Belçika'da din adamlarının çocuklara yönelik istismarını ortaya çıkaran belgesel gündemi sarstı

Belçika'nın Flamanca yayın yapan devlet televizyonu VRT, 4 bölümlük belgeselinde, Flaman bölgesindeki Katolik Kilisesinde yıllardır din adamlarının cinsel istismarına maruz kalan çocuklar ve akrabalarının itiraflarını yayınladı

(AA)
(AA)
TT

Belçika'da din adamlarının çocuklara yönelik istismarını ortaya çıkaran belgesel gündemi sarstı

(AA)
(AA)

Belçika'nın Flaman bölgesinde, din adamlarının yıllarca çocuklara cinsel istismarda bulunduğunu ortaya çıkaran belgeselden sonra birçok kişi, Kilise ile bağlarını koparmaya çalışırken, siyasiler de skandalın soruşturulması ve kiliselerin finansmanının tartışmaya açılmasını istiyor.

Belçika'nın Flamanca yayın yapan devlet televizyonu VRT, 4 bölümlük belgeselinde, Flaman bölgesindeki Katolik Kilisesinde yıllardır din adamlarının cinsel istismarına maruz kalan çocuklar ve akrabalarının itiraflarını yayınladı.

Ulusal basından derlenen haberlere göre, belgesel, ülkede "şok etkisi" yaratırken birçok kişi Kilise ile bağlarını koparmak amacıyla isimleri vaftiz kayıtlarından sildirmek için sıraya girdi.

Siyasi partilerden, Federal Parlamentoda bir komite kurularak skandalın tüm detaylarıyla soruşturulması, bunca yıl delillerin nasıl örtbas edildiğinin açığa çıkarılması, bu durumda Kilisenin neden ve nasıl finanse edildiğinin tartışılması çağrıları yükseldi.

Başbakan'dan Kiliseye "suçu samimi şekilde kabul etme" çağrısı

Konu, dün Başbakan Alexander de Croo'nun da katıldığı bir oturumda Meclis gündemine alındı. De Croo, Kiliseye "suçu samimi şekilde kabul etme" çağrısı yaptı.

Soruşturma komitesi kurulmasını desteklediğini belirten Croo, Kilise'nin vergilerle finanse edilmesi konusunun da araştırılması gerektiğini söyledi.

Aynı gün içerisinde Croo, beraberinde Adalet Bakanı Vincent Van Quickenborne, Flaman bölgesinde Kiliseyi temsilen Anvers Piskoposu Johan Bonny ve belgeselde ismi geçen bazı mağdurlarla bir araya geldi.

De Croo, Bonny'nin kendisine yargı ve polisle tam işbirliği sözü verdiğini aktararak, "Hukuk devletinde hiçbir kurum hukukun üstünde olamaz" ifadesini kullandı.

Başbakan, Kilisenin vaftiz kayıtlarından çıkarılmak istenenlerin taleplerini etkin şekilde yerine getirmesi gerektiğini, bunun halihazırda yapılmadığını belirtti.

Psikopos Bonny'nin basına yansıyan demeçlerinde, "Önceki nesillerin sorumluluklarını üstlenememelerinden üzüntü duyuyorum" dedi.

Son bölümü 26 Eylül'de yayınlanan belgesel, yatılı okullar, gençlik hareketleri, cemaatler ve Kilise içinde çocuklara karşı işlenen cinsel istismarı, mağdurlar ve akrabalarının itiraflarıyla gözler önüne seriyor.

Erkek kardeşi Piet'in Dendermonde manastır okulunda din adamı Dom Robert tarafından 6 yıl boyunca tecavüze uğradığını ve sonunda intihar ettiğini, buna karşı Robert'in de cenazeye katıldığını gözyaşlarıyla anlatan Dianne'nin itiraflarıyla başlayan belgesel, bunun gibi pek çok örnek sunuyor.



Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
TT

Mücteba Hamaney, babasının izinden giden dini lider Ali Hamaney’in oğlu

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)
Orta düzey bir din adamı olan Mücteba Hamaney, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı (Reuters)

İran’ın Dini Lideri (Rehber)Ayetullah Ali Hamaney'in oğlu olan Mücteba Hamaney, babasının başkanlık ettiği dini kurumlarda en etkili şahsiyetlerden biri ve ülkenin liderliğini devralması muhtemel adaylar arasında gösteriliyor.

Orta düzey bir din adamı olan Mücteba, Kum'daki muhafazakâr din adamlarından eğitim aldı. Hamaney'in 1989 yılından beri liderliğini yaptığı, İran'ı korumakla görevli Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) ile yakın ilişkileri olan muhafazakâr bir isim.

Huccetu’l-İslam unvanına sahip olan Mücteba (55), İran hükümetinde hiçbir resmi görevde bulunmadı. İranlı gözlemcilere göre babasının muhafızı olarak perde arkasında nüfuzunu kullandı.1979'da ABD destekli Şah'ı deviren bir ülkede, aile siyasetine herhangi bir atıfta bulunulmasını reddeden eleştirmenler ve Hamaney'in kendisinin aile veraseti fikrine karşı olduğunu ifade etmesi nedeniyle, rolü İran içinde tartışmalara neden oldu.

ABD yaptırımları

ABD Hazine Bakanlığı, 2019 yılında Mücteba Hameney’i yaptırımlar uygulanan kişiler listesine ekledi ve onun, babasının ofisinde çalıştığı dönem dışında hiçbir zaman seçilmediği veya atanmadığı halde resmi olarak en üst düzey isim olduğunu vurguladı.

Bakanlığın internet sitesinde, Hamaney'in bazı sorumluluklarını, DMO’nun yurtdışı kolu Kudüs Gücü ve Besic Güçleri komutanlarıyla yakın iş birliği içinde çalıştığı belirtilen Mücteba'ya devrettiği bildirildi.

Kaynaklar, 20 yıl boyunca Devrim Muhafızları ile yakın ilişkiler kurduğunu ve bu sayede siyasi ve güvenlik kurumlarında ilave nüfuz kazandığını belirtti. Mücteba, 2009 yılından bu yana, özellikle 2022 yılında ülkedeki katı kıyafet kurallarını ihlal ettiği iddiasıyla gözaltına alınan bir genç kızın polis nezaretindeyken ölmesi üzerine İran'ın dört bir yanında başlayan ayaklanmalar sırasında, protestocuların öfkesinin hedefi olmuştu.

Mücteba, rejimi destekleyen toplantılarda boy gösterdi, ancak kalabalığın önünde nadiren konuştu. 2024 yılında, Kum'da verdiği İslam hukuku derslerini askıya aldığını duyurduğu birçok kez paylaşılırken, bu açıklamanın nedenleri hakkında spekülasyonlar başladı.

Dini niteliklerin eksikliği

Babasına çok benzeyen Mücteba, siyah takke takıyor, bu da onun seyyidlerden olduğunu, yani ailesinin Hz. Muhammed'in soyundan geldiğini gösteriyor. Mücteba’yı eleştirenler, onun en yüksek liderlik pozisyonu için gerekli dini niteliklerden yoksun olduğunu söylüyorlar, çünkü Huccetu’l-İslam rütbesi, babasının ve İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Ruhullah Humeyni'nin ulaştığı Ayetullah rütbesinden daha düşük bir rütbedir.

Liderliğe giden yol

2007 yılında yazılan ve WikiLeaks tarafından yayınlanan bir Amerikan diplomatik telgrafında, üç İranlı kaynağın Mücteba'yı Hamaney'e ulaşmanın yolu olarak tanımladığı ve Mücteba'nın Batı ile iş birliğini tercih eden ve eski cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Hasan Ruhani gibi isimlerin temsil ettiği İranlı reformistlere karşı çıktığı belirtildi. Mücteba Hamaney’in 2005 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhafazakâr aday Mahmud Ahmedinejad'ın ani yükselişinin arkasında olduğu düşünülüyordu. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre 2005 seçimlerinde aday olan reformist din adamı Mehdi Kerrubi, o dönemde Hamaney'e bir mektup yazarak Mücteba’nın Ahmedinejad'ı desteklediğini iddia etti, ancak Hamaney bu iddiayı reddetti.

frgtyhu7
İran Dini Lideri Ali Hamaney (Reuters)

Mücteba, 2009 yılında yeniden aday olan ve tartışmalı seçimlerde ikinci kez göreve gelen Ahmedinejad’ı bir kez daha destekledi. Seçim sonuçlarının duyurulmasıyla hükümet karşıtı protestolar başladı. Protesto gösterileri, Besic ve diğer güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırıldı.

Bir diğer detay olarak Mücteba’nın eşi, eski parlamento başkanı ve en önde gelen muhafazakârlardan biri olan Gulam Ali Haddad Adil'in kızıdır.

Mücteba Hameney, 1969 yılında Meşhed şehrinde doğdu ve Şah'a karşı muhalefet hareketini yöneten babasının yanında büyüdü. Gençliğinde de İran-Irak savaşına katıldı.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.