Fransızlar Napolyon'a demediğini bırakmadı: "Son derece yetersiz"

Film, Napolyon Bonapart'ın yükselişini, düşüşünü ve eşi Josephine'le çalkantılı ilişkisini anlatıyor

2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)
2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)
TT

Fransızlar Napolyon'a demediğini bırakmadı: "Son derece yetersiz"

2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)
2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)

Fransız eleştirmenler, Ridley Scott'ın uzun zamandır beklenen Napolyon biyografisini beğenmedi. 

Filmin bu hafta Paris'te yapılan prömiyeri sonrasında eleştirmenler Napolyon (Napoleon) için "son derece yetersiz" ve "sıkıcı" ifadelerini kullandı.

Joaquin Phoenix'in Fransız imparatorunu canlandırdığı epik film, Britanya ve ABD'de övgü dolu eleştiriler almasına rağmen Fransa'daki eleştirmenleri kızdırdı.

"Çok Fransız karşıtı"

Le Point'te yazan tarihçi Patrice Gueniffey, Napolyon'u "Bir Britanyalı'nın filmi... Çok Fransız karşıtı" şeklinde eleştirdi.

GQ için yazan bir eleştirmen, filmden "sıkıldığını" söyledi ve Fransız askerlerinin Amerikan aksanıyla "Vive la France" (Çok yaşa Fransa) diye bağırmasının "yetersiz" ama "istemeden de olsa komik" olduğunu ekledi.

Le Figaro, filmin adının "Barbie ve Ken İmparatorluk Döneminde" olarak değiştirilmesi gerektiğini söyledi ve Napolyon'un "elinde silahı olan ve gözyaşı dökmeye hazır duygusal bir vahşi" olarak tasvir edildiğini ekledi.

Kanada'nın Fransızca yayın yapan gazetesi Le Devoir ise "Waterloo değil ama Austerlitz de değil" başlığını atarak Napolyon'un Belçika'daki nafile son direnişine atıfta bulundu.

Napolyon'un mutlak yenilgisiyle sonuçlanan Waterloo Savaşı, Avrupalı güçler arasında 23 yıl süren silahlı mücadelenin sonunu getirmişti. Üç İmparator Savaşı olarak da bilinen Austerlitz Muharebesi'yse, Napolyon Bonapart'ın elde ettiği en büyük zafer diye kabul ediliyor.

"Ne yaptığını bilmiyor"

Makale, Joaquin Phoenix'in hayat verdiği Napolyon'u "ne yaptığını bilmiyor gibi görünen huysuz bir çocuk" diye tanımladı. 

Türkiye'de 24 Kasım'da gösterime girecek film, bazı tarihçiler tarafından da "tarihsel yanlışlıklar olduğu" iddiasıyla eleştirilmişti.

BBC Radyo 4'ün Today Programında konuşan Fransız akademisyen Dr. Estelle Paranque, Napolyon'daki yanlışlıkları kabul etmekle birlikte "bunun bir film olduğunu, belgesel olmadığını" ısrarla vurguladı.

Ancak Scott'ın Marie Antoinette'in idamını tasvir edişinden bahsederken şunları söyledi: 

Bu beni biraz rahatsız etti çünkü onu biraz korkusuz ve enerjik göstermiş ve o zamanlar gerçekten de öyle değildi.

Diğer eleştirmenler de Antoinette giyotine gönderilirken Napolyon'un orada bulunmadığına dikkat çekti.

Dr. Paranque şunları ekledi: 

Sonunda ağırbaşlı kalmaya çalıştı ama o kadar cesur olacağını sanmıyorum. Ve tabii ki Napolyon da orada değildi.

Filmin vizyona girmesine kısa bir süre kala Scott, Napolyon'da tarihsel yanlışlıklar olduğuna dair eleştirilere sert bir yanıt vermişti:

İşine bak. 

Independent Türkçe



Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
TT

Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)

İnsan beyninin daha fazla büyüyen bölgelerinin daha hızlı yaşlandığı saptandı. 

6 ila 7 milyon yıl önce ortaya çıkan insanları, yakın akrabaları olan diğer primatlardan ayıran en önemli özelliklerden biri büyük bir beyne sahip olması. 

Milyonlarca yıllık evrim sürecinde büyümekle kalmayıp karmaşık bir yapıya da bürünen insan beyni, dille iletişim kurmaktan geleceği planlamaya kadar pek çok avantaj sağlıyor.

Öte yandan hakemli dergi Science Advances'ta yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, bütün bunların bir bedeli de var. 

İnsan ve diğer primatların beyninin nasıl yaşlandığını gözlemlemek isteyen araştırmacılar, 480 insan ve 189 şempanzenin beyin taramalarını inceledi. 

Şempanzeler, insanların atası değil fakat iki tür de ortak bir atadan evrimleşti. İnsan beyni ise, şempanzelerinkinin üç katı büyüklükte.

Bilim insanları iki beyinde de 17 ayrı bölge olduğunu kaydetti. Bunların bazıları eşit boyuttayken, bir kısmı insanlarda daha geniş bir alana yayılmıştı. 

Bunlardan biri de gözlerin hemen arkasında yer alan ve karar vermede kritik rol oynayan orbitofrontal korteksti. 

Ardından yaşlanma sürecini inceleyen ekip, iki türün beyninin de zaman içinde küçüldüğünü gözlemledi. 

Ancak bazı kısımlar daha hızlı küçülürken, insan beynindeki en hızlı yaşlanmanın, orbitofrontal korteks ve evrimsel süreçte daha fazla büyümenin görüldüğü diğer bölgelerde gerçekleştiği bulundu.

Araştırmacılar ayrıca babun ve Hint şebeğinin beynini de şempanzelerle karşılaştırdı. Öte yandan bu kıyaslarda, beyin genişlemesi ve yaşa bağlı gerileme arasında bir ilişki saptanmadı. 

Heinrich Heine Düsseldorf Üniversitesi'nden ve çalışmanın yazarlarından Dr. Sam Vickery, beynin en hızlı genişleyen bölümlerinin, en karmaşık işlerden sorumlu olduğunu söylüyor. Bu durum, sözkonusu bölgelerin daha çabuk yıpranıp küçülmesini açıklayabilir.

Ancak insan beynindeki daha büyük kısımların neden daha hızlı küçüldüğünü açıklamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. 

Çalışmada yer almayan bazı uzmanlar da bulguların daha fazla katılımcıyla desteklenmesi gerektiğini düşünüyor. University College London'dan antropolog Dr. Aida Gomez-Robles "İnsanlardaki yaşlanmaya ilişkin benzer çalışmalar genellikle binlerce kişiyi içeriyor" diyerek ekliyor:

Bulgular, bu bölgelerin bazıları için geçerli ancak hepsi için geçerli olup olmadığını bilmiyoruz.

Bulguların kesin bir şekilde doğrulanması halinde ilginç bir durum da ortaya çıkıyor: İnsanların hayatta kalma şansını artırarak şempanzelerden daha uzun ömürlü olmasını sağlayan bölgeler, aynı zamanda ilk yaşlanan kısımlar.

Yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan bazı sorunlar, evrimin bir avantajla beraber bir dezavantaj da getirmesinin sonucu olabilir. Dr. Vickery şu ifadeleri kullanıyor:

Böyle muhteşem bir beynimiz var ama bunun bir bedeli de var.

Independent Türkçe, Science Alert, New York Times, Science Advances