen ardından gelmesine dikkat çekti. Yusuf’a göre ziyaret, ABD, Suudi Arabistan, Mısır ve BAE’nin Sudan savaşını sonlandırmak için yürüttüğü dörtlü mekanizmanın parçası.

Yusuf’a göre, Burhan’ın Kahire temaslarında Sisi’ye Riyad görüşmelerinin detaylı bir değerlendirmesini aktarması, ziyaretin sembolik yönünün ötesinde stratejik bir nitelik taşıyor. Yusuf ayrıca, Mısır ile Sudan güvenlik mimarisinin tarihsel ve coğrafi nedenlerle birbirine sıkı biçimde bağlı olduğuna işaret etti.

Askeri müdahale seçeneği

Sudanlı askeri uzman Muatasım Abdulkadir, ortak savunma anlaşmasının aktive edilmesinin, Mısır’ın doğrudan ya da dolaylı askeri müdahalesini gündeme getirebileceğini söyledi. Bu kapsamda Mısır’ın mühimmat ve silah desteği ya da gerektiğinde sahada müdahalede bulunmasının mümkün olabileceğini kaydetti.

Abdulkadir’e göre Kahire’nin bu açıklaması Sudan için “önemli ve ileri düzeyde bir adım” niteliği taşıyor.

Hızlı Destek Kuvvetlerinden tepki

HDK lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hamideti) cephesine yakın isimlerden Başa Tubeyk, X platformundan yaptığı açıklamada Mısır’ın tutumunu “açık müdahale” ve “sömürgeci zihniyet” olarak niteledi. Tubeyk, savaşın başından bu yana Mısır’ın Sudan ordusuna destek verdiğini, çatışmaların ilk günlerinde Mısır askerlerinin Meravi Üssü’nde yakalandığını hatırlattı.

Kaynaklara göre, Hamideti, geçen yıl ekim ayında Mısır’ı HDK güçlerine yönelik hava saldırıları ve orduya İHA desteği sağlamakla itham etmişti. Bu iddialar, Haziran ayında da yeniden gündeme geldi.

Zaman daralıyor

Sudanlı diplomat Sadık el-Makali, Mısır’ın Suudi Arabistan ve uluslararası dörtlüyle birlikte hareket ettiğini, Washington’ın da bu süreci desteklediğini belirtti. Makali, ABD’nin şu aşamada diplomatik baskıyı tercih ettiğini, askeri seçeneğin ise masada tutulduğunu söyledi.

Makali, Sudan’daki insani felaketin ağırlaştığını, Burhan’ın artık “zaman kaybetme lüksü olmadığını” belirtti. Dışişleri Bakanı Bedr Abdülati’nin dörtlü girişime yoğun biçimde odaklandığını, Kahire’nin mevcut durumu ulusal güvenlik tehdidi olarak gördüğünü ifade etti.

Uzmanlar, Burhan’ın Riyad ve Kahire ziyaretlerinin, Sudan hükümetinin dörtlü girişime yaklaşımında dönüm noktası olabileceğini ve kısa vadede Sudan dosyasında önemli gelişmeler yaşanabileceğini değerlendiriyor.