Gazze’de “insani ateşkes” ve “geçiş süreci” hakkında konuşulanlar

İsrail, Gazze Şeridi'nde kontrolü ‘uzun bir süre’ daha sıkılaştırma niyetinde olmadığını açıkladı

Dün Bureij Mülteci Kampı'ndaki Selahaddin Caddesi'nde Gazze Şeridi'ne doğru yürüyen Filistinliler (AP)
Dün Bureij Mülteci Kampı'ndaki Selahaddin Caddesi'nde Gazze Şeridi'ne doğru yürüyen Filistinliler (AP)
TT

Gazze’de “insani ateşkes” ve “geçiş süreci” hakkında konuşulanlar

Dün Bureij Mülteci Kampı'ndaki Selahaddin Caddesi'nde Gazze Şeridi'ne doğru yürüyen Filistinliler (AP)
Dün Bureij Mülteci Kampı'ndaki Selahaddin Caddesi'nde Gazze Şeridi'ne doğru yürüyen Filistinliler (AP)

Arap ülkeleri ve uluslararası kaynakların, İsrail ile Hamas Hareketi arasında Gazze Şeridi’nde devam eden savaşta, Hamas’ın elinde tuttuğu bazı rehineleri serbest bırakması karşılığında ‘insani ateşkese’ varılması yönündeki konuşmalar dün hız kazandı.

Gazze’de savaşın 33’üncü gününde de çatışmalar devam etti. İsrail ordusu, Gazze’nin içlerindeki tüm cephelerde yaşanan yoğun çatışmalar nedeniyle daha fazla ilerleyemedi. İsrail ordusu, Gazzelileri her gün 4 saatliğine açılan bir koridordan güneye doğru gitmeye zorlamak amacıyla kuzeyden başlattığı Gazze kuşatmasının kapsamını genişletti. İsrailli üst düzey bir yetkili, İsrail’in Gazze Şeridi’ni yeniden işgal etme ya da ‘uzun bir süre’ kontrol altında tutma niyetinde olmadığını söyledi.

Gerek Arap ülkelerinden gerek uluslararası camiadan kaynakların çoğu, dünkü açıklamalarında insani ateşkes görüşmelerine odaklandı. Bunun yanında ateşkes anlaşmasına varıldıktan sonra serbest bırakılacak rehinelerin sayısıyla ilgili bir kafa karışıklığı hakimdi. Serbest bırakılması istenen rehinelerin sayısı 10 ile 15 arasında değişiyordu.

Öte yandan Fransız Haber Ajansı (AFP), Hamas’a yakın bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Katar'ın arabuluculuğunda yarısı ABD vatandaşı olan 12 rehinenin serbest bırakılması karşılığında üç günlük insani ateşkes ilan edilmesi konusunda müzakereler yapıldığını aktardı. Alqahera News adlı televizyon kanalı ise adı açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberinde, Mısır'ın Gazze’de esir takası için insani ateşkese ulaşmaya yaklaştığını bildirdi.

Diğer yandan Şarku’l Avsat’a konuşan bir Arap kaynak, Batılı bazı yetkililerin son üç günde, savaş sonrası Gazze Şeridi’nin yönetimine ilişkin görüşler ortaya koyduklarını söyledi. Ancak şu an öncelikli meselenin ‘insani yardımların sağlanması ve insani ateşkes ilan edilmesi’ olduğuna dikkat çeken kaynak, ‘Gazze Şeridi’nin geleceğinin kapsamlı bir çözümün parçası olması gerektiğinin’ altını çizdi.

G7 ülkelerinin dışişleri bakanları dün, Gazze’ye insani yardımların girişine izin verilmesi için insani ateşkes yapılması çağrısında bulundu. Bakanlar, Gazze için uzun vadeli çözümler hazırlanması ve daha geniş bir barış sürecine girilmesi konusunda ısrarcı olduklarını vurguladı.

Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hüsam Zeki, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, cumartesi günü Suudi Arabistan’da yapılması planlanan Arap Birliği Olağanüstü Zirvesi’nde ‘Filistin’in haklarını destekleyen sağlam bir tutumun ortaya koyulacağını’ söyledi. Arapların, İsrail'in Filistinlileri topraklarından zorla sürmeye yönelik her türlü projesini engelleme sözü verdiklerini ifade eden Zeki, Arap Birliği’nin İsrail’in işlediği soykırım suçlarını takip etmek ve onları yasal olarak izlemek üzere bir mekanizma kuracağını da sözlerine ekledi.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.