Biden: Hamas, Suudi Arabistan-İsrail görüşmelerini bozmak için savaş başlattı

Riyad görüşmeleri askıya alırken sürecin akıbeti belirsiz

İsrail ordusu, bombardımana tuttuğu Gazze Şeridi'ne kara harekatı da planlıyor (Reuters)
İsrail ordusu, bombardımana tuttuğu Gazze Şeridi'ne kara harekatı da planlıyor (Reuters)
TT

Biden: Hamas, Suudi Arabistan-İsrail görüşmelerini bozmak için savaş başlattı

İsrail ordusu, bombardımana tuttuğu Gazze Şeridi'ne kara harekatı da planlıyor (Reuters)
İsrail ordusu, bombardımana tuttuğu Gazze Şeridi'ne kara harekatı da planlıyor (Reuters)

ABD Başkanı Joe Biden, Hamas'ın savaşı İsrail ve Suudi Arabistan arasındaki normalleşme sürecini bozmak için başlattığını savundu.

Biden, dün yaptığı açıklamada Tel Aviv ve Riyad arasındaki görüşmelerin savaştan önce olumlu gittiğini, Hamas'ın da bunu bozmak için ortalığı karıştırdığını ileri sürdü.

ABD Başkanı, "Hamas'ın İsrail'e saldırmasının nedenlerinden biri, Suudilerle masaya oturacağımı bilmeleriydi. Tahmin edin ne oldu? Suudiler, İsrail'i tanımak istedi" ifadelerini kullandı.

Biden, ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CBS'te 15 Ekim'de yayımlanan söyleşisinde, normalleşme sürecinin "halen geçerli olduğunu fakat görüşmelerin vakit alacağını" belirtmişti. 

Öte yandan Riyad yönetimi, 14 Ekim'de İsrail'le ABD arabuluculuğunda yürüttüğü normalleşme görüşmelerini durdurduğunu duyurmuştu. 

Suudi Arabistan yönetimine yakın olan ve adlarının gizlenmesini isteyen iki yetkili, Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters'a görüşmelerin yeniden başlaması durumunda Filistin meselesinin daha öncelikli hale geleceğini söylemişti.  

Aksa Tufanı ve normalleşme süreci

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları, 7 Ekim'de Gazze'den İsrail'e roket atışlarıyla Aksa Tufanı operasyonunu başlatmıştı. 

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da ertesi gün yaptığı açıklamada, "Hamas'ın İsrail'e düzenlediği saldırının nedenlerinin birinin, Suudi Arabistan ve İsrail'i bir araya getirme çabalarını sekteye uğratmak olduğunu" savunmuştu. 

Savaş, İsrail ve Suudi Arabistan arasında ABD arabuluculuğunda yürütülen normalleşme görüşmelerini de olumsuz etkiledi. Süreçteki önemli konulardan biri de Filistin meselesiydi.

Riyad, Filistin sorunu çözülmeden Tel Aviv yönetimini tanımayacağını defalarca duyurmuştu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD'nin New York şehrinde geçen ay düzenlenen Birleşmiş Milletler'in 78'inci Genel Kurul toplantısında "Suudi Arabistan'la tarihi barışın eşiğindeyiz" demişti. 

Öte yandan Tahran yönetimi, sürece en başından beri karşı çıkmış, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de normalleşme çabalarını "gericilik" diye nitelemişti.

Çatışmalar sürerken normalleşme sürecinin geleceği henüz belli değil.

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan da 14 Ekim'deki açıklamasında, Gazze'deki durumun normalleşme sürecini "artık tamamen masanın dışına attığını" savunmuştu.

İsrail, Aksa Tufanı operasyonuna Demir Kılıçlar operasyonuyla yanıt verdi.

Filistin Sağlık Bakanlığı'nın paylaştığı rakamlara göre, İsrail ordusunun bombardımanlarında Gazze'de 1524'ü çocuk, 1000'i kadın 4 bin 137 kişi ölürken, yaralı sayısı da 13 bini geçti.  

İsrail ise Gazze'den düzenlenen saldırılarda 306'sı asker 1400 kişinin öldüğünü, 4 bin 834 kişinin de yaralandığını duyurdu.  

Independent Türkçe, Reuters, AA



Trump ve Putin'in zirvesine ev sahipliği yapacak askeri üs hakkında ne biliyoruz?

ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)
TT

Trump ve Putin'in zirvesine ev sahipliği yapacak askeri üs hakkında ne biliyoruz?

ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump 16 Temmuz 2018'de Helsinki'deki toplantı öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin'in ikinci dönemindeki ilk zirvesi, cuma günü Alaska, Anchorage'daki Elmendorf Richardson ABD askeri üssünde gerçekleştirilecek.

Sky News, Anchorage'ın birçok ABD başkanına ev sahipliği yapmış olmasına rağmen, Vladimir Putin'in Kremlin'deki görevi boyunca şehri bir kez bile ziyaret etmediğini bildirdi.

Bu, Trump'ın ikinci döneminin başlangıcından bu yana Alaska'ya ilk ziyareti olacak, ancak ilk döneminde Elmendorf Richardson'a birkaç kez gitmişti.

Eski başkanlar Joe Biden ve Barack Obama da burayı ziyaret etti. Obama, 2015 yılındaki gezisi sırasında Kuzey Kutbu'na ayak basan ilk ABD başkanı oldu.

Şarku’l Avsat’tın SKY News’ten aktardığına göre bu üs, Alaska'nın en büyüğü ve 32 binden fazla kişiyi barındırdırıyor, yani Anchorage nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unu oluşturuyor. Bölge, Rusya için de önem arz ediyor: ABD, Alaska'yı 158 yıl önce Rus İmparatorluğu'ndan satın almıştı.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)

Aslında, Alaska'daki küçük Diomede Adası, Bering Boğazı'nda bulunan büyük Diomede Adası'ndan üç milden daha az bir mesafede yer almaktadır, bu da iki ülke arasındaki coğrafi yakınlığı göstermektedir.

Putin'in dışişleri danışmanı Yuri Ushakov, “Heyetimizin Bering Boğazı'nı hava yoluyla geçmesi ve iki ülke liderleri arasında bu kadar önemli ve beklenen bir zirvenin Alaska'da yapılması son derece mantıklı” ifadelerini kullandı.

Kongre Kütüphanesi'ne göre Soğuk Savaş döneminde üs, Amerika Birleşik Devletleri'ni o zamanki Sovyetler Birliği'ne karşı savunmada "özel öneme sahip" kabul ediliyordu.

Üs, ABD Hava Kuvvetleri'nin “bilinen veya öngörülen hiçbir savaş uçağıyla kıyaslanamayacak” bir savaş uçağı olan F-22 Raptor gibi uçakları barındırıyor.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeyi “karla kaplı muhteşem dağlar, göller, nehirler, buzullar ve zengin vahşi yaşamla karakterize” olarak tanımlıyor.

Üsse arabayla ulaşmaya çalışan ziyaretçilere ise uzaklığı nedeniyle acil durum ekipmanları, yiyecek, battaniye ve yedek yakıt getirmeleri tavsiye ediliyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (sağda), ABD Başkanı Donald Trump (ortada) ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy (sol), (AFP)Ukrayna Devlet Başkan Volodimir Zelenskiy, ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AFP)

Bazıları, ABD başkanının Rusya-Ukrayna ihtilafı hakkında Alaska'da görüşmeler yapma kararını eleştirdi. İngiltere'nin eski Belarus Büyükelçisi Nigel Gould-Davies, "Putin'in Trump ile görüşmeleri sırasında şu argümanı kullandığını hayal etmek kolay: 'Bakın, topraklar pazarlığa açıktır. Size Alaska'yı verdik. Ukrayna neden bize topraklarının bir kısmını veremiyor?'" dedi. Beyaz Saray sözcüsü Carolyn Leavitt, görüşmeyi durumu daha iyi anlamak için bir "dinleme egzersizi" olarak nitelendirdi.