Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri: Adayların seçim kampanyalarının özellikleri neler?

Mısır Ulusal Seçim Kurulu İcra Direktörü Ahmed Bendari, (Ulusal Seçim Kurulu)
Mısır Ulusal Seçim Kurulu İcra Direktörü Ahmed Bendari, (Ulusal Seçim Kurulu)
TT

Mısır cumhurbaşkanlığı seçimleri: Adayların seçim kampanyalarının özellikleri neler?

Mısır Ulusal Seçim Kurulu İcra Direktörü Ahmed Bendari, (Ulusal Seçim Kurulu)
Mısır Ulusal Seçim Kurulu İcra Direktörü Ahmed Bendari, (Ulusal Seçim Kurulu)

Mısır Ulusal Seçim Kurulu, 14 Ekim’e kadar cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmak için başvuruları almaya devam edecek. Yaklaşan seçimler öncesinde potansiyel başkan adaylarının kampanya profiline ilişkin sorular gündeme geldi. Potansiyel aday Cumhurbaşkanı Abdufettah es-Sisi'nin seçim kampanyasının resmi lansmanı, bugün (Cumartesi) düzenlenecek bir basın toplantısında yapılacak. Sisi cephesinden dün (Cuma) yapılan açıklamada “Aday gösterme işlemleri ve ilgili hususlara ilişkin detaylar cumartesi günü yerli ve yabancı medya ve basının katılımıyla açıklanacak” ifadeleri kullanıldı.

Sisi, birkaç gün önce Medya Düzenleme Yüksek Konseyi Eski Genel Sekreteri Mahmud Fevzi'ye seçim kampanyasını yönetmesi ve yasal temsilcisi olması için bir vekaletname verdi.

Adaylardan Vefd Partisi lideri Abdussened Yemame'nin seçim kampanyası ekonomik eksene dayanıyor. Yemame daha önce yaptığı bir açıklamada ‘cumhurbaşkanlığı seçimini kazanması halinde ekonomik reform dosyasını başlatacağını’ söylemişti. Vefd Partisi lideri seçim kampanyasında merhum sanatçı Seyyid Derviş'in coşkulu şarkılarından birinde geçen ‘Ayağa kalk Mısırlı’ ifadesini seçim sloganı olarak seçtiğini açıkladı.

Mısır Demokrat Partisi'nin başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Ferid Zahran ise bir basın toplantısı aracılığıyla seçim kampanyasına start verdi. Zahran kampanya sürecinde ‘fikir özgürlüğünü’ esas alacak.

Kahire Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Dr. Safa Zeydan, Cumhurbaşkanlığı seçimi için adayların seçim kampanyalarının yüz hatlarını belirlemek için henüz vaktin erken olduğunu söyledi. Zeydan, “Her ne kadar kampanyalarını üzerine inşa edecekleri temellerin yüz hatlarını çizse ve söylemleri açısından çekici bir noktayı temsil etse de henüz vakit erken” dedi.

Sisi'ye verilen destek (Ulusun Geleceği Partisi)
Sisi'ye verilen destek (Ulusun Geleceği Partisi)

Zeydan, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada “Cumhurbaşkanlığı seçimlerini düzenleyen yasa, seçim kampanyasının, nihai aday listesinin açıklandığı tarihten oy verme gününün iki gün öncesine kadar süreceğini öngörüyor. Bu nedenle kampanya yöneticisinin isminin açıklanması veya seçim kampanyasının eksenleri ve kampanya sloganına ilişkin açıklamalarda bulunulması, adaylık sürecinin ilerleyişinin bir devamı olarak değerlendirilmektedir. Seçim sürecinin en gürültülü aşaması seçim kampanyalarıdır. Çünkü her adayın ana dosyalara, özellikle siyasi, ekonomik, eğitimsel ve diğer hayati dosyalara ilişkin vizyonunun ayrıntılı bir beyanını içerir” dedi.

2014 tarihli Cumhurbaşkanlığı Seçimi Yönetmeliği Kanunu'na göre seçim propagandası, aday ve destekçileri tarafından yürütülen faaliyetler ile seçmenleri oy vermeye ikna etmeyi amaçlıyor. Bu, sınırlı ve kamuya açık toplantılar, diyaloglar, seçim propagandası materyallerinin yayınlanması ve dağıtılması, poster ve pankartların asılması, sesli, görsel, yazılı ve elektronik medyanın kullanılması ve yasaların veya Ulusal Seçim Kurumu tarafından çıkarılan kararların izin verdiği diğer faaliyetler yoluyla gerçekleştiriliyor.

Mısır Ulusal Seçim Kurumu, Mısırlıların yurt dışında 1, 2 ve 3 Aralık'ta, yurt içinde ise aynı ayın 10, 11 ve 12'sinde oy kullanmaya başlayacağını duyurdu. Seçimlerin ikinci tura kalması halinde oy verme süreci yurt dışında 5, 6 ve 7 Ocak'ta, yurt içinde ise aynı ayın 8, 9 ve 10'unda yapılacak.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.